Ngành Thống kê ra quân điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024

Sáng 1/4/2024, Tổng cục Thống kê đã tổ chức lễ ra quân Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 (Điều tra DSGK 2024), thời gian điều tra đến ngày 30/4/2024.

Điều tra DSGK 2024 được thực hiện nhằm mục đích chính là thu thập thông tin về dân số và nhà ở, làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021 - 2025; xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2026 - 2030; giám sát thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết; và phục vụ cho công tác thống kê về dân số trên phạm vi cả nước và từng địa phương.

Điều tra dân số giữa kỳ 2024 sẽ áp dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp Thụy Điển lần đầu tiên điều tra dân số sau nhiều thập kỷ vì mất kiểm soát. Thông tin điều tra dân số giúp hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội.

Phát biểu tại Lễ ra quân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống Kê Nguyễn Thị Hương cho biết, Điều tra DSGK 2024 là cuộc điều tra có quy mô tương đối lớn, nhiều nội dung thông tin. Giai đoạn thu thập thông tin tại địa bàn là cực kỳ quan trọng vì việc thu thập được thông tin phản ánh đầy đủ, chính xác thực trạng dân số và nhà ở sẽ giúp cho Đảng, Nhà nước xây dựng được những kế hoạch, chiến lược đúng đắn, xây dựng nền tảng cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

Theo đó, đối tượng điều tra gồm: Hộ dân cư (bao gồm cả thông tin về nhà ở của hộ); Nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang, người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an.

Điều tra DSGK 2024 là cuộc điều tra chọn mẫu, áp dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp. Theo Tổng Cục trưởng Nguyễn Thị Hương, Điều tra DSGK 2024 là cuộc điều tra có quy mô lớn, phức tạp nên Tổng cục Thống kê áp dụng tối đa công nghệ thông tin trong công tác điều tra. Điều tra viên không chỉ được sử dụng phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên thiết bị di động (CAPI), với các bộ câu hỏi khoa học được dựng sẵn, bên cạnh đó còn tích hợp thêm công cụ định vị GPS để ghim địa chỉ hộ nhà dân tương ứng với từng bảng hỏi, qua đó xác định chính xác vị trí nhà ở của mỗi hộ dân dù là trong ngõ ngách.

Tại buổi lễ, ông Matt Jackson - Trưởng Đại diện Quỹ Dân số LHQ tại Việt Nam cho rằng: Những quốc gia có dữ liệu chất lượng là những quốc gia đạt được mức tăng trưởng ấn tượng và giải quyết được các nhu cầu của người dân. Dữ liệu tốt hơn - Cuộc sống tốt hơn. Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia.

“Việt Nam đã có cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý; hoặc hệ thống đăng ký, thống kê hộ tịch do Bộ Tư pháp quản lý. Tuy nhiên, những cơ sở dữ liệu đó vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và do vậy vẫn cần tiếp tục cải thiện hạ tầng cơ sở dữ liệu. Đó là lý do tại sao cuộc Điều tra Dân số và Nhà ở giữa kỳ này là cần thiết để thu thập bằng chứng thông tin quan trọng về tiến độ phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam" - ông Matt Jackson cho hay.

Một điểm mới trong Điều tra DSGK 2024 là đối tượng điều tra cũng bao gồm người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại hộ (nếu bảo đảm điều kiện là nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư). Mục đích thu thập thông tin về người có quốc tịch nước ngoài nhằm phản ánh đầy đủ số lượng nhân khẩu hiện đang cư trú hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam, phục vụ việc xây dựng hoạch định và chính sách kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thông tin về người có quốc tịch nước ngoài đang thường trú ở Việt Nam hiện còn khoảng trống về số liệu nên cuộc Điều tra này kỳ vọng sẽ thu thập đủ thông tin, tạo tiền đề cho kỳ Tổng điều tra dân số và nhà ở kế tiếp.

Điều tra DSGK 2024 được thực hiện trên phạm vi cả nước tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (tỉnh, thành phố), ở tất cả các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (huyện), ngoại trừ 4 huyện đảo nhỏ (Bạch Long Vỹ - TP Hải Phòng; Cồn Cỏ - tỉnh Quảng Trị; Hoàng Sa, TP Đà Nẵng; Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa).

Điều tra DSGK 2024 thu thập thông tin về các nội dung chính sau: Thông tin về nhân khẩu học của các thành viên hộ; Thông tin về di cư; Thông tin về giáo dục; Thông tin về hôn nhân; Thông tin về lịch sử sinh của nữ từ 10 - 49 tuổi; Thông tin về người chết của hộ; Thông tin về nhà ở và điều kiện sống của hộ. Thời điểm điều tra là 0 giờ ngày 01/4/2024. Thời gian thu thập thông tin điều tra từ ngày 01/4 đến ngày 30/4/2024. Kết quả điều tra toàn bộ sẽ được công bố vào tháng 11 - 12/2024. Các báo cáo phân tích chuyên đề sẽ được công bố vào năm 2025.

Kim Liên