Chuyển đổi số - nhu cầu cấp thiết thay đổi 'cuộc chơi chiến lược'

Quá trình chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ

Theo nghiên cứu của Ernst & Young (EY), những ứng dụng cao cấp thế hệ mới trên nền tảng số đang thu hút sự quan tâm của giới đầu tư Đông Nam Á với dòng tiền đổ vào lên đến 43 tỷ USD giai đoạn năm 2016 - 2019. Xu hướng này được dự báo sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới cùng với hệ sinh thái số phát triển tại Đông Nam Á.

Và theo dự báo, ảnh hưởng to lớn từ xu hướng này sẽ tạo ra cơ hội đạt doanh thu lên đến 23 tỷ USD vào năm 2025 (so với con số khiêm tốn chỉ 4 tỷ USD vào năm 2019). Khi đó, hệ sinh thái tích hợp nhiều lĩnh vực được liên kết trên nền tảng số hóa đáp ứng nhu cầu khách hàng là các nhà doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực đa dạng cần cung cấp vô vàn sản phẩm và dịch vụ khác biệt cần thiết cho cuộc sống.

Báo cáo của EY còn chỉ ra rằng, nền kinh tế chia sẻ và tiêu dùng cộng sinh đang ngày càng gia tăng tại Đông Nam Á do lượng sử dụng internet lên đến 63% số dân cũng như tầng lớp trung lưu thành thạo công nghệ ngày một gia tăng nhanh chóng. Điều này mở hướng cho mô hình chia sẻ tài nguyên những lĩnh vực thiết yếu như du lịch, lưu trú, bất động sản,...

Ông Liew Nam Soon, Giám đốc EY phụ trách quản trị vùng Đông Nam Á cũng nhận định, hệ sinh thái số định hướng tiêu dùng đang hình thành tại Đông Nam Á nhằm đem đến những giá trị với tốc độ và quy mô chưa từng xảy ra. Chính dịch bệnh và đứt gãy chuỗi cung ứng lại là nền tảng thúc đẩy mô hình phát triển hệ sinh thái số. Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng nhanh chóng các doanh nghiệp khởi nghiệp và người dùng thích ứng với tiêu dùng số.

Hai đối tượng này có nhu cầu cung ứng dịch vụ kết nối thông qua trải nghiệm tích hợp từ gọi xe, giao hàng, mua sắm đến dịch vụ về chăm sóc sức khỏe, tài chính và phong cách sống. Các nền tảng tích hợp của ASEAN hoạt động trải dài ở hàng loạt lĩnh vực như: gọi xe, giao thực phẩm, logistics, dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe…

“Người tiêu dùng ngày nay mong muốn được phản hồi nhanh chóng, tiếp cận tốc độ và trải nghiệm cá nhân hóa. Hệ sinh thái số hóa giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị qua tăng trưởng doanh thu, có được đơn hàng tiếp cận thị trường mới, giảm chi phí mua sắm cho khách hàng và đặc biệt tăng cường, phát triển mối quan hệ khách hàng", ông Liew phân tích.

Được biết, trong giai đoạn 2016 đến 2020, khu vực Đông Nam Á chứng kiến dòng đầu tư vào lĩnh vực công nghệ với tổng giá trị lên tới 408,5 tỷ USD. Ứng dụng di động, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, chuỗi khối, internet vạn vật đang dần trở thành những lĩnh vực công nghệ thu hút dòng vốn đầu tư lớn.

“Tham gia vào hệ sinh thái số sẽ cho phép các doanh nghiệp trong khu vực thúc đẩy ảnh hưởng liên kết, phát triển mạng lưới kinh doanh tạo ra giá trị cạnh tranh to lớn. Tuy nhiên để đạt được mục tiêu như vậy, các doanh nghiệp cần có định hướng chiến lược chuyển đổi số đúng đắn và năng lực phù hợp.

Câu hỏi đặt ra là liệu các doanh nghiệp nên tự thiết kế hay là người tham gia vào hệ sinh thái số, có ba lựa chọn chiến lược doanh nghiệp cần suy tính xem nên mua, tự xây hay là đối tác”, ông Joongshik Wang, Giám đốc chiến lược của EY tại Singapore và Đông Nam Á nói.

Theo ông Wang, điều này phụ thuộc nhiều vào quy mô, vốn hóa giá trị, nền tảng khách hàng đối tác, năng lực xử lý công nghệ và mục tiêu định hướng kinh doanh sản phẩm, dịch vụ, tăng trưởng trong tương lại của từng doanh nghiệp. “Nhiều doanh nghiệp truyền thống thường tập trung vào lĩnh vực kinh doanh cốt lõi và băn khoăn xây dựng hệ sinh thái số. Tuy nhiên, chỉ khi nỗ lực dấn thân tham gia vào nền tảng thương mại điện tử, cơ hội mở ra là vô cùng to lớn với việc gia tăng nền tảng khách hàng thông qua cung ứng trải nghiệm tiện lợi đến khách hàng”, ông Wang cho hay.

5G và IoT sẽ là nền tảng?

Theo nghiên cứu do EY tiến hành, các doanh nghiệp trên khắp khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang nắm bắt tương lai được hỗ trợ bởi công nghệ 5G, cao hơn so với các đối tác ở châu Mỹ và châu Âu. Cụ thể, EY đã khảo sát hơn 1.000 Giám đốc Điều hành trên khắp các khu vực Bắc Mỹ, châu Âu, và châu Á. Nghiên cứu đã thu thập thông tin liên quan đến các khoản đầu tư về công nghệ, cũng như những tiến bộ và dự định cho tương lai.

Theo cuộc khảo sát, hơn 70% số người được hỏi cho rằng, đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh kế hoạch chuyển đổi kỹ thuật số, trong khi 65% số người được hỏi nhận định công nghệ mới nổi đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phục hồi từ đại dịch toàn cầu. Đặt nền tảng cho những chuyển đổi này chính là công nghệ 5G, với hơn 50% số người được hỏi ghi nhận sự gia tăng trong hoạt động đầu tư vào 5G và Mạng lưới vạn vật kết nối Internet (IoT) hồi năm ngoái.

Ông Joongshik Wang, lãnh đạo giải pháp công nghệ số khu vực Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) của EY giải thích rằng: “5G sẽ là công nghệ thay đổi cuộc chơi đối với sự chuyển đổi công nghiệp trên tất cả các lĩnh vực. Việc tiếp cận mạng lưới 5G sẽ là chìa khóa để nhận ra tiềm năng của những công nghệ đột phá trong công nghiệp như trí tuệ nhân tạo (AI) và IoT, trong đó cho phép các doanh nghiệp thiết lập sự dẫn đầu trên thị trường”.

Cũng theo cuộc khảo sát của EY, gần 80% doanh nghiệp trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương hiện đang tham gia vào việc triển khai 5G, hoặc có kế hoạch làm như vậy trong 3 năm tới. Tỷ lệ này được ghi nhận ở mức khoảng 70% ở châu Mỹ và châu Âu. Đáng chú ý, đại dịch COVID-19 cũng là chất xúc tác mạnh mẽ hơn ở châu Á - Thái Bình Dương so với bất kỳ khu vực nào khác, khi có gần 30% doanh nghiệp trong khu vực này đã tăng cường chi tiêu cho công nghệ 5G và IoT kể từ năm ngoái, so với mức chỉ 13% và 15% được ghi nhận lần lượt ở châu Mỹ và châu Âu.

Ngoài ra, các cam kết đối với công nghệ 5G còn đi xa hơn, khi 80% Giám đốc Điều hành ở châu Á - Thái Bình Dương kỳ vọng 5G sẽ sớm trở thành cốt lõi trong hoạt động kinh doanh của họ, so với 70% ở châu Âu và 75% ở châu Mỹ. Được biết, Singapore, Thái Lan và Việt Nam đã chính thức công bố chiến lược 5G, trong khi Malaysia hy vọng sẽ hoàn thành việc triển khai vào cuối năm nay.

Nhận định nỗ lực mang tính hợp tác và trên diện rộng chính là chìa khóa, ông Joongshik Wang cho rằng, giải quyết thách thức trong việc kích hoạt 5G trong khu vực sẽ đòi hỏi nhiều hơn; trong đó, hợp tác đầu tư và nỗ lực của các doanh nghiệp, nhà khai thác viễn thông và tất cả các bên liên quan trong toàn bộ hệ sinh thái sẽ cần thiết cho việc triển khai thành công công nghệ 5G.

Doanh nghiệp cần làm gì để thích ứng với hệ sinh thái số?

Nghiên cứu của EY đưa ra ba lĩnh vực doanh nghiệp cần cân nhắc khi tiến hành định hướng hệ sinh thái số. Trước tiên, cần đánh giá năng lực đáp ứng của doanh nghiệp để dự báo mức độ tiếp cận, thị trường định hướng, quy mô sản phẩm, dịch vụ, từ đó hình thành chiến lược thay đổi công nghệ cho phù hợp gắn kết với mục tiêu chuỗi giá trị theo đuổi.

Tiếp theo, cần xác định mô hình kinh doanh phù hợp tương thích với mục tiêu và bản chất tiếp cận theo phương thức mở hay đóng của hệ sinh thái số, quy mô đối tác hợp tác và mô hình doanh thu, doanh nghiệp sẽ có mô hình tham gia phù hợp thích nghi. Thứ ba là quyết tâm theo đuổi hiện thực hệ sinh thái số, khi đã định hướng được cơ hội, doanh nghiệp cần có quy trình hợp lý để thực thi phù hợp với lộ trình chuyển đổi.

"Tương tác số theo mô hình doanh nghiệp đến doanh nghiệp (B2B) hoặc doanh nghiệp đến khách hàng (B2C) là thiết yếu không chỉ thời điểm dịch hiện nay mà còn xuyên suốt chuỗi tiến trình phát triển doanh nghiệp", ông Liew cho hay.

Theo ông, doanh nghiệp cần chuyển đổi sao cho gắn kết song hành với mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận. Một mô hình hợp tác phát triển phù hợp có thể là động lực trên hành trình chuyển đổi số. Đặc biệt, doanh nghiệp cần hiểu rõ mục tiêu chiến lược liệu có thể đạt được mức tăng trưởng kinh doanh cốt lõi, thâm nhập phân khúc thị trường mới thông qua nền tảng kinh doanh số, tối ưu hoạt động hoặc mô hình hợp tác. Chỉ có như vậy mới là nền tảng để doanh nghiệp phát triển bền vững trên hành trình số hóa kinh doanh hiệu quả trong đời sống doanh nghiệp.

Phong Lâm