Sử dụng thiết bị phòng cháy chữa cháy không đạt tiêu chuẩn nguy cơ nhận hậu quả nghiêm trọng

Thiết bị PCCC, CNCH kém chất lượng bán tràn lan trên mạng

Theo thống kê từ Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy cứu nạn và cứu hộ, năm 2023, cả nước có gần 3500 vụ hoả hoạn khiến 150 người chết, thiệt hại gần 900 tỷ đồng. Nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ cháy là do sự cố hệ thống, thiết bị điện. Chỉ tính trong 4 tháng đầu năm 2024 cả nước có gần 1.560 vụ cháy, gây nhiều thiệt hại về tính mạng và tài sản.

Theo Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy cứu nạn và cứu hộ, để khống chế đám cháy người dân cần có kiến thức cơ bản và được đào tạo cơ bản nghiệp vụ về phòng, chữa cháy. Thiếu các trang thiết bị PCCC, CHCN cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thiệt hại lớn về người và tài sản.

Để có thể dập lửa một cách hiệu quả nhất người dân cần có ý thức, chủ động trang bị những sản phẩm PCCC đạt tiêu chuẩn. Ngược lại, việc sử dụng phải bình chữa cháy giả, kém chất lượng sẽ bỏ qua cơ hội khống chế và dập tắt đám cháy ngay từ đầu. Với những mặt nạ chống khói, phòng độc sẽ giúp người bị nạn có thêm cơ hội thoát nạn trong đám cháy, khói.

Trang bị thiết bị PCCC là cần thiết nhưng không phải ai cũng đủ kiến thức để trang bị cho mình sản phẩm đạt chuẩn chất lượng. Hiện nay tình trạng mua phải hàng giả, hàng chưa qua kiểm duyệt, kém chất lượng là vấn đề người dân lo ngại. Nhiều cửa hàng online trên các web Lazada, Shopee… rao bán rất nhiều thiết bị PCCC giá rẻ bất ngờ.

Chỉ cần gõ cụm từ “bình xịt chữa cháy” “mặt nạ phòng cháy” kết quả cho ra nhiều hội nhóm, fanpage, cá nhân rao bán với đa dạng chủng loại mẫu mã, nguồn gốc xuất xứ.

Theo Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, dấu hiệu nhận biết các hoạt động thương mại điện tử rao bán hàng giả, hàng nhái trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử rất tinh vi. Sản phẩm được rao bán với giá cực kỳ hấp dẫn, thường rẻ hơn rất nhiều so với giá thị trường. Đây có thể là dấu hiệu của hàng giả, hàng nhái hoặc gian lận.

Người bán không cung cấp đủ thông tin chi tiết về sản phẩm, như thông số kỹ thuật, nguồn gốc, chất lượng, thông tin về nhà cung cấp và bảo hành. Sản phẩm nhận được đánh giá và nhận xét tích cực một cách quá mức, không tự nhiên hoặc không có đáng tin cậy. Đây có thể là một chiêu trò để tạo lòng tin và thuyết phục người mua.

Để phân biệt các thiết bị PCCC chính hãng hay không phụ thuộc vào nhãn mác của sản phẩm. Thông tin bên ngoài thiết bị PCCC bao gồm thông số kỹ thuật, nơi sản xuất thời gian sản xuất…Trên mỗi bình chứa cháy chính hãng sẽ có một mã quét, khi kiểm tra sẽ nhận được toàn bộ thông tin của thiết bị. Ngoài ra, các chi tiết trên bình chữa cháy, thiết bị phòng hộ các chi tiết.

Người dân không nên vì giá rẻ mà mua những thiết bị PCCC không rõ nguồn gốc, chất lượng. Chỉ nên mua các sản phẩm được cơ quan chức năng kiểm định, mua tại các cửa hàng được cấp phép kinh doanh đầy đủ.

Luật sư Nguyễn Hữu Ký (Liên đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Những cá nhân kinh doanh hang giả, kém chất lượng về thiết bị PCCC sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.

Cụ thể, các hành vi trên sẽ bị xử lý theo quy định tại Khoản 2 Điều 45 Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Đối với cá nhân, tập thể kinh doanh thiết bị PCCC chưa được cấp phép có thể phạt tiền lên đến 10 triệu đồng. Đối với từng trường hợp cụ thể, việc mua bán thiết bị PCCC kém chất lượng gây hậu quả nghiêm trọng sẽ được cơ quan chức năng xem xét thêm, luật sư Hữu Ký khẳng định.

2 Tiêu chuẩn quốc gia về phòng cháy chữa cháy mới ban hành

Ngày 28/02/2023, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành Quyết định 261/QĐ-BKHCN năm 2023 công bố Tiêu chuẩn quốc gia về Phòng cháy chữa cháy. Theo đó, tại Điều 1 Quyết định 261/QĐ-BKHCN năm 2023, công bố 02 Tiêu chuẩn quốc gia sau đây:

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 3890:2023: Phòng cháy chữa cháy - Phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho nhà và công trình - Trang bị, bố trí; TCVN 13657-1:2023: Phòng cháy chữa cháy - Hệ thống chữa cháy phun sương áp suất cao - Phần 1: Yêu cầu thiết kế và lắp đặt.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 3890:2023 hướng dẫn về trang bị, bố trí phương tiện, hệ thống phòng cháy và chữa cháy cho nhà, công trình, đô thị, khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và các khu chức năng khác theo quy định, khi: Xây dựng mới; Cải tạo làm tăng quy mô hoặc chuyển đổi công năng sử dụng của gian phòng, nhà, công trình; Cải tạo làm tăng quy mô của khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và các khu chức năng khác theo quy định. Thay đổi hạng nguy hiểm cháy và cháy nổ của gian phòng, nhà, công trình theo hướng tăng tính chất nguy hiểm cháy.

Đối với nhà và công trình ngoài việc tuân thủ tiêu chuẩn này còn phải tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn riêng của các loại hình công trình đó, trong trường hợp có quy định khác với quy định tại tiêu chuẩn này, phải áp dụng quy định có yêu cầu cao hơn. Đối với nhà và công trình chưa có quy định cụ thể thì nghiên cứu áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn quốc tế về PCCC theo quy định của pháp luật hiện hành hoặc thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành cấp Bộ về phòng cháy và chữa cháy.

Tiêu chuẩn TCVN 13657-1:2023 quy định yêu cầu đối với việc thiết kế và lắp đặt hệ thống chữa cháy phun sương áp suất cao cho nhà và công trình. Tiêu chuẩn này không áp dụng để thiết kế hệ thống chữa cháy bằng nước, bọt cho đám cháy kim loại, cũng như các chất và vật liệu có hoạt tính hóa học mạnh, bao gồm: Các chất phản ứng với chất chữa cháy gây nổ (hợp chất nhôm, kim loại kiềm…); Các chất phân hủy khi tương tác với chất chữa cháy và giải phóng các khí dễ cháy (hợp chất lithium, azide chì, hydrua nhôm, kẽm, magie…);  Các chất tương tác với chất chữa cháy có tác dụng tỏa nhiệt mạnh (axit sulfuric, titan clorua…); Các chất tự cháy khi tiếp xúc với nước (natri hydrosulfite…).

An Dương (T/h)