Cần có cơ chế thúc đẩy liên kết chuỗi trong ngành dệt may

author 16:29 26/06/2020

(VietQ.vn) - Phải có cơ chế thúc đẩy sự liên kết trong ngành dệt may, giữa doanh nghiệp sản xuất nguyên phụ liệu với doanh nghiệp sản xuất sản phẩm, tạo thành chuỗi liên kết khép kín, đáp ứng yêu cầu về quy tắc xuất xứ, giảm bớt phụ thuộc nhập khẩu.

Đây là nhận định được các đại biểu đưa ra tại hội thảo "Thúc đẩy liên kết chuỗi trong ngành dệt may” do Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) tổ chức, diễn ra ngày 25/6/2020 tại thành phố Nam Định.

Chuỗi liên kết dệt may còn lỏng lẻo

Ngành dệt may Việt Nam được xếp hạng thứ 4 trên thế giới, và là một trong những ngành có kim ngạch xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng lớn nhất, đóng góp trên 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Mặc dù xuất khẩu 39 tỷ USD trong năm 2019, nhưng ngành dệt may phải chi cho nhập khẩu vải 13,5 tỷ USD. Nhập khẩu tới 70% vải nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu.

Hội thảo "Thúc đẩy liên kết chuỗi trong ngành dệt may” do Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) tổ chức 

Ông Vũ Đức Giang - Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho biết, đại dịch Covid-19 đã tạo nên thách thức to lớn cho ngành dệt may, làm gián đoạn phương pháp vận hành chuỗi cung ứng toàn cầu khiến doanh nghiệp dệt may gặp nhiều khó khăn. Trong quý I/2020, hàng loạt nguyên phụ liệu các doanh nghiệp ký kết với đối tác nước ngoài không nhập về được, nguồn cung bị gián đoạn và hiện nay thị trường xuất khẩu dệt may cũng bị phụ thuộc lớn vào thị trường nhập khẩu như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản... 6 tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam đạt 15 tỷ USD (giảm 16,65%) so với cùng kỳ.

Rõ ràng, chuỗi cung ứng trên mọi quốc gia, kể cả Việt Nam, và trên mọi ngành kinh tế đều chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. So với các nước trong khu vực, Việt Nam đã thực hiện tốt việc ngăn chặn đại dịch và mở cửa lại nền kinh tế. Ngành dệt may cũng đang dần chuyển giao từ giai đoạn ứng phó khủng hoảng sang giai đoạn chuẩn bị cho phục hồi.

Thẳng thắn nhìn nhận, chuỗi liên kết ngành dệt may của Việt Nam còn lỏng lẻo, không chặt chẽ, dẫn đến các doanh nghiệp dệt may trong nước phải phụ thuộc vào những thị trường nhập khẩu nguyên liệu, Chủ tịch Vitas nhấn mạnh, đại dịch Covid đồng thời cũng là cơ hội để định hình lại ngành công nghiệp dệt may và xây dựng chuỗi liên kết, tạo thành bó đũa vững chắc, thúc đẩy ngành dệt may phát triển.

Số liệu từ Bộ Công Thương cho thấy, năm 2019, ngành dệt may tiếp tục xuất siêu ấn tượng, tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành đạt trên 39 tỷ USD, trong đó, ngành may chiếm đến hơn 32 tỷ USD.

Như vậy, ngành công nghiệp dệt may phát triển mạnh nhưng chưa bền vững, chủ yếu mạnh về gia công nên phụ thuộc hoàn toàn và mẫu mã thiết kế của khách hàng, thậm chí bị chỉ định nguồn nguyên liệu. Chỉ một số ít doanh nghiệp làm FOB hoặc ODM, OBM có thể chủ động về mẫu mã sản phẩm của mình - ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương nhận định và nhấn mạnh, để có thể tăng trưởng xuất khẩu dệt may bền vững, việc tăng cường liên kết, tạo ra chuỗi cung ứng nội địa là nhiệm vụ cấp bách đặt ra với toàn ngành.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Quang Hải - Giám đốc bán hàng Công ty Dệt Bảo Minh cho hay, Bảo Minh nói riêng và ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước những cơ hội và thách thức của các hiệp định thương mại tự do, việc tăng cường liên kết kinh doanh trong ngành dệt may nhằm thúc đẩy xuất khẩu và tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu là nhiệm vụ cấp bách tạo nên sức mạnh đồng thuận để xây dựng nên những thương hiệu về sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh ở thị trường trong nước và quốc tế. 

Sản xuất vải tại Công ty dệt Bảo Minh 

Còn ông Bùi Đức Thịnh- Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần May Sông Hồng cho rằng, hiện nay, nhu cầu và khả năng cung ứng của ngành dệt may chưa tương thích với nhau. Nhà nước cần giữ vai trò “bà đỡ”, xây dựng cơ sở hạ tầng ngành dệt may, vì điều này đòi hỏi nguồn vốn xây dựng quá lớn, doanh nghiệp không đủ sức làm. Cùng với đó, cần sớm có quy hoạch vùng, quy hoạch lãnh thổ cho rõ ràng.  Thực tế hiện nay mạnh ai nấy làm, chỗ nào cũng xây dựng nhà máy may, dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh trong việc thu hút lao động, cạnh tranh nhau hạ giá sản phẩm xuất khẩu, gây thiệt hại chung cho cả ngành dệt may - ông Bùi Đức Thịnh chia sẻ. 

Tăng cường chuỗi liên kết, tận dụng ưu đãi thuế quan từ EVFTA 

Do vậy, vấn đề đặt ra với ngành dệt may là cần tăng cường chuỗi liên kết dệt may để đáp ứng nhu cầu phục hồi nền kinh tế. Theo ông Vũ Đức Giang, xu hướng của các nhà mua hàng lớn tại Mỹ, Nhật Bản và các nước châu Âu là chọn những doanh nghiệp có khả năng sản xuất trọn gói thay vì đặt hàng theo phương thức gia công để rút ngắn thời gian cho ra sản phẩm mới. 

Rút ngắn được thời gian thực hiện đơn hàng, đồng nghĩa với doanh nghiệp sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn về chi phí và tăng doanh thu. Để làm được điều này, ngành dệt may Việt Nam cần di chuyển lên thượng nguồn trong chuỗi giá trị dệt may, nắm giữ các khâu trong phân khúc sản xuất nguyên phụ liệu, đây là chiến lược dài hạn để duy trì và nâng cao lợi thế cạnh tranh trong xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam.

Mới đây, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EU) - EVFTA) đã được Quốc hội phê chuẩn và chuẩn bị chính thức có hiệu lực, theo đó, mặt hàng dệt may của Việt Nam sẽ được giảm 42,5% dòng thuế khi xuất khẩu vào thị trường EU. Đây là “lối thoát” để dệt may Việt Nam vượt qua khủng hoảng từ đại dịch COVID.

Để tận dụng được tối đa ưu đãi thuế quan từ CPTPP hay EVFTA, Hiệp hội dệt may Việt Nam cho rằng, cần có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện để thu hút đầu tư từ doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào sản xuất nguyên phụ liệu. 

Đặc biệt, phải có cơ chế thúc đẩy sự liên kết giữa doanh nghiệp sản xuất nguyên phụ liệu với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm, tạo thành chuỗi liên kết khép kín, đáp ứng yêu cầu về quy tắc xuất xứ, thúc đẩy cơ chế xây dựng các khu công nghiệp dệt may có xử lý nước thải hiện đại để chu trình dệt-nhuộm-may-hoàn tất, đóng góp vào nguồn cung toàn cầu và giảm bớt phụ thuộc nhập khẩu. 

Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, Bộ Công Thương này đã đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh hợp tác, liên kết trong sản xuất để xây dựng chuỗi liên kết trong nước. Theo đó, khuyến khích các doanh nghiệp chuyển may gia công sang thực hiện các đơn hàng FOB, nâng cao ý thức về sử dụng nguyên liệu trong nước; đánh giá cao vai trò Hiệp hội ngành hàng trong việc mời gọi đầu tư, kết nối với các địa phương vẫn đang đón nhận các dự án đầu tư dệt nhuộm để giới thiệu và thuyết phục các nhà đầu tư nước ngoài. 

Bộ Công Thương sẽ sớm hoàn thiện để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển ngành công nghiệp dệt may Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2035 theo đề xuất trước đó - ông Trần Thanh Hải cho hay.

Lê Kim Liên

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang