Những quan niệm dinh dưỡng sai lầm thường gặp

Thực tế từ trước tới nay đã có không ít những quan niệm sai lầm về các loại thực phẩm khiến cho nhiều người lo sợ khi sử dụng chúng. Tuy nhiên theo các chuyên gia dinh dưỡng chúng không hẳn xấu như nhiều người lầm tưởng.

Trái cây và rau củ tươi tốt hơn các loại đóng gói, sấy khô hoặc đông lạnh

Thực phẩm “tươi” không phải lúc nào cũng là tốt nhất. Theo các nhà nghiên cứu tại Mỹ cho thấy họ đã phát hiện trái cây và rau củ đông lạnh, đóng hộp hay sấy khô có thể giàu dinh dưỡng như trái cây tươi.

Cụ thể, theo Sara Bleich, giáo sư về chính sách y tế công cộng tại trường Y tế Công cộng Harvard T.H.Chan (Mỹ), chia sẻ: “Mua các loại thực phẩm này thường tiết kiệm tiền cũng như dễ dàng đảm bảo lúc nào ở nhà cũng có sẵn trái cây và rau quả. Nhưng  cần lưu ý một số loại đóng hộp, đông lạnh hay sấy khô có thể chứa đường bổ sung, chất béo bão hòa và natri. Do đó, hãy đọc nhãn dinh dưỡng và chọn sản phẩm có các thành phần đó ở mức tối thiểu”.

Tất cả chất béo đều không tốt

Tiến sĩ Vijaya Surampudi, trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học California, Los Angeles (Mỹ), cho biết một số loại chất béo như chất béo bão hòa và chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc đột quỵ. Tuy nhiên, chất béo lành mạnh như chất béo không bão hòa đơn (có trong dầu olive, các loại dầu thực vật khác, bơ và một số loại hạt) và chất béo không bão hòa đa (như dầu hướng dương, các loại dầu thực vật khác, quả óc chó, cá và hạt lanh) thực sự giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, chất béo tốt cũng rất quan trọng trong việc cung cấp năng lượng, sản xuất các hormone, hỗ trợ chức năng tế bào và hỗ trợ hấp thu một số chất dinh dưỡng.

Calo là quan trọng nhất trong việc giảm cân

Trên thực tế, nếu tiêu thụ nhiều calo hơn mức đốt cháy, bạn có xu hướng tăng cân. Và nếu đốt cháy nhiều calo hơn mức tiêu thụ, bạn sẽ giảm cân, có thể trong khoảng thời gian ngắn. Nhưng nghiên cứu không chỉ ra ăn nhiều calo hơn sẽ gây tăng cân bền vững, dẫn đến thừa cân hoặc béo phì.

Tiến sĩ Dariush Mozaffarian, giáo sư dinh dưỡng và y học tại Đại học Tufts (Mỹ), cho biết chính các loại thực phẩm chúng ta ăn có thể là nguyên nhân lâu dài gây ra tăng hay giảm cân .

Thực phẩm siêu chế biến như đồ ăn nhẹ giàu tinh bột, ngũ cốc, bánh quy giòn, thanh năng lượng, đồ nướng, nước ngọt và đồ ngọt, đặc biệt có hại cho việc tăng cân. Chúng được tiêu hóa nhanh chóng cũng như tràn vào máu cùng với glucose, fructose và axit amin. Tất cả chất này được gan chuyển hóa thành chất béo.

Thay vào đó, điều cần thiết để duy trì cân nặng khỏe mạnh là chuyển từ đếm lượng calo sang ưu tiên ăn uống lành mạnh, ưu tiên chất lượng hơn số lượng.

Người mắc tiểu đường type II không nên ăn trái cây

Theo CNA Lifestyle, điều này bắt nguồn từ việc uống nước ép trái cây có thể làm tăng lượng đường trong máu do hàm lượng đường cao và ít chất xơ so với trái cây nguyên quả.

Nhưng một số nghiên cứu cho thấy người ăn một khẩu phần trái cây nguyên quả mỗi ngày, đặc biệt là quả việt quất, nho và táo có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type II thấp hơn. Và nghiên cứu khác chỉ ra người đã mắc bệnh này ăn trái cây nguyên quả có thể kiểm soát lượng đường trong máu.

Sữa thực vật lành mạnh hơn sữa bò

Có quan niệm cho rằng sữa thực vật như sữa làm từ yến mạch, hạnh nhân, gạo và gai dầu bổ dưỡng hơn sữa bò. Tuy nhiên, Kathleen Merrigan, giáo sư về hệ thống thực phẩm bền vững tại Đại học Bang Arizona, cựu Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Mỹ, cho biết: “Điều đó không đúng. Xét về hàm lượng protein, thông thường, sữa bò có khoảng 8 g/cốc trong khi sữa hạnh nhân có khoảng một hoặc 2 g/cốc và sữa yến mạch có 2-3 g/cốc”.

Tiến sĩ Merrigan nói thêm mặc dù dinh dưỡng của đồ uống từ thực vật có thể khác nhau, nhiều loại chứa nhiều thành phần bổ sung hơn như natri và đường bổ sung so với sữa bò, có thể gây hại cho sức khỏe.

Khoai tây không tốt cho sức khỏe

Trong cộng đồng dinh dưỡng, khoai tây bị chê bai vì có chỉ số đường huyết cao, do nó chứa nhiều carbohydrate tiêu hóa nhanh, có thể làm tăng lượng đường trong máu.

Daphene Altema-Johnson, làm việc tại Trung tâm Johns Hopkins Mỹ, cho hay khoai tây thực sự mang lại lợi ích cho sức khỏe. Chúng rất giàu vitamin C, kali, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác, đặc biệt khi dùng ngoài da. Khoai tây cũng không đắt và dễ dàng mua được quanh năm. Các phương pháp chế biến khoai tây lành mạnh bao gồm nướng, luộc và chiên không dầu.

Protein trong thực vật không đủ cho cơ thể

Christopher Gardner, nhà khoa học dinh dưỡng, giáo sư y khoa tại Đại học Stanford của Mỹ, chia sẻ: “Thật hoang đường khi cho rằng thực vật hoàn toàn thiếu một số axit amin. Trên thực tế, tất cả loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật đều chứa 20 loại axit amin, bao gồm cả 9 loại thiết yếu”.

Tiến sĩ Gardner chỉ ra sự khác biệt là tỷ lệ của các axit amin này không lý tưởng bằng tỷ lệ axit amin trong thực phẩm có nguồn gốc động vật. Vì vậy, để nhận đầy đủ chất, bạn cần ăn nhiều loại thực phẩm từ thực vật suốt cả ngày như đậu, ngũ cốc và các loại hạt cũng như ăn đủ hàm lượng protein.

Ăn thực phẩm từ đậu nành tăng nguy cơ ung thư vú

Liều cao estrogen thực vật trong đậu nành được gọi là isoflavone. Nó có tác dụng kích thích sự phát triển của tế bào khối u vú trong các nghiên cứu trên động vật. Tuy nhiên, tiến sĩ Frank B. Hu, giáo sư kiêm Trưởng khoa dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard T.H.Chan, cho hay mối quan hệ này không được chứng minh trong các nghiên cứu trên con người.

Cho đến nay, khoa học không chỉ ra mối liên hệ giữa việc ăn đậu nành và nguy cơ ung thư vú ở người. Thay vào đó, tiêu thụ thực phẩm hay đồ uống làm từ đậu nành như đậu phụ, tempeh, đậu nành edamame, miso và sữa đậu nành thậm chí có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ ung thư vú cũng như tăng khả năng sống sót.

“Thực phẩm từ đậu nành cũng là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng có lợi liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim như protein chất lượng cao, chất xơ, vitamin và khoáng chất”, tiến sĩ Hu nói nói thêm.

Ngọc Nga (T/h)