Phát hiện lượng lớn phân bón giả, kém chất lượng và những hệ lụy lâu dài cho ngành nông nghiệp

(VietQ.vn) - Lực lượng chức năng tỉnh Bắc Giang vừa phát hiện một hộ kinh doanh gần 11 tấn phân bón giả và kém chất lượng.
Công ty TNHH Quốc tế DENTA sản xuất phân bón giả
Phân bón giả vẫn hoành hành tại nhiều tỉnh, thành
Gia Lai: Xử phạt doanh nghiệp kinh doanh phân bón giả
Cục Quản lý thị trường (QLTT) Bắc Giang cho biết, mới đây Đội QLTT số 3 phối hợp với Đội QLTT số 5 và Phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh Bắc Giang), kiểm tra hộ ông Lý Văn M.
Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện gia đình đang bày bán phân bón có dấu hiệu kém chất lượng loại NPK HBF 10-6-4, NPK HBF 12-5-10, NPK HBF 10-5-5. Đoàn kiểm tra lấy mẫu 8 lô phân bón gửi cơ quan chuyên môn để giám định.
Kết quả giám định cho thấy cả 8 mẫu có chất lượng thấp hơn so với công bố. Trong đó có 1 mẫu (phân bón NPK HBF 10-5-5 Plus, mã số 14735, loại 25 kg/bao ngày sản xuất 5/6/2022) có chỉ tiêu chất chính dưới 70% (là hàng giả).

Lượng lớn phân bón giả, kém chất lượng được phát hiện tại Bắc Giang. Ảnh: THCL
Đoàn kiểm tra tiến hành lập biên bản tạm giữ, niêm phong toàn bộ số phân bón trên, bao gồm: 439 bao phân bón tổng trọng lượng 10.975 kg; gồm 71 bao, trọng lượng 1.775 kg là hàng giả, còn lại là kém chất lượng. Toàn bộ hàng hoá vi phạm trị giá hơn 85 triệu đồng.
Với hành vi buôn bán phân bón giả và kém chất lượng, hộ ông M. đã bị xử phạt tổng cộng 43 triệu đồng. Ngoài bị phạt tiền, ông bị tịch thu 71 bao phân bón giả; buộc thu hồi, tái chế toàn bộ số phân bón kém chất lượng. Đến thời điểm này, hộ vi phạm đã nộp phạt theo quy định.
Theo lực lượng chức năng, hiện nay phân bón giả, kém chất lượng luôn là mối lo của nông dân cũng như với cả những doanh nghiệp làm ăn chân chính. Trên thực tế, nhiều đại lý vì lợi trước mắt đã mua sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất phân bón kém chất lượng với giá thấp, sau đó bán với giá cao để kiếm lợi, bất chấp thiệt hại, hậu quả mà người nông dân phải trực tiếp gánh chịu.
Đối với phân NPK trộn trên thị trường thì đa số bị làm thiếu chất lượng bằng cách mua NPK nhập rồi về pha thêm tạp chất. Thực tế các đại lý hám lợi chỉ mua vào với số tiền khoảng 800 - 1.000 đồng/kg để trộn với phân NPK sau đó bán cho nông dân. Hình thức bán này rất khó cho ngành chức năng khi đi kiểm tra.
Vấn đề đặt ra cho thấy, việc sử dụng phân bón giả, kém chất lượng không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng cây trồng, gây thiệt hại cho người nông dân mà còn gây ô nhiễm môi trường; ảnh hưởng lớn đến đất đai, nguồn nước bởi các chất độc hại, kim loại nặng có chứa trong phân bón. Từ đó dẫn đến sức khỏe người tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng do các chất độc hại còn tồn dư. Do vậy, người dân nên lựa chọn những loại phân bón có thương hiệu lớn ở trong và ngoài nước để tránh những vụ thu hoạch thiếu năng suất.
Đặc biệt, khi mua sử dụng thì nên ghi chép lại các thông tin trên bao bì phân bón, thậm chí giữ lại mẫu bao bì và phân bón để làm "vật chứng" khi có sự cố xảy ra; trường hợp cần thiết nên chủ động liên hệ trực tiếp với doanh nghiệp sản xuất hoặc đại lý phân phối theo số điện thoại trên bao bì, thông báo tình trạng đang gặp phải để được giải đáp hoặc tư vấn. Nếu không liên hệ được với địa chỉ của nhà sản xuất in trên bao bì sản phẩm hay không được giải đáp rõ ràng, người dân có thể báo lại cho các cơ quan chức năng trong khu vực mua sản phẩm như cơ quan Cục Quản lý thị trường, Thanh tra nông nghiệp…
QCVN 01-189:2019/BNNPTNT- Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng phân bón Quy chuẩn này quy định về phân loại, chỉ tiêu chất lượng, yếu tố hạn chế, phương pháp thử và yêu cầu quản lý đối với phân bón trong quá trình sản xuất, buôn bán và nhập khẩu phân bón. Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân trong nước và tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động liên quan đến lĩnh vực phân bón tại Việt Nam. Về chỉ tiêu chất lượng phân bón Quy chuẩn trên cũng yêu cầu phân bón phải được cấp Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam và phải đáp ứng các chỉ tiêu chất lượng chính, chỉ tiêu chất lượng bổ sung phải đăng ký trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam (sau đây gọi là chỉ tiêu chất lượng bổ sung phải đăng ký), mức sai lệch giữa kết quả thử nghiệm so với mức đăng ký trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam và mức sai lệch giữa kết quả thử nghiệm so với mức quy định (sau đây gọi là mức sai lệch so với mức quy định) được chấp nhận về chỉ tiêu chất lượng quy định tại Phụ lục I, II, III của Quy chuẩn này. Ngoài chỉ tiêu chất lượng chính, chỉ tiêu chất lượng bổ sung phải đăng ký, tổ chức, cá nhân được đăng ký chỉ tiêu chất lượng bổ sung quy định tại Bảng 24 Phụ lục II của Quy chuẩn này trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam (sau đây gọi là chỉ tiêu chất lượng bổ sung được đăng ký). Phân bón trong thành phần chứa một hoặc nhiều chất điều hòa sinh trưởng có hàm lượng hoặc tổng hàm lượng ≥0,005% khối lượng phải đăng ký các chất điều hòa sinh trưởng trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam; hàm lượng hoặc tổng hàm lượng (trường hợp có từ hai chất điều hòa sinh trưởng trở lên) chất điều hòa sinh trưởng trong phân bón phải nhỏ hơn 0,5% khối lượng. Chỉ tiêu chất lượng phân bón công bố hợp quy phải đúng với chỉ tiêu chất lượng phân bón trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam. Yếu tố hạn chế trong phân bón (yếu tố gây hại) Phân bón phải đáp ứng yêu cầu về yếu tố hạn chế quy định tại Phụ lục IV của Quy chuẩn này. Đối với phân urê, phân amoni sulphat, phân amoni clorua, phân lân nung chảy, phân superphosphat đơn, phân superphosphat kép, phân superphosphat giàu, phân diamoni phosphat, phân urê-vi lượng, phân amoni sulphat-vi lượng, phân amoni clorua-vi lượng, phân lân nung chảy-vi lượng, phân superphosphat đơn-vi lượng, phân superphosphat kép-vi lượng, phân superphosphat giàu-vi lượng, phân diamoni phosphat-vi lượng phải đăng ký trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam các yếu tố hạn chế và hàm lượng các yếu tố hạn chế đáp ứng quy định tại Phụ lục IV của Quy chuẩn này và công bố hợp quy phải đúng với yếu tố hạn chế trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam. Phân bón không được chứa hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật. Trường hợp phân bón chứa chất sinh học có chức năng cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng hoặc cải tạo đất đồng thời có chức năng phòng chống sinh vật gây hại phải đăng ký và được Cục Bảo vệ thực vật xem xét, công nhận trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam đối với từng phân bón cụ thể. Nguyên tắc chung về quản lý chất lượng phân bón Việc quản lý chất lượng phân bón (bao gồm sản xuất trong nước, nhập khẩu, lưu thông trên thị trường) phải tuân thủ các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa và pháp luật về quản lý phân bón; đảm bảo minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử về xuất xứ hàng hóa và tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến chất lượng sản phẩm, hàng hóa, phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất, buôn bán và người tiêu dùng. Phân bón nhập khẩu phải được kiểm tra nhà nước về chất lượng trước khi thông quan và phải tuân theo các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, pháp luật về quản lý phân bón. Quy định về chứng nhận hợp quy Việc chứng nhận hợp quy đối với phân bón được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và Thông tư số 02/2017/TT-BKHCN ngày 31 tháng 3 năm 2017 về sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. |
An Dương (T/h)