Sử dụng glucocorticoid có thể làm giảm chất trắng trong não bộ

Glucocorticoid là một loại steroid có hiệu quả chống viêm ở bệnh nhân mắc các bệnh phổ biến như hen suyễn và các rối loạn tự miễn khác. Mới đây, các nhà khoa học thuộc Trung tâm Y tế, Trường Đại học Leiden (Hà Lan) công bố công trình nghiên cứu khoa học cho thấy việc sử dụng glucocorticoid qua đường uống hoặc xịt có thể liên quan đến những thay đổi gây hại cho chất trắng của não (chiếm 60% não bộ).

Chất trắng là mô hình thành các kết nối giữa tế bào não và phần còn lại của hệ thần kinh. Theo các nghiên cứu trước đó, hiện tượng giảm chất trắng có thể làm chậm khả năng xử lý thông tin cũng như giảm khả năng tập trung và ghi nhớ của não. Mức độ chất trắng thấp cũng liên quan đến các vấn đề tâm thần như trầm cảm, lo lắng và cáu kỉnh.

Nghiên cứu mới đã sử dụng dữ liệu từ Ngân hàng BioBank của Vương quốc Anh. Đây là trung tâm nghiên cứu y sinh lớn theo dõi sức khỏe của 500.000 người tại Anh trong giai đoạn 2006 - 2010. Từ cơ sở dữ liệu đó, các nhà nghiên cứu đã sàng lọc ra 222 người sử dụng glucocorticoid dạng uống và 557 người sử dụng glucocorticoid dạng hít. Tất cả những người này không có tiền sử mắc các bệnh về rối loạn thần kinh, nội tiết tố hay tâm thần.

Ảnh minh hoạ

Để xác định mối liên hệ giữa việc sử dụng glucocorticoid với chất trắng trong não bộ, các nhà nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra nhận thức, đánh giá sức khỏe tâm thần và chụp cộng hưởng từ (MRI) não bộ của những người có sử dụng glucocorticoid và người không sử dụng, sau đó so sánh dữ liệu và hình ảnh MRI thu được.

Nghiên cứu cho thấy lượng chất trắng giảm mạnh nhất ở những người sử dụng glucocorticoid đường uống thường xuyên trong thời gian dài. Tốc độ xử lý của não bộ ở những người dùng glucocorticoid đường uống thấp hơn những người không sử dụng. Những người này cũng có biểu hiện thờ ơ, trầm cảm, mệt mỏi và bồn chồn hơn những người không sử dụng thuốc. Với những người sử dụng glucocorticoid dạng hít, các tác động này ít hơn.

Theo Giáo sư Thomas Ritz (thuộc chuyên ngành tâm lý học tại Đại học Southern Methodist), nghiên cứu mới đặc biệt hữu ích trong việc chỉ ra mức độ ảnh hưởng của việc sử dụng thuốc đối với chất trắng vốn cần thiết để các tế bào thần kinh kết nối với nhau. Đây cũng là nghiên cứu lớn nhất từ trước đến nay đánh giá mối liên quan giữa việc sử dụng glucocorticoid và các thành phần nào bộ và nghiên cứu đầu tiên về những mối liên quan này ở những người sử dụng glucocorticoid dạng hít.

Tiến sĩ Avindra Nath, Giám đốc lâm sàng của Viện Rối loạn thần kinh và Đột quỵ Hà Lan cho rằng, lâu nay, các bác sĩ vẫn biết khi dùng glucocorticoid, não bộ của bệnh nhân sẽ co lại và trở lại bình thường khi ngừng sử dụng thuốc. Điều này có được là do tính linh hoạt và đàn hồi của não bộ. Các chuyên gia cũng khuyến cáo để duy trì hoạt động bình thường của não bộ khi về già, con người cần tăng cường tập thể dục và các hoạt động trí óc.

Bảo Lâm