Thói quen thay dầu tại tiệm rửa xe: Nguy cơ hư hỏng động cơ vì nhớt giả

Thay dầu ngay sau khi rửa xe là thói quen phổ biến của không ít người đi xe máy ở Việt Nam. Khi được nhân viên tiệm rửa xe đề nghị thay nhớt, nhiều người đồng ý ngay vì chỉ tốn thêm vài chục nghìn đồng và tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kỹ thuật, việc thay dầu ở cơ sở không đảm bảo chất lượng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là nguy cơ sử dụng phải dầu giả, dầu tái chế, hoặc không phù hợp với loại xe.

Anh Đ.M.H. (quận Gò Vấp, TP.HCM) kể lại trải nghiệm không mấy dễ chịu khi từng thay nhớt tại một tiệm rửa xe đầu hẻm vì tiện đường đi làm. "Ban đầu thấy cũng bình thường nhưng chỉ vài ngày sau xe có hiện tượng máy nóng bất thường, tăng tốc chậm, hụt hơi. Tôi mang đến cửa hàng chuyên bảo dưỡng, được tư vấn thay lại dầu nhớt đúng chuẩn. Ngay sau đó, xe chạy êm trở lại. Đó là lần đầu tiên và cũng là lần cuối tôi thay dầu ở tiệm rửa xe nhỏ".

Theo anh Lê Minh Nghĩa, kỹ thuật viên tại một cửa hàng sửa chữa xe máy ở Thành phố Thủ Đức (TP.HCM), một trong những rủi ro lớn nhất khi thay nhớt ở tiệm rửa xe không chuyên là người dùng có thể bị thay bằng dầu giả hoặc dầu kém chất lượng. “Những loại nhớt này có hình thức gần giống hàng thật – độ sánh, màu sắc tương tự nhưng khả năng bôi trơn rất kém. Nếu dùng trong thời gian dài sẽ khiến động cơ nhanh xuống cấp, mài mòn các chi tiết, thậm chí gây hư hỏng nặng", anh Nghĩa cảnh báo.

Một trường hợp khác là chị Thanh Hằng (30 tuổi, ngụ huyện Nhà Bè, TP.HCM). Sau khi thay dầu tại một tiệm bên đường chỉ vì thấy xe đã đi hơn 3.000 km, ba tháng sau xe liên tục gặp tình trạng tắt máy giữa đường. Mang xe đến trung tâm bảo dưỡng của hãng, kỹ thuật viên phát hiện dầu nhớt đã bị đóng cặn, đặc quánh lại.

“Thợ nói có thể tôi đã dùng phải dầu giả hoặc dầu tái chế. Trước giờ tôi đều thay ở cửa hàng chính hãng, chỉ lần đó là thay ngoài tiệm rửa xe", chị bức xúc.

Anh Duy Đức – nhân viên tiệm sửa xe tại quận 4 cho biết bản thân cũng từng bị nhà cung cấp giao nhớt giả khi đặt mua số lượng nhỏ từ bên ngoài. “Không chỉ người dùng bị lừa, một số tiệm nhỏ cũng có thể dính nhớt kém mà không biết, nhất là khi mua hàng trôi nổi, không hóa đơn", anh Đức nói.

Đối tượng xấu có thể lợi dụng hệ thống phân phối không chính thống để đưa các sản phẩm kém chất lượng ra thị trường. (Ảnh minh họa).

Tình trạng dầu nhớt giả, nhớt tái chế trà trộn trên thị trường vẫn còn phổ biến. Theo ghi nhận từ cơ quan Quản lý thị trường, mỗi năm có hàng chục vụ sản xuất và tiêu thụ nhớt giả bị phát hiện. Các đối tượng thường sử dụng chiêu trò như thu gom vỏ chai dầu thật từ các trung tâm sửa xe, làm sạch, sau đó đổ nhớt tái chế hoặc nhớt pha vào, đóng kín và bán lại như hàng mới. Vì bao bì là hàng thật nên người tiêu dùng khó phát hiện nếu chỉ nhìn bằng mắt thường.

Đặc biệt, các thương hiệu dầu nhớt lớn như Castrol, Motul, Shell, Total... là mục tiêu hàng đầu của đối tượng làm giả vì dễ bán và dễ tạo niềm tin với người mua. Bao bì nhựa của sản phẩm này rất dễ làm giả – chỉ cần mô phỏng đúng màu sắc, kiểu dáng, kích thước là có thể qua mặt người tiêu dùng.

Không chỉ lo ngại về chất lượng, việc thay nhầm loại nhớt cũng là rủi ro tiềm ẩn. Một số tiệm rửa xe không có đủ kiến thức kỹ thuật, dễ thay sai loại dầu. Ví dụ, xe tay ga đời mới yêu cầu loại dầu chuyên dụng có chỉ số độ nhớt và tiêu chuẩn kỹ thuật riêng. Nếu thay bằng dầu dành cho xe số – vốn có tính chất khác có thể gây hiện tượng giật, rung khi vận hành, đồng thời làm tăng mức tiêu hao nhiên liệu và mài mòn động cơ.

Về mặt kỹ thuật, dầu nhớt kém chất lượng sẽ nhanh chóng bị oxy hóa ở nhiệt độ cao, tạo ra cặn bẩn gây tắc lọc dầu, làm giảm hiệu quả làm mát. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành mà còn đẩy nhanh tốc độ mài mòn của các bộ phận như xéc-măng, trục cam, xupap... Những hư hỏng này có thể dẫn đến chi phí sửa chữa rất lớn, thậm chí khiến động cơ hỏng hoàn toàn nếu không phát hiện sớm.

Để tránh rủi ro đáng tiếc, người sử dụng xe nên ưu tiên thay dầu tại các đại lý chính hãng, trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp hoặc những điểm bán có chứng nhận nguồn gốc sản phẩm. Đây là cách tốt nhất để đảm bảo loại dầu đang được thay là hàng thật, đạt tiêu chuẩn và phù hợp với chiếc xe của bạn.

Ngoài ra, khi thay dầu, người dùng nên kiểm tra kỹ nhãn mác, tem chống hàng giả, hạn sử dụng, đặc biệt là tình trạng niêm phong nắp chai. Việc ghi nhớ hoặc lưu lại thông tin về loại nhớt đã sử dụng cũng giúp dễ dàng theo dõi, bảo trì xe đúng định kỳ trong những lần tiếp theo.

Thanh Hiền (t/h)