Hai kịch bản kiểm soát lạm phát 6 tháng cuối năm 2022

Theo số liệu thống kê, mặt bằng giá trong nước 6 tháng đầu năm 2022 có xu hướng tăng do áp lực từ biến động tăng cao giá các mặt hàng chiến lược trên thị trường thế giới, nhất là mặt hàng năng lượng và vật tư. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6/2022 tăng 0,69% so với tháng trước, tăng 3,18% so với tháng 12/2021 và tăng 3,37% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 6 tháng đầu năm 2022, CPI 2,44% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 1,25%.

CPI tăng chủ yếu do ảnh hưởng từ giá xăng dầu tăng theo giá thế giới, giá vật liệu xây dựng tăng theo giá nguyên, nhiên vật liệu đầu vào, giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu, nhu cầu ăn uống, đi lại, du lịch hồi phục trở lại khi dịch Covid-19 được kiểm soát.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, giá các mặt hàng thực phẩm giảm trong đó có thịt lợn; giá bán nhiều hàng hóa, dịch vụ được điều chỉnh giảm do tác động giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay, xăng dầu… cũng góp phần kìm giữ lạm phát ở mức không đáng lo ngại. Một số ý kiến chuyên gia dự báo mức lạm phát trung bình trong năm nay sẽ trong tầm kiểm soát, ở mức dưới 4%.

Giá nhiều mặt hàng hiện vẫn ở mức cao, trong đó có xăng dầu. Ảnh minh họa. 

Ở góc nhìn khác, TS. Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) cho hay, chỉ số CPI hiện nay khá thấp (2,44%) nhưng có lẽ chưa phản ánh đúng bởi thực tế là giá nhiều mặt hàng hóa tăng khá mạnh.

TS Lê Quốc Phương đưa ra 2 dự báo về kịch bản kiểm soát lạm phát 6 tháng cuối năm. Theo đó, ở kịch bản 1, kinh tế vĩ mô ổn định, tạo dư địa kiềm chế lạm phát, nguồn cung hàng hóa, nhất là lương thực thực phẩm dồi dào, không gây biến động lớn về giá thì dự báo CPI 6 tháng cuối năm không tăng mạnh, CPI bình quân cả nước sẽ dưới 4%.

Ở kịch bản 2, nếu giá hàng hóa thế giới vẫn tăng, đặc biệt là giá xăng dầu và lương thực kéo giá thành sản phẩm trong nước tăng theo, kinh tế Việt Nam phục hồi kéo theo cầu nội địa tiếp tục tăng, cộng thêm việc tăng lương tối thiểu vùng, tín dụng tăng cao do nhu cầu đầu tư, sản xuất kinh doanh và tiêu dùng đều tăng, CPI 6 tháng cuối năm có thể tăng cao hơn 6 tháng đầu năm, khả năng CPI bình quân cả năm sẽ vượt 4%.

Để kiểm soát lạm phát 6 tháng cuối năm, TS Lê Quốc Phương cho rằng, cần thực hiện biện pháp kiểm soát lạm phát linh hoạt, chủ động, ổn định giá để tháo gỡ khó khăn sản xuất và đời sống nhân dân; kết hợp chặt chẽ chính sách tài khóa và tiền tệ, tránh gây tác động cộng hưởng lên lạm phát khi phải đồng thời thực hiện nới lỏng cả chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

“Cần theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả các mặt hàng thiết yếu, không đồng thời tăng giá mặt hàng trong bối cảnh hiện nay. Xem xét giảm thuế (bao gồm cả thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng) đối với mặt hàng xăng dầu nhằm kìm giá mặt hàng này. Ngoài ra, cần chuẩn bị nguồn hàng dự trữ, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, tránh tình trạng khan hiếm đẩy giá tăng đột biến”, TS Lê Quốc Phương kiến nghị.

Trong một diễn biến có liên quan, từ hôm nay, ngày 11/7, giá xăng đã giảm hơn 3.000 đồng/lít, giá dầu giảm dao động trong khoảng 2.000-3.022 đồng/lít (kg). Đây là lần giảm thứ 2 sau 7 lần tăng liên tiếp và là mức giảm mạnh nhất từ đầu năm đến nay của giá xăng, dầu.

Tính đến nay, giá mặt hàng này đã trải qua 18 lần điều chỉnh giá, trong đó 13 lần tăng và 5 lần giảm. Hiện, giá xăng trong nước đã xuống dưới mức 30.000 đồng/lít, gần bằng mức giá vào giữa tháng 4.

Thanh Tùng