Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Theo nhận định của các chuyên gia, cùng với lực đẩy từ xuất khẩu và tiêu dùng, đầu tư công được xem là một trong những bánh xe quan trọng của “cỗ xe tam mã” để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế năm 2021. Tuy nhiên, tốc độ giải ngân nguồn vốn này hiện vẫn còn khá chậm. 

Số liệu thống kê chỉ ra, tính đến hết tháng 8 năm 2021, giải ngân vốn đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước mới ước đạt 40,6% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020 (46,41%). Hoạt động đầu tư công năm 2021 đặc biệt khó khăn ở các địa phương bùng phát dịch Covid-19.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Trần Quốc Phương cho biết, hoạt động đầu tư công năm nay chịu tác động của nhiều yếu tố mới so với thông lệ hằng năm do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Đó là vận chuyển nguyên vật liệu thi công khó khăn trong bối cảnh nhiều địa phương phải giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16; việc tăng giá nguyên liệu đầu vào ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ công trình cũng như tâm lý của nhà thầu, do khó tìm nguồn cung về nguyên liệu hoặc ảnh hưởng phương án tài chính khi triển khai dự án.

Về phía các địa phương, năm nay phải tập trung phòng, chống dịch cho nên bị phân tán lực lượng, thời gian, vật chất trong công tác chỉ đạo, điều hành giải ngân vốn đầu tư công.

Cùng với đó, 2021 là năm đầu tiên của một kỳ kế hoạch đầu tư trung hạn, cho nên những tháng đầu năm chủ yếu tập trung thực hiện các bước chuyển tiếp của giai đoạn trước, trong khi các dự án mới của giai đoạn 2021-2025 phải chờ Quốc hội phê duyệt kế hoạch đầu tư trung hạn. Theo quy luật, giải ngân vốn đầu tư công sẽ bứt tốc vào những tháng cuối năm. Nhưng trong bối cảnh thời gian quá ít, khối lượng công việc quá nhiều, đây là nhiệm vụ vô cùng thách thức.

Bộ KH&ĐT đã kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch trung hạn theo Nghị quyết số 29/2021/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, trong đó có nhiều dự án dự kiến sắp tới khởi công, đấu thầu, tạo điều kiện để giải phóng lượng vốn hơn 70 nghìn tỷ đồng. Đồng thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tháo gỡ những vướng mắc về vĩ mô.

Cụ thể là trong “điểm nghẽn” về giải phóng mặt bằng, Chính phủ đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng Đề án thí điểm về việc tách giải phóng mặt bằng, tái định cư ra khỏi dự án đầu tư. Đối với các dự án sử dụng vốn ODA, Bộ KH&ĐT đã trình Chính phủ dự thảo thay thế Nghị định 56/2020/NĐ-CP, trong đó giảm nhiều thủ tục hành chính đối với dự án ODA.

“Hy vọng sự thay đổi, điều chỉnh này sẽ tác động vào giải ngân vốn các tháng cuối năm và đầu năm 2022. Tuy nhiên, để có giải pháp mang tính đột phá thúc đẩy giải ngân đầu tư công phụ thuộc rất nhiều vào công tác chỉ đạo điều hành thực hiện dự án tại các bộ, ngành, địa phương.

Trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay, Bộ KH&ĐT rất chia sẻ nhưng tùy điều kiện cụ thể của mỗi địa phương, nơi nào ít chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 cần quan tâm thúc đẩy ngay giải ngân vốn đầu tư công. Nơi nào đang giãn cách xã hội có thể tận dụng mọi cơ hội để triển khai, không để chậm trễ”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói.

Theo Bộ KH&ĐT, điểm tích cực là việc giải ngân vốn đầu tư công của một số bộ, địa phương có nguồn vốn đầu tư lớn đã được thực hiện khá tốt, bù đắp kết quả chung của cả nước. Về cơ bản, các dự án lớn, dự án quan trọng quốc gia mặc dù gặp một số khó khăn nhưng vẫn đang triển khai và đạt kết quả tích cực. 

Mai Phương