Cảnh báo kem làm trắng da chứa thành phần bị cấm dùng trong sản phẩm bán không kê đơn

Theo thông báo của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Mỹ, các chất có khả năng gây nguy hiểm là thủy ngân hoặc hydroquinone. FDA cảnh báo những người đã sử dụng các sản phẩm có hydroquinone đã phải chịu tác dụng phụ bao gồm phát ban, sưng mặt và đổi màu da vĩnh viễn. Trong khi đó, thủy ngân có độc tính cao và có thể gây hại cho hệ thần kinh, tiêu hóa và miễn dịch, cũng như phổi, thận, da và mắt.

Các sản phẩm làm sáng da được bán trên thị trường như phương pháp điều trị da không đều màu, mụn trứng cá, đồi mồi, tàn nhang và nếp nhăn. Các công ty quảng bá các sản phẩm làm sáng da dưới dạng kem làm mờ thâm, kem dưỡng ban ngày, kem dưỡng ban đêm.

Những sản phẩm này thường được bán dưới dạng kem, lotion, phấn bột tại cửa hàng phục vụ cho cộng đồng người Tây Ban Nha/Latinh, châu Á, châu Phi hoặc Trung Đông. Các sản phẩm này hạn chế hắc tố da melanin, song chúng có thể tích tụ thủy ngân hoặc hydroquinone trong cơ thể theo thời gian.

"Các sản phẩm làm sáng da có chứa hydroquinone không được phép bán không cần kê đơn. Trong khi đó, việc dùng thủy ngân trong các sản phẩm làm sáng da bị cấm", FDA nêu rõ.

Người tiêu dùng nên kiểm tra nhãn sản phẩm trước khi mua và tránh những loại có chứa hydroquinone hoặc thủy ngân. Thủy ngân có thể được liệt kê dưới dạng thủy ngân clorua, calomel, thủy ngân, mecurio hoặc Hg. FDA lưu ý người mua cần tránh các sản phẩm có nhãn thủ công, nhãn bằng ngôn ngữ không phải tiếng Anh hoặc không dán nhãn.

Liên quan tới việc sử dụng mỹ phẩm chứa thủy ngân gây ra rủi ro cho người dùng, thực tế đã không ít trường hợp phải nhập viện do dùng mỹ phẩm chứa thủy ngân cao. Cụ thể, trước đó Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (tiếng Anh: Centers for Disease Control and Prevention, viết tắt là CDC) cho biết, một phụ nữ 47 tuổi phải nhập viện trong tình trạng tê ở tay và mặt, đi lại khó khăn và khó nói chuyện. Tình trạng càng trở nên xấu đi trong vài tuần tiếp theo.

Phía các quan chức y tế ở bang California cho biết, ban đầu, bà có thể đáp ứng các mệnh lệnh bằng lời nói, nhưng sau đó chuyển xấu thành trạng thái nửa hôn mê. Xét nghiệm cho thấy người này có hàm lượng thủy ngân cao trong máu.

Các bác sĩ đã kiểm nghiệm các sản phẩm mỹ phẩm bệnh nhân sử dụng và phát hiện loại kem dưỡng da có tác dụng làm sáng da chứa lượng lớn methylmercury, loại thủy ngân hữu cơ rất độc hại đối với con người, đặc biệt là người già và trẻ em.

Trước đó, tại Bệnh viện Thạch Gia Trang (Hà Bắc, Trung Quốc) từng phát hiện 20 cô gái có hàm lượng thủy ngân trong người vượt quá tiêu chuẩn cho phép, trong đó có 6 người phải nhập viện. Nguyên nhân là do họ đã dùng mỹ phẩm tự chế để chữa mụn. Các trường hợp này đều xuất hiện chứng chảy máu răng, mất ngủ, đi không vững. Sau khi thăm khám, các bác sĩ mới biết cơ thể có hàm lượng thủy ngân cao quá mức cho phép và một trong những nguyên nhân là do dùng mỹ phẩm.

Riêng tại Việt Nam, hiện có 3 kim loại nặng không được phép cho vào mỹ phẩm là chì, thủy ngân và asen. Tuy vậy, mỗi kim loại nặng này đều có một giới hạn tạp chất cho phép. Cụ thể, trong mỹ phẩm, chì, asen và thủy ngân không được vượt ngưỡng lần lượt là 20ppm (20 phần triệu), 5ppm (5 phần triệu), và 1 ppm (1 phần triệu). (1 phần triệu = 0.0001%). Mặc dù là chất cấm, thủy ngân vẫn có mặt trong mỹ phẩm làm trắng da kém chất lượng, hay nói ngắn gọn là "kem trộn". Do đó trường hợp bệnh nhân đến khám do biến chứng sau khi dùng mỹ phẩm chứa những chất trên không hề ít. Có những trường hợp vào viện trong tình trạng mặt thâm sì, nổi đầy mụn… do nhiễm độc da.

Còn đối với hydroquinone, đây được coi là một sản phẩm làm trắng da kỳ diệu trong nhiều thập kỷ. Hydroquinone là một chất hoá học không chỉ có thể điều trị sự thay đổi màu của da của da do nám, sẹo mụn, đốm nâu và rối loạn tăng sắc tố mà còn có thể tẩy trắng da.

Tuy nhiên nhiều nhà nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra nguy hiểm liên quan đến việc sử dụng thành phần này, từ sự xuất hiện của các vết xanh sẫm màu trên da đến nguy cơ phát triển ung thư. Việc sử dụng hydroquinone kết hợp với các sản phẩm rất mạnh và nguy hiểm khác có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe.

Các sản phẩm chứa hydroquinone hiện đang bị cấm ở nhiều quốc gia bao gồm Vương Quốc Anh, Nhật Bản, Nam Phi hoặc Liên minh châu Âu.

An Dương (T/h)