Ứng dụng công nghệ mới giảm thiểu ùn tắc, tai nạn giao thông

Hiện nay, theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, mỗi năm nước ta mất 30.000 tỉ đồng do ùn tắc giao thông. Thời gian ùn tắc giao thông trung bình tại Hà Nội và TP.HCM là 45 phút/ngày, tương đương 15 giờ/tháng và 180 giờ/năm. Với thời gian lãng phí do ùn tắc gây ra, tổng thiệt hại tương ứng chỉ tính riêng Hà Nội và TP.HCM đã lên tới 18.800 tỉ đồng/năm.

Điều đáng nói là hệ thống các đèn giao thông ở mọi thành phố lớn ở Việt Nam như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, phần lớn là nhập khẩu từ nước ngoài, không có khả năng hoạt động thành hệ thống liên hoàn, tạo thành các làn sóng xanh giảm thiểu thời gian dừng xe tại đèn đỏ.

Nhằm khắc phục điều này, TS Phạm Hồng Quang và các cộng sự công ty Cổ phần phần mềm CADPRO đã nghiên cứu  xây dựng một hệ thống điều khiển tối ưu mạng lưới giao thông thành phố thông qua việc đồng bộ thu thập dữ liệu các luồng giao thông, mạng truyền thông về trung tâm tính toán tối ưu chiến lược điều khiển làn sóng xanh toàn mạng, truyền thông tới các tủ điều khiển đèn tín hiệu tại các nút một cách đồng bộ về thời gian và thời trình.

Hệ thống phần mềm phân tích luồng giao thông qua ngã tư từ hình ảnh camera

Thuật toán điều khiển tối ưu mạng lưới giao thông sao cho tổng số phương tiện chờ đèn đỏ trong mỗi đơn vị thời gian là tối thiểu đã được nghiên cứu và phát triển tại Trung tâm tin học, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam (nơi TS Phạm Hồng Quang là giám đốc) và đã được áp dụng tại nhiều nút giao thông phức tạp của thành phố Hà Nội, đem đến hiệu quả to lớn. Điển hình là việc xóa bỏ “vòng xoay tử thần” – tên thường được gọi nút giao thông Khuất Duy Tiến – Nguyễn Trãi.  Khi một bộ điều khiển đèn tín hiệu giao thông liên hoàn 4 nút được lắp đặt tại đây bởi Công ty CadPro đi vào hoạt động tháng 5/2011, nơi này đã không còn tai nạn.

Hệ thống CadproVNM giám sát, tự động đánh giá lưu lượng giao thông theo các hướng qua nút giao thông được nghiên cứu và phát triển dựa trên các sản phẩm của dự án sản xuất thử nghiệm KC03.DA06/11-15 “Xây dựng mạng camera với hệ thống xử lý hình ảnh thông minh phục vụ điều khiển giao thông và giám sát an ninh”. Hệ thống cho phép sử dụng các camera kỹ thuật số IP với độ phân giải cao lắp đặt trên đường đồng thời thực hiện 3 chức năng: quan sát – giám sát giao thông, đo đếm lưu lượng-hỗ trợ điều khiển tối ưu đèn tín hiệu, phát hiện tự động hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông – xử phạt vi phạm.

Trong năm 2014, hệ thống đồng bộ giám sát, xử lý dữ liệu hình ảnh giao thông, điều khiển tối ưu mạng lưới giao thông thanh phố Hà Nội sẽ được được triển khai ở hơn 200 nút giao thông và trung tâm điều khiển đèn tín hiệu giao thông công an thành phố Hà Nội. Với sự kết hợp kết quả nghiên cứu khoa học bằng chất xám Việt Nam với những công nghệ thông tin truyền thông hiện đại, việc triển khai hệ thống điều khiển giao thông thông minh bảo đảm giá thành đầu tư tối thiểu nhưng đạt hiệu quả tối đa, theo đúng khả năng đầu tư và yêu cầu thực tế sử dụng tại Việt Nam.

Hệ thống điều khiển giao thông thông minh tương tự đã được khai trương đi vào sử dụng từ tháng 8/2013 tại đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình góp phần tiết kiệm khoảng 1000 tỷ tiền vốn đầu tư, trong khi đó đem lại hiệu quả sử dụng vượt trội so với sản phẩm nhập khẩu.

Hoàng Tuân