Người dân cần cảnh giác trước thủ đoạn giả mạo nhân viên ngân hàng lừa đảo trong thời điểm cuối năm

Những tháng cuối năm, cận kề dịp Tết Nguyên Đán là thời điểm nhu cầu mua sắm của người dân ngày càng tăng cao. Do đó, đối tượng lừa đảo liên tục thay đổi, sử dụng các phương thức ngày càng tinh vi nhằm chiếm đoạt bất hợp pháp tài sản của người dân. Cụ thể, hai thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tiền phổ biến vào dịp cuối năm được các ngân hàng liên tục cảnh báo là mạo danh nhân viên ngân hàng bằng giọng nói được tạo ra nhờ Trí tuệ nhân tạo (AI) và giả mạo mã QR.

Mới đây, Ngân hàng Thương mại Cổ phần An Bình (ABBank) vừa gửi tới khách hàng cảnh báo về việc kẻ gian sử dụng giọng nói AI gọi điện cho khách hàng và tự xưng là nhân viên ngân hàng để giới thiệu các dự án và dịch vụ bất chính nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền.

Không riêng ABBank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) cũng vừa đưa ra khuyến cáo khách hàng về việc kẻ gian giả mạo là nhân viên ngân hàng gọi điện, nhắn tin mời chào mở thẻ tín dụng online và sử dụng các dịch vụ thẻ, mời chào kết bạn qua mạng xã hội (Zalo, Facebook…) để trao đổi trực tiếp, gửi và hối thúc khách hàng click vào đường link giả mạo hoặc QR Code dẫn tới website giả mạo.

Tương tự, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc tế (VIB) đã lên tiếng khuyến cáo tình trạng giả mạo nhân viên của ngân hàng, công ty tài chính… mời vay vốn, hướng dẫn khách hàng cài đặt ứng dụng trên điện thoại di động để nhận tiền giải ngân kèm theo việc hiển thị hợp đồng tín dụng giả mạo con dấu và giả mạo chữ ký của người có thẩm quyền của ngân hàng hoặc công ty tài chính.

Nhằm giúp khách hàng nâng cao cảnh giác, tránh bị các đối tượng lừa đảo lợi dụng, Ngân hàng Phương Đông (OCB) cũng đã nhanh chóng đưa ra một số khuyến cáo như sau: Không cho người khác mượn thẻ, không lưu thông tin thẻ trên điện thoại hoặc bất kỳ thiết bị nào; Không chia sẻ thông tin thẻ lên mạng xã hội để tránh bị kẻ xấu lợi dụng, chiếm đoạt tài sản; Không cung cấp thông tin bảo mật như: thông tin thẻ, thông tin đăng nhập tài khoản và số OTP hoặc bất kỳ thông tin nào liên quan đến thẻ cho bất cứ ai, dưới bất kỳ hình thức nào, kể cả nhân viên ngân hàng. Tuyệt đối không quét mã QR hoặc truy cập vào các đường link lạ và không chụp hình ảnh khuôn mặt, CMND/CCCD trên đường link không chính thống của OCB.

Bên cạnh đó, khách hàng tuyệt đối không thực hiện các loại giao dịch rút tiền từ thẻ tín dụng trái với quy định của pháp luật hiện hành như quẹt thẻ tín dụng thanh toán tại điểm bán hàng (POS) nhưng không phát sinh hàng hóa tương ứng với mục đích sử dụng, nhằm trục lợi các chương trình ưu đãi của ngân hàng… 

Người dân cần cẩnh trọng trước hai thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tiền phổ biến dịp cuối năm là mạo danh nhân viên ngân hàng bằng giọng nói được tạo ra từ AI và giả mạo mã QR. Ảnh minh họa

Theo Trung tâm Ứng cứu Khẩn cấp Không gian Mạng Việt Nam (VNCERT/CC), hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác đã ghi nhận nhiều phản ánh về tình trạng mạo danh nhân viên ngân hàng để lừa đảo. Các đối tượng lừa đảo thường gọi điện hoặc nhắn tin cho khách hàng, tự xưng là nhân viên ngân hàng, thông báo khách hàng có khoản nợ chưa thanh toán, thẻ tín dụng bị khóa... hoặc mời chào mở thẻ tín dụng, thẻ phi vật lý online với lãi suất ưu đãi... nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng của khách hàng.

Để tránh bị lừa đảo, các ngân hàng khuyến cáo khách hàng không thao tác theo hướng dẫn do các số điện thoại lạ gọi đến, kể cả tự xưng là cán bộ ngân hàng hay các cơ quan khác khi chưa xác minh được đó có phải là thông tin chính xác hay không. Đồng thời, khách hàng cũng cần lưu ý không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản như tên đăng nhập, mật khẩu đăng nhập, mã xác thực OTP... của dịch vụ ngân hàng điện tử cho bất kỳ ai, kể cả nhân viên ngân hàng. "Ngân hàng không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin bảo mật dưới bất kỳ hình thức nào," ABBank khẳng định trong cảnh báo gửi đến khách hàng.

Còn đối với mã thanh toán QR code tại các cửa hàng, điểm thanh toán, kẻ gian thường lợi dụng sơ hở của các chủ cửa hàng để dán đè mã QR giả mạo lên mã QR chính chủ hoặc đặt mã QR giả mạo ngay tại cửa hàng. Khi khách hàng thanh toán, kẻ gian sẽ chiếm đoạt số tiền được chuyển đến tài khoản giả mạo đó.

Khách hàng nên cẩn trọng và luôn luôn đối chiếu lại thông tin số tài khoản, tên chủ tài khoản với chủ cửa hàng sau khi quét QR thanh toán. Điều này nhằm đảm bảo tiền được chuyển đến đúng tài khoản của chủ cửa hàng hoặc điểm thanh toán. Không chỉ vậy, các chủ cửa hàng cũng cần luôn kiểm tra các mã QR chuyển tiền đặt tại cửa hàng, điểm thanh toán để kịp thời phát hiện và gỡ bỏ các mã QR giả mạo.

Thống kê trong năm 2023 của Cục An toàn Thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy số lượng các vụ lừa đảo công nghệ cao tăng gần 70% so với năm 2022 với nhiều chiêu bài trên không gian mạng và qua các cuộc gọi, tin nhắn điện thoại, khiến nhiều người nhẹ dạ cả tin mất sạch tiền. Với sự phát triển chóng mặt của công nghệ, thủ đoạn lừa đảo sẽ ngày một tinh vi và phức tạp hơn, nhất là trong những dịp lễ, Tết, cuối năm như thời điểm này. Do đó, mỗi người cần nâng cao cảnh giác, trang bị cho mình các kiến thức về an toàn thông tin để bảo vệ tài sản của mình.

Khánh Mai