Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng ISO 28000: Tăng an ninh chuỗi cung ứng, vững vàng hội nhập

Áp dụng bài bản để nâng tầm dịch vụ logistics

Với xu thế toàn cầu hóa mạnh mẽ, chuỗi cung ứng ngày càng mở rộng, phức tạp và dễ tổn thương trước những yếu tố bất ổn như thiên tai, dịch bệnh, tấn công mạng hay gian lận nội bộ, tiêu chuẩn ISO 28000 đang ngày càng trở thành một “giấy thông hành” kỹ thuật mà nhiều đối tác quốc tế yêu cầu từ phía nhà cung cấp.

Tại Việt Nam, số lượng doanh nghiệp áp dụng ISO 28000 còn rất khiêm tốn. Tuy nhiên, một số đơn vị tiên phong trong lĩnh vực logistics và vận tải biển đã mạnh dạn tiếp cận, triển khai tiêu chuẩn này như một phần trong chiến lược nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế.

Là một trong số hiếm doanh nghiệp tại Việt Nam công bố áp dụng tiêu chuẩn ISO 28000, Công ty Cổ phần Hàng hải VSICO đã triển khai hệ thống quản lý an ninh chuỗi cung ứng từ năm 2022. Theo đại diện doanh nghiệp, việc triển khai bắt đầu từ yêu cầu nội tại trong kiểm soát tốt hơn hàng hóa vận chuyển, đảm bảo an toàn cho các tuyến vận tải biển và nâng cao độ tin cậy với khách hàng quốc tế. “Chúng tôi không coi ISO 28000 là một giấy chứng nhận, mà là công cụ để cải thiện chất lượng vận hành, giảm thiểu rủi ro trong mọi tình huống", lãnh đạo VSICO chia sẻ.

Trên website của mình, VSICO cho biết đã xây dựng hệ thống kiểm soát truy cập nghiêm ngặt tại các điểm kho cảng, phân vùng các khu vực theo mức độ bảo mật, lắp đặt hệ thống giám sát bằng camera và tổ chức đánh giá nội bộ định kỳ. Đồng thời, doanh nghiệp cũng thiết lập quy trình đánh giá rủi ro chuỗi cung ứng và xây dựng kịch bản ứng phó với các sự cố có thể phát sinh.

Việc áp dụng ISO 28000 giúp VSICO trở nên chuyên nghiệp hơn trong mắt đối tác. Đặc biệt, với khách hàng đến từ châu Âu và Đông Á, những thị trường yêu cầu khắt khe về an ninh, minh bạch và khả năng truy xuất, việc doanh nghiệp sở hữu hệ thống quản lý an ninh đạt chuẩn quốc tế là lợi thế rõ rệt trong đàm phán và hợp tác lâu dài.

Không chỉ riêng VSICO, Công ty Cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An (Hải An Logistics), doanh nghiệp có hệ thống khai thác cảng và vận tải container chuyên tuyến tại Hải Phòng, cũng đang từng bước triển khai ISO 28000. Đại diện Hải An cho biết, dù tiêu chuẩn này chưa phải là yêu cầu bắt buộc từ đối tác, nhưng doanh nghiệp xác định đây là bước đi chiến lược để đón đầu xu thế và chuẩn hóa hệ thống quản trị.

Trong năm 2023, Hải An đã tiến hành khảo sát chuỗi cung ứng, đánh giá rủi ro các tuyến vận tải, đặc biệt là những tuyến đi Nhật Bản, Hàn Quốc, nơi đối tác rất coi trọng độ an toàn và bảo mật của đơn hàng.

Một số nội dung mà Hải An đang triển khai theo khuyến nghị của ISO 28000 gồm: đánh giá và sàng lọc nhà cung cấp, thiết lập hệ thống bảo mật thông tin nội bộ, phân quyền truy cập dữ liệu theo cấp bậc, đồng thời lập kế hoạch đào tạo nhân sự định kỳ về phòng ngừa rủi ro và xử lý khủng hoảng.

“Không đợi khách hàng yêu cầu, chúng tôi muốn chủ động hoàn thiện năng lực nội tại. Đó là cách để khẳng định mình trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu", lãnh đạo Hải An Logistics chia sẻ.

Dự kiến, doanh nghiệp sẽ hoàn tất đánh giá nội bộ trong năm 2025 và sẵn sàng nộp hồ sơ chứng nhận ISO 28000 từ các tổ chức quốc tế như Bureau Veritas hoặc KNA Cert.

Góc nhìn chuyên gia và lợi ích chiến lược

Theo chuyên gia từ KNA Certification và qua nghiên cứu chuyên môn, tại Việt Nam tiêu chuẩn ISO 28000 chưa thực sự phổ biến như ISO 9001 hay ISO 14001. Nguyên nhân là quy trình phức tạp hơn, liên quan trực tiếp đến bảo mật vật lý, truy cập khu vực và giám sát chuỗi cung ứng, những lĩnh vực đòi hỏi đầu tư đáng kể và mức độ cam kết cao từ ban lãnh đạo.

Cũng theo chuyên gia, ISO 28000 mang lại nhiều lợi ích như: Giảm thiểu rủi ro và thất thoát hàng hóa: tiêu chuẩn cho phép nhận diện và kiểm soát rủi ro về con người, thiên tai, nhà cung cấp, giám sát an ninh vật lý... Tăng uy tín trước khách hàng quốc tế và hải quan ngoại: đặc biệt quan trọng với doanh nghiệp xuất khẩu, logistics quốc tế khi ISO 28000 được xem là yêu cầu từ đối tác châu Âu hoặc Bắc Mỹ.

Đảm bảo tuân thủ quy chuẩn quốc tế và thuận lợi thông quan: quản lý rủi ro an ninh giúp doanh nghiệp thực thi tốt yêu cầu từ cơ quan hải quan và các hợp đồng quốc tế.

Tại Việt Nam, ISO 28000 vẫn còn là một “ẩn số” với phần lớn doanh nghiệp. Nhưng với những đơn vị tiên phong như VSICO hay Hải An Logistics, tiêu chuẩn này đang từng bước chứng minh giá trị thực tiễn: từ nâng cao năng lực vận hành, bảo mật chuỗi cung ứng cho đến mở rộng cơ hội hợp tác toàn cầu.

Trong bối cảnh thế giới ngày càng đề cao yếu tố an ninh và kiểm soát chuỗi cung ứng, việc áp dụng ISO 28000 không chỉ là hành động phòng vệ mà còn là chiến lược dài hạn để phát triển bền vững. Vấn đề còn lại là doanh nghiệp có dám thay đổi tư duy và đầu tư nghiêm túc cho tương lai hay không.

An Nguyên