Suy đa tạng do sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc trộn paracetamol

Sử dụng thuốc chứa thành phần paracetamol gây ngộ độc thế nào?

Các loại thuốc điều trị cảm cúm, giảm đau, chống viêm, hạ sốt, sổ mũi đều có chưa thành phần paracetamol. Đây là loại thuốc có thể mua tại các nhà thuốc mà không cần toa kê của bác sĩ và cũng không bị giới hạn số lượng mỗi lần mua. Chính vì lý do này mà số lượng bệnh nhân nhập viện do ngộ độc paracetamol ngày càng tăng lên. Đây là loại ngộ độc dễ gặp nhưng dễ bị bỏ sót và không được chẩn đoán kịp thời.

Thuốc có chứa thành phần paracetamol sẽ đạt nồng độ đỉnh sau 4 giờ kể từ lúc uống. Theo con đường sulphat hoá và glucuronide hoá, 90% paracetamol được chuyển hoá ở gan, 10% còn lại được hệ enzym cytochrome P-450 chuyển hoá nốt thành N-acetyl-p-benzoquinoneimine (NAPQI). Hệ enzym cytochrome P-450 chủ yếu nằm ở gan.

Sử dụng paracetamol với liều 150 mg/kg cân nặng sẽ gây ra tình trạng ngộ độc. Ở người lớn nặng 50 kg thì liều 7,5 gr paracetamol uống 1 lần là dẫn đến viêm gan nhiễm độc - trường hợp này nếu không được cấp cứu, điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Ở bệnh nhân có sẵn bệnh lý gan mạn tính thì với liều thấp hơn cũng có thể làm tổn thương tế bào gan. Trường hợp bị viêm gan virus mạn tính, chỉ cần uống 4gr paracetamol trong vòng 40 giờ đã xảy ra viêm gan nhiễm độc.

Uống paracetamol quá liều làm quá trình sulfat hóa bị bão hòa và gây độc cho gan. NAPQI gắn với màng tế bào gan, khi vượt quá lượng cho phép NAPQL sẽ gây tổn thương lớp màng lipid kép của tế bào gan. Trong gan chứa chất có tên là Glutathione - đây là chất chống oxy hoá chủ yếu, chất này có tác dụng gắn và trung hoà NAPQI.

Ngộ độc paracetamol xảy ra làm dẫn đến cạn kiệt glutathione và gây tổn thương gan. Vùng 3 của gan - Trung tâm tiểu thuỳ là vùng có lượng tế bào gan bị tổn thương chủ yếu, vì ở vùng này nồng độ chất oxi hóa là lớn nhất. Trường hợp ngộ độc paracetamol rất nặng gây hoại tử thì có thể lan đến vùng 1 và 2 của gan. NAPQL cũng theo cơ chế gây tổn thương gan mà làm hoại tử ống thận.

Nguy cơ từ thuốc nam không rõ nguồn gốc

The các bác sĩ tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, thuốc nam ở các cơ sở chính thống, gia truyền từ xưa được Bộ Y tế cấp phép thì rất tốt. Tuy nhiên cũng có cơ sở không rõ nguồn gốc, trôi nổi, quảng cáo tràn lan trên mạng, người dân tuyệt đối không nên sử dụng có thể ảnh hưởng đến tính mạng.

Người bệnh nên đi khám ở các cơ sở uy tín được Bộ Y tế cấp phép để các bác sĩ theo dõi sát tình trạng bệnh của mình. Bên cạnh đó, người bệnh sau khi điều trị các triệu chứng đã ổn định cần thăm khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.

Việc sử dụng thuốc nam "trôi nổi" rất nguy hiểm. Khi vào cơ thể, thuốc được đào thải qua gan và qua thận. Nếu có những thành phần độc hại, thuốc sẽ làm tổn thương gan, thận, có thể gây suy gan, suy thận, có thể tử vong. Các thuốc nam được pha trộn dễ dàng cho người bệnh sử dụng, giảm triệu chứng nhanh hơn thuốc tây. Sau đó, khi bị các tác dụng phụ của thuốc, người bệnh mới phải nhập viện trong tình trạng nặng.

Đặc biệt, bệnh nhân đái tháo đường không nên tự ý sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thành phần vì có thể thuốc đã được trộn chất cấm, có hại cho cơ thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm và đáng tiếc.