Nguyên nhân và cách xử lý khi xe ô tô xuất hiện đèn cảnh báo khí thải

Đèn cảnh báo khí thải là một phần trong hệ thống bộ máy làm việc của xe. Trong đó, hệ thống chẩn đoán lỗi OBD II (On – Board Diagnostics) có nhiệm vụ phát hiện ra các vấn đề bất thường của lượng khí thải trên xe và đưa ra cảnh báo bằng hiện tượng nháy hoặc phát sáng liên tục Check Engine. Nếu vẫn không được khắc phục, mã sự cố này sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ và bật cảnh báo động cơ khí thải ở những lần khởi động xe tiếp theo. Người dùng có thể nhận biết nguyên nhân gây ra những biến động này nhờ vào công cụ quét đầu nối chẩn đoán trên xe. Tùy vào nguyên nhân mà sẽ có biện pháp khắc phục, sửa chữa khác nhau. Dưới đây là một vài nguyên nhân thường gặp khiến đèn báo lỗi động cơ bật sáng

Hỏng van hằng nhiệt

Van hằng nhiệt làm nhiệm vụ giữ cho nhiệt độ nước làm mát ở nhiệt độ phù hợp cho động cơ hoạt động tối ưu bằng cách mở hay đóng cho nước làm mát đi qua lưu thông vào động cơ. Nếu van này bị kẹt (mở), nhiệt độ nước làm mát sẽ không đạt mức tối ưu trong khoảng thời gian nào đó và ECU sẽ báo đèn.

Chủ xe cần kiểm tra mức độ bám bẩn dẫn đến kẹt van hằng nhiệt, vệ sinh làm sạch cặn bẩn bám trên van; trường hợp hư hỏng thì phải thay thế.

Hỏng cảm biến oxy

Cảm biến oxy có chức năng đo lượng oxy không cháy trong hệ thống xả, sau đó thông qua hệ thống máy tính trên xe sẽ tính toán được hỗn hợp chế hòa khí thích hợp để đốt cháy trong các xi-lanh.

Hầu hết các xe đều vẫn chạy được nếu cảm biến oxy hư hỏng, lỗi hoặc cần được thay thế, nhưng động cơ sẽ dùng nhiều nhiên liệu hơn thông thường, xảy ra hiện tượng "ăn" xăng. Khi cảm biến oxy có vấn đề, đèn báo kiểm tra động cơ sẽ sáng. Nếu để tình trạng kéo dài có thể khiến hỏng các bộ phận như bugi hay bộ chuyển đổi xúc tác, qua đó khiến xe thải khói nhiều hơn.

Cảm biến đo lưu lượng khí nạp (MAF) bị lỗi

Cảm biến đo lưu lưu khí nạp (Mass Airflow - MAF) thường nằm ở giữa lọc khí động cơ và đường ống nạp, giúp xác định thể tích và tốc độ không khí đi vào động cơ, từ đó giúp động cơ biết được cần bao nhiêu lượng không khí hòa cùng nhiên liệu để đốt cháy trong xi-lanh, tỷ lệ này khác nhau dựa vào điều kiện môi trường, thời tiết, độ cao.

Các triệu chứng của lỗi cảm biến MAF bao gồm tua máy tăng cao khi chạy không tải, khó khởi động, bàn đạp ga hoạt động không mượt, tốn xăng, dễ chết máy và đèn kiểm tra động cơ sẽ sáng. Người dùng cần kiểm tra lần lượt các giắc cắm của cảm biến; kiểm tra xem dây dẫn điện có bị đứt ngầm hay không.

Hỏng bugi

Bugi phải làm việc liên tục trong thời gian dài với điều kiện khắc nghiệt, những chiếc bugi đánh lửa sẽ bị mòn các cực dẫn đến đánh lửa kém, làm tiêu hao nhiên liệu và tăng lượng khí thải của xe. Trường hợp xấu nhất là bugi chết, không thể đánh lửa, khiến xe bị rung và yếu cần phải thay thế ngay. Các chuyên gia khuyến cáo nên thay bugi mới sau mỗi 40.000km (với bugi thường) và sau 100.000km (với bugi Platin hoặc Inridium).

Hỏng dây cao áp, bộ chia điện

Tùy từng loại xe có thể sử dụng hệ thống điện đánh lửa khác nhau (mô-bin với dây cao áp hoặc bộ chia điện) để cấp điện cho bugi. Khi một trong các thành tố của hệ thống điện đánh lửa bị hỏng sẽ gây ra hiện tượng đánh lửa sai, nhiên liệu không được đốt hết, làm giảm hiệu suất của xe và có khả năng làm hỏng bộ lọc khí thải. Lúc này người dùng cần kiểm tra các giắc điện của dây cao áp, kiểm tra mô bin hay bộ chia điện.

Nắp bình nhiên liệu hở

Nắp bình nhiên liệu bị lỏng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến đèn kiểm tra động cơ bật sáng. Hệ thống và đường dẫn nhiên liệu của xe hoạt động dưới áp suất nhất định, nếu nắp bình bị hở khiến mức áp suất giảm, hệ thống không hoạt động theo đúng như thiết kế, qua đó báo lỗi.

Trong trường hợp này chỉ cần đóng chặt nắp bình xăng, hệ thống sẽ tự động tắt cảnh báo sau vài phút. Nếu đóng chặt nắp nhưng vẫn có mùi xăng thoát ra ngoài, hoặc xộc vào khoang lái, khả năng cao nắp xăng đã bị lỏng, cần thay thế hoặc sửa chữa.

Kẹt rơ le van lọc khí nhiên liệu

Rơ le van lọc của hệ thống EVAP (hay còn gọi là van EVAP, là hệ thống lọc hơi thoát ra từ bình xăng hay hệ thống phun nhiên liệu) làm nhiệm vụ kiểm soát khí thoát ra từ hệ thống nhiên liệu thoát ra. Rơ le này làm việc theo chu kỳ và có thể bị kẹt làm van luôn mở. Nếu rơ le bị kẹt hoặc hỏng nên thay thế là giải pháp tối ưu nhất.

Hỏng bộ lọc khí thải

Nguyên nhân khiến bộ lọc khí thải là do bộ cao áp bị trục trặc, dẫn đến đánh lửa sai, gây thừa xăng hay động cơ của xe bị ăn dầu, tắc nghẽn và bí bộ lọc. Khi bộ phận này hư hỏng, các dữ liệu của nhiên liệu báo về trung tâm điều khiển sẽ bị sai lệch, khiến nhiên liệu đầu vào không đúng, dẫn đến động cơ hoạt động kém hiệu quả. Trong trường hợp này, bạn nên đưa xe đến gara để các kỹ thuật viên kiểm tra và căn cứ vào tình trạng hư hỏng của bộ lọc chẩn đoán và đưa ra cách xử lý phù hợp.

Cài đặt các thiết bị báo động không đúng cách

Hiện nay, có rất nhiều thiết bị báo động khác nhau. Nếu lắp đặt thiết bị không phù hợp với xe, không đúng cách có thể dẫn đến việc báo động sai. Do đó, bạn nên tìm hiểu và chọn mua sản phẩm tương thích với dòng xe của mình để tránh tốn chi phí và thời gian lắp đặt.

Nếu tình trạng đèn cảnh báo khí thải trên ô tô phát sáng liên tục thì bạn nên mang xe đến gara để được chuyên viên sửa chữa càng sớm càng tốt. Để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển xe đến nơi sửa chữa, bạn nên kiểm tra các bộ phận, tìm hiểu lỗi xuất phát từ đâu để tránh va chạm. Ngoài ra, tùy vào từng trường hợp mà bạn nên dùng các biện pháp xử lý phù hợp để không khiến xe hư hỏng nặng hơn và tiết kiệm tối đa chi phí sửa chữa.

Các thiết bị ngoại vi "ăn" điện

Những thứ gắn thêm và sử dụng điện ắc-quy khi xe tắt như camera hành trình có tính năng giám sát 24/7, còi báo động, đèn có thể khiến xe hiện đèn báo lỗi, trong trường hợp ắc quy bị rút điện khiến xe khó khởi động.

Nếu để ắc-quy yếu điện kéo dài sẽ khiến giảm nhanh tuổi thọ và không còn khả năng giữ điện. Nếu có trang bị các thiết bị gắn thêm và sử dụng điện từ ắc-quy, tài xế nên khởi động xe từ 20-30 phút mỗi ngày nếu không đi, nhằm giúp ắc-quy luôn được sạc đầy điện.

Việc đèn cảnh báo khí thải bật sáng không nên bị coi nhẹ. Người lái xe cần tự kiểm tra và thực hiện các biện pháp khắc phục sớm để tránh hỏng hóc nặng và tiết kiệm chi phí sửa chữa. Trong mọi trường hợp, việc đưa xe đến gara để kiểm tra chuyên sâu là quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu suất của xe ô tô.

Duy Trinh (t/h)