Chỉ dẫn địa lý ngăn ngừa tình trạng giả bưởi Tân Triều

Hiện một số doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đặc sản bưởi Tân Triều có logo ghi rõ “bưởi Tân Triều” dán trên sản phẩm nhưng mỗi doanh  nghiệp mỗi logo khác nhau và tính hợp pháp hay không vẫn còn chưa rõ ràng.

Theo PGS.TS Phạm Văn Sáng, Giám đốc Sở KH&CN Đồng Nai, khi có chỉ dẫn địa lý bưởi Tân Triều, cơ quan chức năng và người trồng bưởi sẽ ngăn ngừa được tình trạng lạm dụng, giả thương hiệu bưởi Tân Triều, quyền lợi người nông dân, người tiêu dùng sẽ được bảo vệ. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Phạm Văn Sáng xung quanh vấn đề sở hữu trí tuệ với loại đặc sản này.

PGS.TS Phạm Văn Sáng trao đổi xung quanh vấn đề sở hữu trí tuệ với quả bưởi Tân Triều

-Thưa ông, hiện nay có tình trạng, một số doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đặc sản bưởi Tân Triều có logo ghi rõ “bưởi Tân Triều” dán trên sản phẩm nhưng mỗi doanh  nghiệp mỗi logo khác nhau và tính hợp pháp hay không vẫn còn chưa rõ ràng. Ông có nhận định như thế nào về vấn đề này?

PGS.TS Phạm Văn Sáng: Đúng là có những người dùng thương hiệu bưởi Tân Triều, là những doanh nghiệp, cá nhân mua bán, trong đó có những người ở vùng đất lân cận, điều kiện thổ nhưỡng không đáp ứng được yêu cầu chất lượng bưởi Tân Triều dùng để thuận lợi trong mua bán.

Chỉ dẫn địa lý bưởi Tân Triều là một đặc sản nổi tiếng của Đồng Nai không chỉ nức tiếng ở thị trường trong nước mà còn cả thị trường nước ngoài.

-Vậy, để ngăn ngừa tình trạng này, cơ quan chức năng Đồng Nai đã có những biện pháp nào nhằm bảo vệ quyền lợi người sản xuất bưởi cũng như người tiêu dùng để họ không chọn nhầm bưởi Tân Triều giả?

PGS.TS Phạm Văn Sáng: Hiện, Đồng Nai đang triển khai dự án Quản lý và phát triển chỉ dẫn địa lý “Tân Triều” dùng cho sản phẩm bưởi tỉnh Đồng Nai. Đây sẽ là biện pháp hành chính hiệu quả để ngăn ngừa tình trạng giả bưởi Tân Triều.

Đến nay dự án đã khảo sát đánh giá được nhu cầu sử dụng chỉ dẫn địa lý của các hộ sản xuất bưởi và xác định danh sách các hộ tham gia sử dụng chỉ dẫn địa lý và xác định được vùng áp dụng thử mô hình quản lý chỉ dẫn địa lý. Sở KH&CN Đồng Nai đang xây dựng Quy chế quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý “Tân Triều” dùng cho sản phẩm bưởi đường lá cam và bưởi ổi để trình UBND tỉnh Đồng Nai ban hành.

Qua quá trình triển khai đến nay, dự án được sự ủng hộ và mong muốn sớm triển khai dự án tại địa phương của các cơ quan quản lý của địa phương cũng như bà con nông dân trồng và kinh doanh bưởi Tân triều nhằm để nâng cao giá trị sản phẩm bưởi Tân Triều hơn nữa.

-Người dân trồng bưởi có hào hứng với chỉ dẫn địa lý bưởi Tân Triều không thưa ông?

PGS.TS Phạm Văn Sáng: Vùng bưởi Tân Triều hộ nào cũng hào hứng và muốn tham gia nhưng Sở KH&CN sẽ có chọn lọc những hộ có đầu tư nhiều. Trên cơ sở đó, Sở KH&CN đang triển khai quy chế quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý. Trong quá trình sẽ tổ chức áp dụng thử mô hình chỉ dẫn địa lý, người tham gia phải tuân thủ theo một số quy định, đầu tư, quy trình canh tác, thực hiện theo đúng quy chế, áp dụng thử mô hình. Khi áp dụng mô hình, người dùng phải vất vả hơn. Các cá nhân, doanh nghiệp, hộ dân tham gia sẽ có ràng buộc về mặt canh tác, sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu...

-Thưa ông, khi tham gia chỉ dẫn địa lý, người trồng bưởi sẽ vất vả hơn, vậy thì lợi ích mà chỉ dẫn địa lý Tân Triều mang lại cho họ là gì?

PGS.TS Phạm Văn Sáng: Sau khi hoàn tất quy chế sử dụng bưởi Tân Triều, việc áp dụng một cách đầy đủ chỉ dẫn địa lý sẽ đầy đủ hơn. Khi có chỉ dẫn địa lý, giá trị thương mại bưởi Tân Triều sẽ tăng thêm. Câu chuyện mang thương hiệu bưởi Tân Triều cũng sẽ thiết thực đối với từng hộ trồng được dùng chỉ dẫn địa lý, chuyện gian lận, giả mạo bưởi Tân Triều sẽ bị ngăn chặn, người tiêu dùng tin tưởng hơn, giá trị của bưởi Tân Triều tăng lên.  

-Nhưng chỉ bằng biện pháp hành chính thì có thể ngăn ngừa được tình trạng giả bưởi Tân Triều không thưa ông?

PGS.TS Phạm Văn Sáng: Khi có chỉ dẫn địa lý, chỉ những hộ tham gia vào chỉ dẫn địa lý mới chính thức được dán nhãn xuất xứ địa lý, bản thân các hộ đó sẽ phát hiện nơi này nơi kia có lạm dụng thì sẽ thông báo để cơ quan chức năng can thiệp. Thứ hai, quản lý chỉ dẫn địa lý do UBND huyện, UBND huyện sẽ có trách nhiệm bảo vệ thương hiệu sản phẩm được chỉ dẫn. Thứ hai, UBND huyện, chủ chỉ dẫn địa lý sẽ có trách nhiệm bảo vệ uy tín sản phẩm của địa phương. Sở KH&CN Đồng nai sẽ hỗ trợ. Ngoài ra, Hiệp hội làm vườn sẽ tham mưu, tư vấn cho UBND trong việc bảo vệ quyền lợi người nông dân, đặc biệt trong những vụ việc gian lận, lạm dụng thương hiệu. Thậm chí, cơ quan thanh tra của Sở KH&CN thường xuyên kiểm tra, xử lý, xử phạt những chỗ buôn bán lạm dụng nhãn dán bưởi Tân Triều.

Xin cảm ơn ông!

Trần Hoài thực hiện!