Lạp xưởng siêu rẻ: Mối họa tiềm ẩn

Nhiều vụ xử lý vi phạm, hàng tấn lạp xưởng bẩn bị tiêu hủy

Một trong những vụ việc điển hình diễn ra tại Đồng Nai tháng 5/2025, khi đoàn kiểm tra liên ngành phát hiện hơn 1,2 tấn lạp xưởng bốc mùi hôi được bảo quản bằng đá lạnh trong nhà kho không đạt chuẩn. Chủ cơ sở không xuất trình được hóa đơn chứng từ và không có giấy phép sản xuất.

Tình trạng lạp xưởng nướng đá siêu rẻ, không rõ nguồn gốc cũng tràn lan tại các chợ sinh viên, vỉa hè quanh khu công nghiệp và trên mạng xã hội, là hồi chuông cảnh báo nghiêm trọng về mất an toàn thực phẩm.

Chỉ với 20.000–30.000 đồng/túi 500g, loại lạp xưởng được rao bán trên mạng và tại các khu dân cư đông đúc có giá rẻ đến khó tin, rẻ hơn nhiều lần so với lạp xưởng thương hiệu. Những chiếc lạp xưởng nướng vàng ruộm, thơm nức mũi trên chảo đá nướng khiến nhiều người tiêu dùng “mê mẩn”, nhưng ít ai biết rằng ẩn sau lớp vỏ hấp dẫn đó là nguy cơ ngộ độc, nhiễm hóa chất và phụ gia độc hại.

Theo đó, phần lớn sản phẩm này không có bao bì, không nhãn mác, không ghi nơi sản xuất, có thể chứa phẩm màu công nghiệp, phụ gia cấm và thịt không đảm bảo chất lượng.

Không rõ nguồn gốc, bảo quản kém vệ sinh – lạp xưởng “bẩn” vẫn bán công khai.

ThS. BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo: “Các loại thực phẩm chế biến sẵn không rõ nguồn gốc rất dễ nhiễm vi khuẩn, chất bảo quản vượt ngưỡng, hoặc sử dụng phụ gia cấm. Ăn phải thực phẩm như vậy có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa, ngộ độc cấp tính hoặc tích tụ lâu dài gây hại gan, thận".

Trường hợp ghi nhận gần nhất tại TP.HCM, một bệnh nhân phải truyền dịch nhiều giờ do tiêu chảy nặng sau khi ăn lạp xưởng không rõ nguồn gốc. Cơ quan y tế xác định đây là ngộ độc thực phẩm, nguyên nhân xuất phát từ sản phẩm trôi nổi mua tại chợ.

Cần siết chặt kiểm soát và lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc

Theo Điều 6, Luật An toàn thực phẩm, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm có trách nhiệm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng; nghiêm cấm sử dụng nguyên liệu hết hạn, không rõ nguồn gốc, phụ gia nằm ngoài danh mục cho phép. Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định mức phạt lên đến 100 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định an toàn thực phẩm. Trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, cá nhân, tổ chức có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, vì lợi nhuận, không ít người bán vẫn tiếp tục tiêu thụ lạp xưởng “bẩn”, nướng trực tiếp trên chảo đá tái sử dụng không vệ sinh, tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn và phát sinh khói độc hại trong quá trình chế biến.

PGS. TS. Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội khuyến cáo: “Với những sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không ai có thể đảm bảo đó là thực phẩm an toàn. Người tiêu dùng cần cảnh giác, cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm".

Người tiêu dùng cần thay đổi thói quen chọn mua theo cảm tính, không nên vì rẻ mà đánh đổi sức khỏe. Hãy lựa chọn sản phẩm có bao bì rõ ràng, nguồn gốc minh bạch, được cấp phép lưu hành bởi cơ quan chức năng. Một chút bất cẩn với món ăn vỉa hè có thể phải trả giá bằng chính sức khỏe.

Thanh Hiền