Hai anh em suy tuyến thượng thận do lạm dụng thuốc xịt mũi

Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, trong 3 năm gần đây, do bị viêm mũi dị ứng, hai anh em liên tục dùng thuốc xịt mũi. Cả hai anh em béo phì, BMI (hay còn gọi là chỉ số khối cơ thể) ở mức 36,22 ở người anh và 32,1 đối với người em (chỉ số bình thường dao động trong khoảng 18,5 - 24,9), phù hai chi dưới, kiểu hình Cushing rõ rệt.

Trước khi nhập viện 10 ngày, bệnh nhi đi khám dinh dưỡng, phát hiện cortisol máu thấp, được bác sĩ tư vấn ngừng sử dụng thuốc xịt mũi. Cortisol là một loại hormon glucocorticoid được sản xuất bởi vỏ tuyến thượng thận.

Sau khi ngừng thuốc, bệnh nhi mệt mỏi, chán ăn, trướng bụng, người nhà đã đưa hai anh em đến Bệnh viện Nội tiết trung ương thăm khám và điều trị.

 Hai anh em bị suy tuyến thượng thận do lạm dụng thuốc xịt mũi. Ảnh: Hà Nội mới

Các chuyên gia cho biết, việc sử dụng nhiều thuốc có chứa corticoid có thể khiến mắc hội chứng Cushing. Trong khi đó, trên thực tế, rất nhiều loại thuốc không được bác sĩ kê toa trên thị trường hiện nay để chữa các bệnh lý xương khớp, sổ mũi, viêm xoang… đều có thành phần corticoid. Do đó, nếu bệnh nhân tự ý mua về dùng một cách tùy tiện, rất dễ bị hội chứng Cushing, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Hội chứng Cushing gây ra biến chứng nặng nề như suy thượng thận cấp, suy kiệt, rối loạn điện giải nặng, nhiễm trùng cơ hội...

Theo các chuyên gia y tế, hội chứng Cushing là tình trạng cơ thể có nhiều rối loạn như giữ nước, tăng cân, rạn da, tăng huyết áp, yếu cơ, loãng xương…

Hội chứng Cushing xảy ra khi trong cơ thể người bệnh có tình trạng tăng quá mức các hormon (nội tiết tố) cortisol kéo dài gây ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể. Cortisol là một loại hormon glucocorticoid được sản xuất bởi vỏ tuyến thượng thận. Trong giới hạn bình thường cortisol có nhiều chức năng quan trọng và cần thiết cho cuộc sống, như thúc đẩy chuyển hóa, sử dụng năng lượng dự trữ, giúp cơ thể chống lại tình trạng stress…, tuy nhiên khi nó quá dư thừa sẽ dẫn đến những tác động tiêu cực.

Bình thường lượng hormon cortisol trong máu được điều tiết bới tuyến yên và vùng dưới đồi ở não để không xảy ra tình trạng thiếu hụt hoặc tăng quá mức. Hội chứng xảy ra khi có bất thường ở tuyến thượng thận, tuyến yên, vùng dưới đối hoặc do cortisol trong thuốc được đưa vào cơ thể.

Do đó cần liên hệ với bác sĩ nếu có các triệu chứng gợi ý hội chứng Cushing, đặc biệt là nếu đang dùng thuốc corticosteroid để điều trị một tình trạng bệnh, chẳng hạn như hen suyễn, viêm khớp, các bệnh lý tự miễn,… Không tự ý mua thuốc tại nhà thuốc các loại thuốc điều trị viêm nhiễm (viêm họng, viêm xoang,…) và các loại thuốc chống dị ứng… vì hầu hết thuốc này có chứa corticoids. Đối với người bệnh phải điều trị nhóm thuốc corticoids, tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không tự động ngưng thuốc đột ngột vì sẽ gây ra tình trạng suy tuyến thượng thận cấp. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc, không tự ý dùng những loại thuốc cổ truyền hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thành phần.

An Dương (T/h)