Giảm cân cấp tốc: Lối tắt tới… bệnh viện

Nhịn ăn, uống thuốc giảm cân và hệ lụy

Bệnh viện Đa khoa khu vực Cẩm Phả (Quảng Ninh) từng tiếp nhận một bệnh nhân nữ 16 tuổi nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, chán ăn, rối loạn tiêu hóa kéo dài. Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số men gan tăng đột biến, bệnh nhân bị suy gan cấp.

Nguyên nhân được xác định là do cô gái sử dụng thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc mua trên mạng xã hội. Loại thuốc này không có nhãn mác, không rõ thành phần, được quảng cáo có thể “giảm 5kg trong 7 ngày” mà không cần ăn kiêng hay tập luyện.

Theo các bác sĩ, những sản phẩm này thường chứa chất cấm như sibutramine – từng bị Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cấm lưu hành vì có thể gây tổn thương gan, tim mạch, đột quỵ, rối loạn tâm thần. Rất may trường hợp trên được phát hiện và điều trị kịp thời, nếu không sẽ dẫn đến nguy cơ suy gan nặng, tổn thương vĩnh viễn.

Không chỉ người trưởng thành, hiện nay tình trạng nhịn ăn cực đoan để giảm cân đang lan rộng ở lứa tuổi dậy thì. Theo ghi nhận của báo Sức khỏe & Đời sống, tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Nội tiết Trung ương, 108…, số ca bệnh nhi nhập viện vì rối loạn chuyển hóa, suy dinh dưỡng, thậm chí suy đa tạng do ăn kiêng sai cách ngày càng tăng.

Một bác sĩ Khoa Dinh dưỡng cho biết: “Nhiều em gái tuổi teen chỉ vì ám ảnh cân nặng đã nhịn ăn hoàn toàn hoặc chỉ ăn 1 bữa/ngày kéo dài trong nhiều tuần. Khi nhập viện, có em chỉ còn 35–36kg, mạch đập yếu, huyết áp tụt, nội tiết rối loạn nghiêm trọng".

Hậu quả không chỉ là thể chất. Những trường hợp này thường đi kèm với biểu hiện trầm cảm, lo âu, rối loạn hành vi ăn uống, rút lui khỏi giao tiếp xã hội, ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển thể chất và tinh thần.

Ảnh minh họa.

Giảm cân là hành trình, không phải cuộc đua

Theo Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, mỗi dịp sau Tết, số người nhập viện vì giảm cân sai cách lại tăng đột biến. Hầu hết đều áp dụng các phương pháp truyền miệng như: Uống giấm, uống cà phê pha chanh để giảm cảm giác đói; Nhịn ăn kéo dài hoặc chỉ ăn rau xanh, uống nước lọc; Dùng trà thải độc, detox không rõ nguồn gốc; Truyền dịch giảm béo tại spa. Các phương pháp này gây ra mất nước, rối loạn điện giải, hạ đường huyết, suy thận, thậm chí ngộ độc gan nếu kéo dài. Một số trường hợp còn gặp tình trạng rối loạn nhịp tim, ngất xỉu, phải cấp cứu tại khoa Hồi sức.

PGS. TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cảnh báo: “Giảm cân cấp tốc là cách làm phản khoa học, nguy hiểm. Nó có thể dẫn đến tổn thương gan, thận, suy dinh dưỡng, rối loạn chuyển hóa và cả các bệnh lý về tâm thần".

Theo bà Lâm, giảm cân là quá trình lâu dài, đòi hỏi chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể dục đều đặn và có sự theo dõi của chuyên gia. Người dân tuyệt đối không nên tin vào quảng cáo “giảm cân thần tốc”, “không cần ăn kiêng vẫn giảm 5kg”, vì đó là chiêu trò đánh vào tâm lý nôn nóng của người tiêu dùng.

Để giảm cân an toàn, các chuyên gia khuyến nghị: Không nên giảm quá 0,5–1kg mỗi tuần; Tuyệt đối không bỏ bữa hay nhịn ăn kéo dài; Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, đạm, hạn chế tinh bột xấu; Tập thể dục đều đặn, vừa sức ít nhất 30 phút mỗi ngày; Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn dùng thêm hỗ trợ từ thực phẩm chức năng hoặc cần thay đổi chế độ ăn sâu.

Không có phương pháp giảm cân thần kỳ nào mà không đi kèm rủi ro. Những chiếc cân, số đo hay lời khen tạm thời không thể đánh đổi bằng sức khỏe và tính mạng. Đã đến lúc người trẻ – đặc biệt là ở độ tuổi dậy thì – cần tỉnh táo trước các trào lưu giảm cân phản khoa học đang lan truyền trên mạng.

Thanh Hiền