Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo (IMS): Mục tiêu đổi mới sáng tạo hiệu quả và bền vững

Vai trò của hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo

Thực tế, năng lực đổi mới sáng tạo của một doanh nghiệp chính là khả năng hiểu và đáp ứng với các điều kiện thay đổi bối cảnh, theo đuổi các cơ hội mới, tận dụng kiến thức, sự sáng tạo của mọi người trong doanh nghiệp, đồng thời phối hợp tốt với các bên liên quan và đối tác bên ngoài.

Không phải tất cả quá trình đổi mới sáng tạo đều yêu cầu được quản lý nhưng doanh nghiệp chủ động quản lý các hoạt động đổi mới sáng tạo sẽ nắm bắt cơ hội nhanh hơn, phản ứng kịp thời với các thách thức và rủi ro có liên quan, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững. Mặt khác, đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp được quản lý đúng phương hướng có thể tạo ra một nền văn hóa sáng tạo, không bỏ lỡ các cơ hội phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Theo đó, các quá trình và hoạt động hỗ trợ đối với hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp có thể được quản lý trong một hệ thống thống nhất được gọi là Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp (Innovation Management System, IMS). Các yếu tố của hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo có thể tương tác hiệu quả với nhau.

Quản lý hoạt động đổi mới sáng tạo có vai trò hướng dẫn doanh nghiệp tập trung triển khai các hoạt động hỗ trợ đổi mới sáng tạo quan trọng nhất dựa trên các mục tiêu và chiến lược chung của doanh nghiệp; Cho phép ban lãnh đạo cao nhất xác định một tầm nhìn đổi mới sáng tạo và tối ưu hóa các nguồn lực trong doanh nghiệp;

Tạo ra nhận thức về hoạt động đổi mới sáng tạo (bên trong và bên ngoài doanh nghiệp) dựa trên các quan điểm thống nhất chung trong toàn doanh nghiệp; Tạo điều kiện đánh giá quản lý đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, xác định các yếu tố, “điểm tắc nghẽn”... để thúc đẩy đổi mới sáng tạo; Có tính tương thích và có thể tích hợp với các hệ thống quản lý khác của doanh nghiệp.

IMS bao gồm tất cả các yếu tố và tương tác cần thiết để thiết lập khả năng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp nhằm mục tiêu đạt được đổi mới sáng tạo hiệu quả và bền vững.

Các yếu tố cơ bản của hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo

Cùng với đó, các yếu tố cơ bản của hệ thống IMS gồm: Bối cảnh của doanh nghiệp: doanh nghiệp xác định các vấn đề bên trong và bên ngoài phù hợp với mục tiêu của doanh nghiệp. Các yếu tố này bao gồm các cơ hội có thể kích hoạt các hoạt động đổi mới sáng tạo, nhu cầu của các bên liên quan và văn hóa hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo.

Lãnh đạo: Trong bối cảnh của doanh nghiệp, ban lãnh đạo cao nhất thể hiện sự cam kết đối với IMS, trong đó thiết lập một tầm nhìn, chiến lược và chính sách đổi mới sáng tạo, đồng thời xác định vai trò và trách nhiệm cần thiết của các bên liên quan.

Lập kế hoạch: Tầm nhìn và cam kết của lãnh đạo cao nhất. Doanh nghiệp xác định các hoạt động cụ thể để giải quyết các cơ hội và rủi ro. Qua đó, doanh nghiệp thiết lập các mục tiêu đổi mới sáng tạo và kế hoạch để đạt được mục tiêu (bao gồm: mô hình tổ chức của doanh nghiệp, danh mục đầu tư đổi mới sáng tạo...).

Hỗ trợ: các hỗ trợ cần thiết để thiết lập IMS. Ví dụ: Nguồn nhân lực, tài chính và các nguồn lực khác, khả năng nhận thức, công cụ và phương pháp, chiến lược tài sản trí tuệ...

Các hoạt động triển khai: Xây dựng các dự án, chương trình hoặc các hoạt động khác để triển khai các quá trình đổi mới sáng tạo phù hợp trong doanh nghiệp.

Đánh giá hiệu suất: Đánh giá hiệu suất của IMS bằng các chỉ số đổi mới sáng tạo liên quan theo kế hoạch, tầm nhìn và mục tiêu của doanh nghiệp.

Cải thiện: dựa trên đánh giá hiệu suất của IMS, doanh nghiệp thực hiện các cải tiến liên tục, trong đó, tập trung vào cải tiến các “sai lệch” liên quan đến các yếu tố như: bối cảnh, lãnh đạo, lập kế hoạch, hỗ trợ, hoạt động triển khai....

Một IMS hiệu quả có thể bị tác động bởi các hệ thống quản lý khác trong doanh nghiệp. Do đó, IMS có thể được tích hợp ở nhiều cấp độ khác nhau. IMS có thể được tích hợp với các tiêu chuẩn hệ thống quản lý khác, giúp doanh nghiệp cân bằng việc khai thác các sản phẩm, dịch vụ và hoạt động hiện có với việc thăm dò và tìm kiến các sản phẩm, dịch vụ mới thông qua hoạt động đổi mới sáng tạo.

Các yếu tố khác nhau của một hệ thống quản lý doanh nghiệp (bao gồm IMS) có thể được tích hợp thành một hệ thống quản lý duy nhất, hay còn gọi là hệ thống quản lý tích hợp.

Thanh Tùng