Dùng cồn y tế giả - nhiều người ngộ độc, tổn thương não vĩnh viễn

Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai mới đây tiếp nhận một ca ngộ độc nghiêm trọng: nam bệnh nhân 55 tuổi, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, suy hô hấp và nhiễm toan chuyển hóa nặng. Điều đáng nói, ông không hề nghiện rượu, thể trạng trước đó hoàn toàn bình thường. Theo lời người nhà, ông chỉ sử dụng cồn y tế để súc miệng, ngậm giảm đau do bị viêm tủy răng.

Người đàn ông đã mua một chai cồn 70 độ tại hiệu thuốc gần nhà, dùng liên tục mỗi ngày 3-4 lần, mỗi lần ngậm tới 1 giờ. Sau khoảng 3 ngày, ông bắt đầu xuất hiện triệu chứng bất thường: đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, nhìn mờ, mệt mỏi và ăn uống kém. Dù được đưa đi cấp cứu sớm, hình ảnh chụp MRI cho thấy đã xuất hiện ổ nhồi máu nhỏ ở nhân bèo trái – dấu hiệu tổn thương thần kinh trung ương do ngộ độc methanol.

Chỉ ít giờ sau, ông hôn mê sâu, phải thở máy và lọc máu khẩn cấp. Kết quả xét nghiệm mẫu cồn cho thấy sản phẩm không hề chứa ethanol như nhãn ghi, mà tới 77,5% là methanol - loại cồn công nghiệp không được phép sử dụng sát trùng, có độc tính cực cao với hệ thần kinh và thị giác.

Cồn y tế rởm bệnh nhân sử dụng bị ngộ độc được mang đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.

Theo TS. BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, do vùng niêm mạc miệng bị viêm nên methanol dễ dàng thấm qua và đi vào máu. Bệnh nhân có thể vô tình nuốt một phần dung dịch khiến độc chất tích tụ đủ để gây tổn thương não và thị giác.

Ông khẳng định: "Đây không phải ca bệnh cá biệt. Nhiều năm qua, Trung tâm đã tiếp nhận hàng loạt trường hợp tương tự, trong đó 30% tử vong, còn lại là mù mắt hoặc mang di chứng thần kinh suốt đời".

Điều tra bước đầu xác định thủ phạm chính là loại cồn y tế giả được sản xuất trái phép.

Đáng chú ý, ngày 17/6, Công an TP.Hà Nội đã bắt giữ ông Phạm Đình Tuấn – Phó Chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) để điều tra về hành vi sản xuất hàng giả là cồn y tế. Tuấn khai nhận đã pha methanol để đóng chai và dán nhãn là "Ethanol 70 độ", bán ra thị trường với giá 11.000 đồng/chai 500ml - rẻ hơn không đáng kể so với cồn thật (12.000-13.000 đồng/chai), nhưng lợi nhuận cao hơn nhiều.

TS. BS Nguyễn Trung Nguyên nhấn mạnh: “Cồn y tế giả hiện rất khó phân biệt bằng mắt thường, nhiều chai được thiết kế nhãn mác giống hệt sản phẩm thật. Nếu không kiểm tra thành phần, người dân sẽ không thể phát hiện được”.

Trước thực trạng này, các chuyên gia cảnh báo: Chỉ mua cồn y tế tại hiệu thuốc uy tín, có hóa đơn rõ ràng để ràng buộc trách nhiệm; Đọc kỹ nhãn mác: thành phần phải ghi rõ ethanol hoặc isopropanol, tuyệt đối không được chứa methanol; Chú ý công dụng ghi trên chai: sản phẩm sát trùng phải ghi rõ dùng cho sát khuẩn, khử trùng trên người. Các nhãn ghi chung chung như “hỗ trợ sát trùng” hoặc “khử trùng dụng cụ” có thể là dấu hiệu đánh lừa; Không dùng cồn để súc miệng hoặc ngậm trong miệng, kể cả khi bị đau răng hay nhiệt miệng.

Các chuyên gia cũng kiến nghị cơ quan chức năng cần siết chặt quản lý methanol, tăng cường thanh kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp sản xuất, buôn bán cồn y tế giả. Việc để hóa chất độc hại tuồn ra thị trường một cách dễ dàng là mối nguy cho sức khỏe cộng đồng.

Thanh Hiền (t/h)