Ban hành tiêu chuẩn quy trình biên soạn sách giáo khoa, nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục

Sách giáo khoa là xuất bản phẩm được biên soạn theo các môn học, hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông, thể hiện các yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông; được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt, cho phép sử dụng làm tài liệu dạy học chính thức trong các cơ sở giáo dục phổ thông.

Cụ thể, nội dung của văn bản, các nguyên tắc biên soạn sách giáo khoa được quy định rõ rang, thể hiện đúng, đầy đủ nội dung của chương trình môn học hoặc hoạt động giáo dục; bảo đảm tính cơ bản, khoa học, thực tiễn, phù hợp theo tiến trình Việt Nam. Thuật ngữ, khái niệm, định nghĩa, số liệu, sự kiện, hình ảnh chính xác, khách quan, nhất quán, phù hợp với trình độ học sinh; có liên hệ, bình luận có nguồn gốc rõ ràng. Cập nhật thành tựu khoa học mới liên quan đến chương trình môn học, hoạt động giáo dục, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và phù hợp với mục tiêu chung của chương trình môn học, hoạt động giáo dục. Thể hiện hợp lý nội dung giáo dục về chủ quyền quốc gia, quyền con người, quyền trẻ em, bình đẳng giới, phát triển bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu.

Tiêu chuẩn sách giáo khoa được Bộ GD&ĐT quy định tại Thông tư số 15/VBHN-BGDĐT ngày 31/12/2024.

Về phương pháp giáo dục, bài học trong sách giáo khoa tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh chọn các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học hoạt động học sao cho linh hoạt, hiệu quả, tạo cơ hội, khuyến khích học sinh tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập, phát huy tiềm năng của mỗi học sinh.

Mặt khác, các bài học trong sách giáo khoa thể hiện đúng, đủ, rõ mối liên hệ giữa yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực của học sinh và yêu cầu về đánh giá kết quả giáo dục được quy định trong chương trình môn học, hoạt động giáo dục, làm cơ sở đánh giá chính xác kết quả giáo dục.

Cấu trúc cũng phải đạt yêu cầu đầy đủ các thành phần cơ bản: phần, chương hoặc chủ đề; bài học; giải thích thuật ngữ; mục lục. Cấu trúc bài học trong sách giáo khoa gồm các thành phần cơ bản: mở đầu, kiến thức mới, luyện tập và ứng dụng.

Về ngôn ngữ sử dụng và hình thức trình bày trong sách giáo khoa là tiếng Việt (sách giáo khoa các môn ngoại ngữ, sách giáo khoa môn tiếng dân tộc thiểu số được sử dụng ngôn ngữ phù hợp nội dung môn học), đảm bảo quy định về chính tả và ngữ pháp, các từ viết tắt, ký hiệu, biểu tượng, kiểu chữ, cỡ chữ rõ ràng, dễ đọc, dễ hiểu, phù hợp với lứa tuổi học sinh.

Hình thức trình bày sách giáo khoa cân đối, hài hòa giữa kênh chữ và kênh hình, bố cục hợp lý, phù hợp với lứa tuổi học sinh. Tranh, ảnh, bảng biểu, đồ thị, bản đồ, hình vẽ trong sách giáo khoa rõ ràng, chính xác, cập nhật, đảm bảo tính mỹ thuật, phù hợp với nội dung bài học, tuân thủ bản quyền và ghi rõ nguồn trích dẫn.

Khổ sách, khuôn khổ bài chữ, số dòng trong bài thật sự, có sự tương thích đồng, chất lượng giấy in (định lượng, độ trắng, độ đục, độ bóng, độ xuyên thấu), chất lượng và định lượng giấy bìa, chất lượng in theo tiêu chuẩn quốc gia về xuất bản phẩm.

Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT cũng đặt ra tiêu chuẩn nghiêm ngặt đối với tổ chức và cá nhân biên soạn sách giáo khoa. Cá nhân tham gia biên soạn phải có trình độ đại học trở lên, chuyên ngành phù hợp và có ít nhất ba năm kinh nghiệm giảng dạy hoặc nghiên cứu. Đối với tổ chức, cần có năng lực pháp lý, nhân sự và cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu của công tác biên soạn. Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa sẽ do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT thành lập, gồm các nhà khoa học, nhà quản lý, giáo viên có kinh nghiệm, với tối thiểu bảy thành viên mỗi hội đồng.

 Bảo Linh