Nguy kịch vì ăn cơm với đường và uống nước mía thay thuốc chữa tiểu đường

Bệnh nhân B. mắc đái tháo đường type 2 hơn 10 năm, trước đó điều trị ổn định tại bệnh viện tuyến Trung ương, đường huyết lúc đói 5,5 mmol/L, HbA1c 6,5%, chức năng gan, thận và mỡ máu đều bình thường. Tuy nhiên, khi tin lời “thuốc tây hại gan thận” và mong chữa khỏi bằng phương pháp tự chế, bà đã bỏ thuốc và điều trị theo "phác đồ" mới sáng ăn cơm với 3 thìa đường, uống 3 ly nước mía mỗi ngày.

Ba tháng sau, người bệnh giảm 10kg, thường xuyên khát nước, tiểu nhiều, mắt mờ, mệt mỏi. Khi nhập viện, kết quả glucose máu lúc đói lên đến 30 mmol/L, HbA1c 15,9 %. Các bác sĩ chẩn đoán bà bị tăng áp lực thẩm thấu máu – tình trạng cấp tính nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không xử trí kịp thời.

Đây không phải trường hợp cá biệt. Trước đó, Khoa Điều trị tích cực của bệnh viện cũng cấp cứu một nữ bệnh nhân 60 tuổi (Ninh Bình) trong tình trạng nguy kịch do tự uống nước đường hằng ngày để chữa đái tháo đường.

Người bệnh tiểu đường không nên bỏ thuốc và uống nước mía để điều trị tiểu đường vì phản khoa học. Ảnh minh họa

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Lựu (Bệnh viện Nội tiết Trung ương), đái tháo đường type 2 là bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, theo hướng dẫn của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA, 2021), người bệnh có thể đạt trạng thái lui bệnh (remission) nếu giảm 10–15 % cân nặng, thay đổi lối sống và áp dụng theo y khoa. Lưu ý, remission không đồng nghĩa chữa khỏi hoàn toàn, và hoàn toàn không thể đạt được bằng cách ăn thêm đường hay uống nước mía.

Bác sĩ Lưu khẳng định, việc uống nước mía để “chữa” đái tháo đường là hoàn toàn phản khoa học. Một li nước mía chứa tới 27-30g đường tự nhiên, không phải thuốc điều trị và có thể khiến đường huyết tăng đột biến. Người bệnh chỉ nên uống rất hạn chế, khi đường huyết đã được kiểm soát tốt và có chỉ định của bác sĩ.

“Không có con đường tắt trong điều trị bệnh mạn tính. Việc nạp thêm đường khi đường huyết cao có thể gây tăng áp lực thẩm thấu máu, biến chứng cấp tính nguy hiểm, đe dọa tính mạng”, bác sĩ Lựu nhấn mạnh.

Nói tới tình trạng người bệnh tự ý bỏ thuốc tại Việt Nam, các bác sĩ cho biết, một khảo sát thực địa tại một số tỉnh ở nông thôn cho thấy, khi tính cả thuốc Đông y, thảo dược và thực phẩm chức năng, 40,8 % người bệnh đái tháo đường type 2 có biểu hiện đa dùng thuốc (polypharmacy), tức là tự kết hợp nhiều loại mà không theo chỉ định y khoa. Thêm vào đó, hơn 50 % bệnh nhân không kiểm soát được đường huyết tốt (HbA1c < 7 %).

Thực tế hiện nay tại Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc đái tháo đường, và hơn 55 % trong số đó đã gặp các biến chứng, như suy thận, tim mạch, mất thị lực. Điều đó càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị và kiểm soát chặt chẽ.

Tiểu đường type 2 cần điều trị lâu dài, kết hợp thuốc, dinh dưỡng, vận động và tái khám định kỳ. Không có loại “thực phẩm thần kỳ” hay mẹo dân gian nào thay thế được insulin hoặc thuốc đã được kiểm nghiệm lâm sàng. Người bệnh không được tự ý bỏ thuốc. Nếu nhận thấy phương pháp mình dùng không hiệu quả, cần hỏi ý kiến bác sĩ để điều chỉnh hợp lý.

Phòng tránh tình trạng polypharmacy đặc biệt khi đang dùng cả thuốc tây và thảo dược vì dễ gây tương tác thuốc, biến chứng và giảm chất lượng cuộc sống. Có lối sống khoa học: giảm cân hợp lý, dinh dưỡng cân bằng, vận động đều và theo dõi y tế chặt chẽ theo hướng dẫn ADA.

Bỏ thuốc điều trị tiểu đường để ăn đường, uống nước mía là phản khoa học và nguy hiểm. Hiệu quả nhất vẫn là tuân thủ điều trị chính thống, kiểm soát chặt chẽ và sống lành mạnh theo hướng dẫn y học.

An Dương (T/h)