Khai thác thủy sản phù hợp với tiềm năng, hiệu quả và phát triển bền vững

Ngày 31/5/2024 tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Hội nghị công bố Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo Quyết định số 389/QĐ-TTg ngày 9/5/2024.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến chia sẻ, trong những năm qua, ngành kinh tế thủy sản đã có những bước phát triển mạnh mẽ, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đứng đầu về xuất khẩu thủy sản trên thế giới”.

Cụ thể, năm 2023, tổng sản lượng thủy sản đạt 9,269 triệu tấn, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 9,2 tỷ USD, đưa Việt Nam lên vị trí thứ ba trên thế giới chỉ đứng sau Trung Quốc và Na Uy.

Hội nghị công bố Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Thứ trưởng Tiến nhấn mạnh, kết quả này đã đóng góp quan trọng đối với phát triển kinh tế đất nước, cải thiện sinh kế, ổn định đời sống, tạo công ăn việc làm cho khoảng hơn 4 triệu người dân. Sự hiện diện của tàu cá và ngư dân trên các vùng biển, đảo góp phần quan trọng trong giữ vững chủ quyền, an ninh biển đảo của Tổ quốc.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, việc bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức như: Khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); Sự suy giảm nguồn lợi thủy sản cả vùng biển và vùng nội địa do tình trạng khai thác quá mức cho phép… Do đó, việc lập quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản là cần thiết”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định.

Việc Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là cơ sở quan trọng để phân bổ lại không gian cho bảo tồn, bảo vệ, khai thác hải thủy sản phù hợp với khả năng cho phép của nguồn lợi, hệ sinh thái. Bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản gắn với lợi ích và trách nhiệm của cộng đồng và phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội từng vùng và các ngành kinh tế; góp phần bảo đảm an sinh xã hội. Đồng thời, khai thác thủy sản phù hợp với tiềm năng nguồn lợi thủy sản, theo hướng hiệu quả, bền vững có trách nhiệm, hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.

Ở góc độ địa phương, ông Nguyễn Văn Chiến - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Thuận chia sẻ: “Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch trong thời điểm rất quan trọng khi chúng ta đang triển khai các giải pháp quyết liệt để khắc phục các kiến nghị của EC về cảnh báo thẻ vàng cũng như phát triển thủy sản bền vững, đặc biệt là phát triển nghề cá bền vững, hội nhập quốc tế".

Tỉnh Bình Thuận có các quy hoạch về bảo tồn, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản và các khu cấm khai thác có thời hạn thủy sản cũng như thực hiện sự điều chỉnh của quy hoạch liên quan đến tàu cá về khai thác thủy sản và hoạt động của nghề cá.

Ông Nguyễn Văn Chiến cho rằng, để thực hiện quy hoạch tốt việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chúng ta cần phải thực hiện việc quản lý tàu cá để tránh khai thác, đánh bắt thủy sản một cách bừa bãi, ở khu vực cấm; đồng thời phải tổ chức công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện quy hoạch này. Nếu không thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá thì sẽ khó đảm bảo việc thực hiện quy hoạch bảo vệ nguồn lợi thủy sản một cách hiệu quả, qua đó góp phần đảm ngành thủy sản phát triển bền vững.

“Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản mang tính tổng hợp, liên vùng rất cao. Bởi muốn thực hiện mục tiêu chung về phát triển thủy sản bền vững, đặc biệt là phát triển nghề cá thì không chỉ một địa phương mà tất cả các tỉnh thành phải cùng thực hiện có hiệu quả, hiệu lực quy hoạch đề ra"- ông Chiến nêu ý kiến.

Khẳng định quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản là cơ sở để định hướng cho địa phương, giải quyết được các vướng mắc trong khai thác thủy sản, ông Hoàng Đình Yên - Tổng Thư ký Hội Thủy sản Việt Nam nêu rõ, thời gian qua, sản lượng đánh bắt thủy hải sản đã vượt quá nguồn lợi cho phép. Do đó, quy hoạch lần này tạo ra cơ sở cho địa phương và Bộ NN&PTNT tổ chức lại sản xuất, đánh bắt cũng như hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Lê Kim Liên