Thị trường thuốc điều trị COVID-19, thiết bị y tế không rõ chất lượng ngày càng nhộn nhạo

Cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh cho biết, trong năm 2021 do tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, lợi dụng tình hình này, nhiều đối tượng đã kinh doanh hàng nhập lậu gồm các sản phẩm phòng chống dịch, vật tư y tế, thuốc (kể cả thuốc chưa được lưu hành do nhu cầu tăng cao của người dân)... để trục lợi. Đáng chú ý, các vụ vi phạm bị phát hiện trong thời gian qua phần lớn vận chuyển trên các container, xe tải, các kho chứa trữ, phục vụ cho việc kinh doanh hàng hóa qua thương mại điện tử. Thậm chí một số đối tượng còn lợi dụng xe vận chuyển hàng hóa được cấp mã luồng xanh để vận chuyển hàng lậu, hàng cấm.

Với các mặt hàng phục vụ công tác phòng, chống dịch, các Đội QLTT đã xử lý 46 vụ với số tiền phạt khoảng 1,2 tỉ đồng. Dự báo trong năm 2022 tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp trở lại.

Cụ thể, vào cuối tháng 1/2022, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Quản lý thị trường TPHồ Chí Minh kiểm tra tại một căn nhà trên đường Huỳnh Tấn Phát, khu phố 6, thị trấn Nhà Bè, huyện Nhà Bè, TP Hồ Chí Minh do Trần Thanh Thảo (SN 1984, ngụ huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre) làm chủ, lực lượng kiểm tra phát hiện và thu giữ tổng cộng 22.800 viên thuốc tân dược, được quảng cáo điều trị COVID-19 như: Molnupiravir Capsules Molnatris Mylan; Molnupiravir 800mg Tablets; Moluzen 400; Molnupiravir Capsules 200mg; Molaz Azista…

Trong đó, có một số thuốc nghi vấn là hàng kém chất lượng và đáng chú ý là các loại tân dược này chưa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại thị trường Việt Nam. Toàn bộ số hàng trên đều không có hóa đơn, chứng từ, thông tin bao bì thể hiện sản phẩm do Ấn Độ sản xuất. Trị giá số thuốc bị thu giữ ước tính khoảng trên 2 tỷ đồng.

Trước đó, Công an TP Hồ Chí Minh cũng đã phát hiện, bắt giữ nhiều lô thuốc được quảng cáo là điều trị COVID -19 nhập lậu từ Trung Quốc, bán lén lút cho người dân. Cơ quan Công an đã thu giữ tại kho của Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Toyo (quận Bình Tân) 9.200 hộp thuốc nhãn hiệu Lianhua Qingwen jiaonang (Trung Quốc) còn gọi là "Liên hoa thanh ôn", và 400 hộp cùng loại trên một xe ôtô tải được vận chuyển ra từ kho hàng này. Thu giữ 9 thùng thuốc "Liên hoa thanh ôn" (chứa 3.240 vỉ thuốc) tại một điểm giao - nhận ở phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, số hàng này được đưa từ Hà Nội vào TP Hồ Chí Minh giao cho Nguyễn Ngọc Bảo (SN 1999, ngụ Di Linh, Lâm Đồng) để tiêu thụ. Toàn bộ số thuốc "Liên hoa thanh ôn" trên đều chưa được phép lưu hành, không có hóa đơn chứng từ và tất cả đều được nhập lậu từ Trung Quốc.

Có thể thấy, lợi dụng tình trạng các ca bệnh COVID-19 ngày càng tăng ở các địa phương, cùng với tâm lý hoang mang của không ít người dân, các đối tượng đã tung ra thị trường rất nhiều loại thuốc điều trị COVID-19 không rõ nguồn gốc, chất lượng. Các loại thuốc này được chào bán nhiều ở các "chợ mạng"với đa dạng xuất xứ như Mỹ, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc...

Chị Trần Thị Mai (ngụ quận 3) cho biết: "Khi nhà bị dính 3 F0, với tâm lý lo sợ nên nên tôi lên mạng tìm mua thuốc điều trị COVID-19. Nghe người bán giới thiệu thuốc đặc trị COVID-19 Areplivir rất tốt, được sử dụng phổ biến tại Nga. Họ nói là họ có một ít hàng xách tay ở nước ngoài về dùng không hết nên chia sẻ. Đang lo lắng chưa biết mua thuốc ở đâu, nghe vậy nên tôi cũng mua đặt mua 1 hộp dù giá khá cao 2,2 triệu đồng/hộp".

Còn chị Trần Thị Lan (ngụ quận 7) cũng được người bán giới thiệu thuốc điều trị COVID - 19 "Liên hoa thanh ôn" là thuốc được làm từ thảo dược thành phần có hoa kim ngân, hoa chuông vàng Nhật Bản và một số loại thực vật khác, nên rất tốt cho sức khỏe. Tùy theo liều lượng sử dụng, "Liên hoa thanh ôn" ngoài chữa COVID - 19, còn có tác dụng chữa sốt nhẹ, ho, mệt mỏi… với giá từ 240-250 ngàn đồng/vỉ. "Tuy nhiên, do trên hộp chỉ ghi toàn chữ Trung Quốc, không có dòng tiếng Việt nào, nên tôi cũng sợ không dám mua", chị Lan chia sẻ.

Không riêng thuốc điều trị COVID-19, mà trong thời gian qua rất nhiều người bỏ số tiền lớn để mua các loại thuốc, thiết bị phòng, chống dịch COVID-19 như: Kit test, khẩu trang, máy đo nồng độ oxy,... một cách dễ dàng. Thậm chí, có thời điểm thuốc men, trang thiết bị y tế bán qua mạng xã hội cũng rơi vào tình trạng "cháy hàng".

Trước tình hình "loạn" các mặt hàng phòng, chống dịch, ngày 18/2, Bộ Y tế đã gửi công văn tới các tỉnh, thành phố về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong lĩnh vực y tế.Đáng chú ý, lợi dụng tình hình dịch COVID-19, một số đối tượng đã cố tình tìm cách đưa vào thị trường Việt Nam nhiều mặt hàng liên quan phòng, chống dịch không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không đảm bảo chất lượng, an toàn.

Một số mặt hàng tiêu biểu như đồ bảo hộ chống dịch, khẩu trang y tế, thuốc điều trị COVID-19, nước sát khuẩn, găng tay y tế đã qua sử dụng... việc này gây ảnh hưởng lớn tới công tác phòng, chống dịch, đồng thời tác động xấu tới lòng tin của người tiêu dùng.

Do đó, theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trong năm 2022, toàn ngành vẫn phải tiếp tục nỗ lực triển khai thực hiện tất cả các biện pháp phòng chống dịch COVID-19. Bộ Y tế cũng sẽ tiếp tục tiến hành cải cách và đổi mới cơ chế tài chính, tăng cường nhiều hơn cho y tế cơ sở, y tế dự phòng...đặc biệt là công tác phòng chống buôn bán vật tư y tế không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Đồng thời, tăng cường kỷ cương, siết chặt quản lý về cấp phép, quản lý chất lượng, mua sắm đấu thầu thuốc và trang thiết bị y tế, đảm bảo công khai minh bạch, đúng theo quy định của pháp luật; nghiêm cấm lợi ích nhóm, tiêu cực trong mua sắm đấu thầu; Tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nhận thức cũng như xây dựng cơ chế đảm bảo khách quan, công khai và minh bạch, hiệu quả đối với hoạt động của ngành.

 An Dương (T/h)