Codex siết chặt quy định về các chất ô nhiễm trong thực phẩm

Vừa qua, tại thủ đô Bangkok (Thái Lan), Hội nghị lần thứ 18 Ban Kỹ thuật Codex quốc tế về Chất nhiễm bẩn trong thực phẩm (CCCF‑18) đã thu hút hơn 220 đại biểu đến từ 70 quốc gia, cùng đại diện Liên minh châu Âu và nhiều tổ chức quốc tế khác tham dự. Đây là diễn đàn quan trọng nhằm đánh giá và đề xuất các tiêu chuẩn an toàn nhằm kiểm soát tối đa chất ô nhiễm trong thực phẩm toàn cầu.

Một trong những nhiệm vụ chính là rà soát các tiêu chuẩn Codex hiện hành về chất ô nhiễm và cập nhật kết quả đánh giá từ Ủy ban Chuyên gia Hỗn hợp của FAO/WHO về Phụ gia Thực phẩm (JECFA). Hội nghị đã xây dựng danh mục ưu tiên các chất ô nhiễm mới để đề nghị JECFA tiếp tục đánh giá, đảm bảo các tiêu chuẩn luôn phản ánh những phát hiện khoa học mới nhất về độc tính và mức độ phơi nhiễm.

Đáng chú ý, CCCF 18 cũng đã tiến hành soát xét các quy phạm thực hành nhằm giảm thiểu sự hiện diện của các chất nhiễm bẩn độc hại như Aflatoxin B1 - một độc tố nấm mốc gây ung thư thường có trong nông sản - và pyrrolizidine alkaloid, một nhóm hợp chất tự nhiên có thể gây tổn thương gan nếu tiêu thụ ở nồng độ cao qua thực phẩm.

Hội nghị Codex lần thứ 18 đã đưa ra những quyết định quan trọng về kiểm soát chất nhiễm bẩn trong thực phẩm

Hội nghị cũng thống nhất thông qua một số dự thảo Tiêu chuẩn Codex và sẽ được trình lên Đại hội đồng CAC lần thứ 48 để thông qua chính thức:

Sửa đổi phụ lục trong Tiêu chuẩn chung Codex về chất nhiễm bẩn trong thực phẩm. Điều này nhằm đảm bảo tính toàn diện và cập nhật của các quy định hiện hành.

Mức tối đa của Chì trong các nhóm thực phẩm cụ thể. Việc thiết lập các giới hạn nghiêm ngặt cho chì, một kim loại nặng độc hại, trong từng loại thực phẩm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm cho người tiêu dùng.

Kế hoạch lấy mẫu Aflatoxin tổng số và Ochratoxin A trong một số gia vị. Quy định về lấy mẫu là cực kỳ quan trọng để đảm bảo tính đại diện và hiệu quả của việc kiểm soát chất lượng. Ochratoxin A cũng là một độc tố nấm mốc có thể gây độc thận.

Ngoài ra, hội nghị còn đề xuất ba dự án mới gồm: kiểm soát pyrrolizidine alkaloid - một chất độc tiềm ẩn – trong nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi; phòng ngừa Aflatoxin B1 trong thức ăn cho động vật lấy sữa; và hướng dẫn giảm nhiễm Tropane alkaloids – chất gây hại từ thực phẩm và thức ăn chăn nuôi.

Không chỉ tập trung vào việc hoàn thiện các tiêu chuẩn hiện có, một điểm đáng lưu ý là sự thống nhất thành lập các nhóm công tác chuyên sâu về việc giải quyết các thách thức an toàn thực phẩm mới nổi. Trong đó, nổi bật nhất là hướng dẫn liên quan đến an toàn thực phẩm của nhựa tái chế. Quy phạm thực hành ngăn ngừa và giảm thiểu OTA (Ochratoxin A) trong các loại quả sấy.

Các kết quả làm việc của CCCF‑18 không chỉ mở rộng tiêu chuẩn kiểm soát chất ô nhiễm, mà còn đặt nền móng cho các hành động thực tiễn về giám sát, phân tích lấy mẫu và xử lý rủi ro trong chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu. Việt Nam, thông qua mạng lưới Codex tại Cục ATTP, có thể tham khảo và ứng dụng các tiêu chí này trong hoạt động quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm domestically, nhất là trong các lĩnh vực gia vị, thảo mộc, trái cây sấy và thức ăn chăn nuôi.

Bảo Linh