Choáng với lợi nhuận khủng của Honda, Yamaha, Piaggio

Việt Nam hiện có khoảng gần 45 triệu xe máy, doanh số mỗi năm khoảng 2,7 triệu, là thị trường lớn thứ 4 thế giới sau Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Trong khi ba nước trên có nhiều triển lãm thường niên về xe máy, môtô thì Việt Nam mới có lần đầu tiên. Báo VnExpress nhận định, Việt Nam là thị trường thuần mua và bán, sức mạnh điều tiết nằm trong tay hãng xe máy. 

Cũng bởi bối cảnh này mà các hãng dùng đủ mọi cách để tối ưu hóa doanh số, bán càng nhiều xe càng tốt để tăng thị phần. Lớn nhất là Honda với 70% thị phần, tiếp theo là Yamaha, Piaggio, SYM và Suzuki. Chỉ riêng 5 hãng này đã chiếm 97% "miếng bánh", phần nhỏ còn lại dành cho xe nhập khẩu Đài Loan, Trung Quốc cùng các hãng môtô phân khối lớn. 

Thị phần xe máy Việt Nam năm 2014

Phân đoạn thị trường mới nhưng triển vọng lớn trong tương lai là môtô, từ 150 đến 300 và mở rộng tới 600, 1.000 phân khối. Ngoài các hãng truyền thống như Honda, Yamaha và Suzuki, những hãng mới cũng đặt nhiều hy vọng vào tiềm năng doanh số. Piaggio mang tới các triển lãm hai thương hiệu con nổi danh Italy là Aprilia và MotoGuzzi, một thiên về thể thao, một hướng về truyền thống. Benelli, Ducati trưng bày các sản phẩm hiện có, giúp đông đảo khách hàng làm quen với "xe to" vốn khá xa xôi trước đây. 

Tuy vậy, thị trường xe máy Việt Nam dường như đã chạm ngưỡng bão hòa và số lượng xe được tiêu thụ đã có sự sụt giảm trong vài năm gần đây. Theo thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy VAMM (bao gồm Honda, Yamaha,Piaggio, Suzuki, SYM), số lượng xe máy do VAMM bán ra trong năm 2014 chỉ còn 2,8 triệu chiếc, giảm 18% so với mức đỉnh được ghi nhận vào 3 năm trước đó.

Theo số liệu thu thập, doanh thu năm 2014 của Honda Việt Nam (bao gồm cả xe máy và ô tô) đạt 60.000 tỷ đồng, đứng thứ 15 cả nước và đứng thứ 3 trong khối FDI, sau Samsung Electronics Việt Nam và Vietsovpetro. Trong đó, doanh thu mảng xe máy của Honda Việt Nam đạt tối thiểu 50.000 tỷ đồng dựa trên ước tính gần 2 triệu xe máy tiêu thụ trong năm và giá xuất xưởng trung bình 25 triệu đồng/xe, báo Trí thức trẻ đưa tin.

Còn với Yamaha Motor Việt Nam, doanh thu năm 2014 của công ty đạt 18.500 tỷ đồng, xấp xỉ 1/3 doanh thu mảng xe máy của Honda và con số này khá tương ứng với thị phần của 2 doanh nghiệp. Trong khi đó, doanh thu của Piaggio Việt Nam chỉ đạt khoảng 5.600 tỷ đồng trong năm 2014, khá khiêm tốn so với 2 hãng xe đến từ Nhật Bản.

Doanh thu lớn gấp 3 lần nhưng lợi nhuận của hãng xe máy Yamaha vẫn thấp hơn Piaggio

Với doanh thu khá lớn, không bất ngờ khi lợi nhuận của Honda nằm trong top đầu tại Việt Nam. Theo báo cáo của VEAM - đơn vị trong nước nắm giữ 30% cổ phần Honda Việt Nam thì lợi nhuận sau thuế năm 2014 của hãng không dưới 6.600 tỷ đồng, tương đương tỷ suất lợi nhuận trên 10%. Tại Việt Nam, số lượng doanh nghiệp có lợi nhuận lớn hơn Honda chỉ đếm trên đầu ngón tay. Tương tự, Piaggio cũng đạt tỷ suất lợi nhuận trên 10% với lợi nhuận sau thuế năm 2014 được ghi nhận khoảng 690 tỷ đồng.

Lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp xe máy năm 2014

Trong khi đó, Yamaha - doanh nghiệp chiếm thị phần xe máy lớn thứ 2 tại Việt Nam với doanh thu 18.500 tỷ đồng chỉ đạt 650 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Đây là con số khá thấp khi mà doanh thu Yamaha gấp 3 lần Piaggio nhưng lợi nhuận thậm chí còn thấp hơn hãng xe đến từ nước Ý.

Rõ ràng, tỷ suất lợi nhuận vỏn vẹn 3,5%, mức khá thấp so với các doanh nghiệp cùng ngành đang đặt ra những nghi vấn về hoạt động của Yamaha. Không rõ liệu có phải Yamaha thực sự đang hoạt động kém hiệu quả tại Việt Nam hay còn những lý do nào khác đằng sau câu chuyện lợi nhuận của hãng? 

>> Cuộc sống vương giả của cậu ấm cô chiêu Trung Quốc ở Vancouver

Cảnh Nguyễn (T/h)