Nhận diện những vi phạm trong kinh doanh hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ

Bộ Công Thương cho biết, trong 10 tháng năm 2024, tình hình vi phạm về kinh doanh hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm về an toàn thực phẩm vẫn diễn biến phức tạp, nhất là vào các thời điểm lễ tết, kỳ nghỉ dài ngày do nhu cầu tiêu dùng thực phẩm của người dân tăng cao, hoạt động sản xuất, vận chuyển, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm trở nên sôi động.

Theo đó, hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ được đối tượng tập kết tại khu vực biên giới hoặc các kho hàng trung chuyển trên tuyến lưu thông để thẩm lậu vào tiêu thụ nội địa. Vi phạm chủ yếu phát hiện đối với nhóm hàng có nhu cầu cao như: thời trang, mỹ phẩm, thiết bị điện, thực phẩm.

Đặc biệt, vào dịp chuẩn bị Tết Trung thu, nhiều hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ là các loại thực phẩm, rượu, bia, bánh kẹo, đồ chơi trẻ em, nhất là bánh trung thu… được đưa ra thị trường để tiêu thụ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.

Bên cạnh đó, do ảnh hưởng cơn bão số 3 (Yagi) nguồn cung lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm thiết yếu cho người dân tại một số tỉnh, thành phố còn gặp khó khăn, giá cả một số mặt hàng tăng cao.

Đối với lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT), số vụ vi phạm và xử lý trên môi trường TMĐT không ngừng gia tăng, tính chất vi phạm và diễn biến phức tạp hơn. Không chỉ hàng hóa tiêu dùng thông thường, mà nhiều mặt hàng khác là thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thuốc chữa bệnh, sản phẩm thuốc lá điện tử bị làm giả với số lượng lớn cũng được kinh doanh trên nền tảng TMĐT, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

“Trong 10 tháng năm 2024, lực lượng QLTT tập trung giám sát, kiểm tra trong lĩnh vực này và phát hiện nhiều vi phạm trên phạm vi cả nước, đa số đối tượng tổ chức kho hàng gần cửa khẩu, thiết lập các điểm livestream tiếp nhận đơn và chuyển hàng đặt ở nhiều địa điểm khác nhau trên cả nước; hàng hóa vi phạm được trà trộn, vận chuyển trong các kiện hàng, sử dụng số điện thoại không chính chủ để giao dịch, mua bán và gửi tới khách hàng thông qua các đơn vị dịch vụ giao nhận, chuyển phát nhanh nên khó phát hiện”- Bộ Công Thương cho biết.

Điển hình là vụ việc lực lượng chức năng phát hiện kho hàng lớn tại huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn. Trước đó, Đội QLTT số 7 (Cục QLTT tỉnh Lạng Sơn) chủ trì phối hợp Đội Kiểm tra công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tỉnh Lạng Sơn (Đội 389 tỉnh), Đồn Biên phòng Tân Thanh, Chi cục Hải quan Tân Thanh, Công an xã Tân Thanh và chính quyền địa phương sở tại tổ chức khám nơi cất giấu đồ vật tại Kho A10 và kho B09, đường Bắc Nam, khu 1, xã Tân Thanh, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn.

Kho tập kết hàng nhập lậu tại huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn bị phát hiện, xử lý.

Qua kiểm tra thực tế, đoàn kiểm tra phát hiện trong 2 kho này đang cất giấu 10 loại hàng hóa với hơn 40 nghìn sản phẩm, chủ yếu là quạt mini cầm tay, sáp đánh bóng đồ gỗ và các loại mỹ phẩm như: son môi, phấn trang điểm… Số hàng hóa này đều có nguồn gốc sản xuất ngoài Việt Nam, không có hóa đơn, chứng từ kèm theo, có trị giá ước tính trên 200 triệu đồng.

Trước đó, thống kê của các đơn vị thành viên Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Nam, từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 1.039 vụ việc vi phạm. Trong đó, phát hiện, bắt giữ 396 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; 625 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; 10 vụ hàng giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, xử lý vi phạm hành chính 1.085 vụ, khởi tố 202 vụ với 378 đối tượng, tổng số tiền thu nộp ngân sách Nhà nước gần 59 tỷ đồng.

Theo nhận định của cơ quan chức năng, công tác chống buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại ở Quảng Nam gặp nhiều khó khăn. Tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về buôn bán hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng nhập lậu tiếp tục diễn biến phức tạp, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên môi trường thương mại điện tử diễn biến phức tạp.

Theo quy định tại khoản 13 Điều 3 Nghị định 98/2020/NĐ-CP; định nghĩa về hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ như sau: Hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ là hàng hóa đang lưu thông trên thị trường nhưng không có căn cứ để có thể xác định được nguồn gốc nơi sản xuất hoặc xuất xứ của hàng hóa đó.

Căn cứ xác định nguồn gốc nơi sản xuất hoặc xuất xứ hàng hóa được thể hiện ở các thông tin sau: Nhãn hiệu, bao bì và tài liệu kèm theo hàng hóa; Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa; hợp đồng hoặc hoá đơn mua bán hàng hóa, tờ khai hải quan; Giấy tờ khác với mục đích chứng minh quyền sở hữu hợp pháp đối với hàng hóa và giao dịch dân sự; giữa các tổ chức, cá nhân sản xuất hàng hóa với bên có liên quan theo quy định pháp luật.

 Thanh Hiền (t/h)