PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh: Vì sao uống nước đun sôi để nguội lại gây ung thư?

Gần đây, cư dân mạng xôn xao chia sẻ thông tin về việc uống nước đun sôi để nguội không tốt cho sức khỏe bởi loại nước này là môi trường axit - một trong những điều kiện để tế bào ung thư phát triển.

Thông tin này đã nhận được khá nhiều ý kiến trái chiều và khiến cho nhiều người trở nên hoang mang, lo lắng về việc uống nước đun sôi để nguội liệu có thực sự có hại cho sức khỏe. Bởi hiện nay, hầu như các gia đình Việt Nam đều có thói quen đun nước sôi để nguội rồi uống. Không những thế, với tâm lý tiết kiệm, nhiều người còn đổ nước đã đun sôi vào bình và lưu trữ uống dần ngày này qua ngày khác.

Sau 2 giờ, nước đun sôi đã có vi khuẩn

Trao đổi với báo giới, các bác sĩ ở Viện dinh dưỡng Quốc gia cho biết, nước đun sôi 100o C đã diệt được vi khuẩn nhưng để nguội trên 2 giờ đồng hồ vi khuẩn sẽ xuất hiện trở lại và sau 24 giờ, lượng vi khuẩn đã tăng lên rất nhiều.

Lý giải rõ hơn về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, cán bộ Viện công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội nhận định, trước đây, nguồn nước tự nhiên không hoặc ít bị ô nhiễm và chứa nhiều vi khuẩn như bây giờ. Trong nước có chứa lượng oxy và chất khoáng rất tốt, đặc biệt là khí oxy khi uống vào sẽ tạo điều kiện cho vi sinh vật trong ruột tiêu hóa rất tốt.

Với những nguồn nước sạch tự nhiên, có thể uống và dùng được ngay. Đây là loại nước tốt nhất cho cơ thể. Tuy nhiên hiện nay, nguồn nước vừa bị nhiễm hóa chất, vừa chứa nhiều vi sinh vật và kí sinh trùng nên khó có thể dùng ngay.

“Uống nước đun sôi là giải pháp tốt của người dân. Bản chất của việc đun sôi là dùng nhiệt để tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật, ký sinh trùng gây ô nhiễm trong nguồn nước. Tuy nhiên, việc đun sôi nước để uống cũng bộc lộ nhiều nhược điểm”, ông Thịnh nói.

Thứ nhất, ở nhiệt độ đun sôi đã tiêu diệt được không ít vi khuẩn và các chất độc hại nhưng đồng thời cũng làm biến đổi cấu trúc tự nhiên của nước, làm mất oxy và một số nguyên tố vi lượng cần cho cơ thể. Do đó, khi con người uống loại nước này sẽ khó tiêu hơn.

“Cá có thể sống trong môi trường nguồn nước tự nhiên nhưng nếu bạn đặt chúng trong một chậu nước đun sôi để nguội, chắc chắn nó sẽ chết. Với con người, tất nhiên sẽ không chết như vậy song nếu uống nước đun sôi để nguội như vậy, tức là sẽ thiếu lượng oxy trong nước, gây cản trở vi sinh vật trong đường ruột phát triển. Lượng oxy này khá cần thiết vì người ta chỉ có thể đưa oxy vào phổi chứ không đưa vào ruột”, ông Thịnh nói thêm.

Nhược điểm thứ hai là nguy cơ tái nhiễm khuẩn trong nước đun sôi để nguội rất cao. Càng để lâu, nước càng bẩn.

Tiến sĩ Thịnh phân tích, trong nước càng nhiều vi sinh vật, càng nhiều trứng kí sinh trùng bao nhiêu, khi đun sôi, chúng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn, đồng thời bị phân rã tạo thành chất hữu cơ trong nước và tạo thành nguồn thức ăn dồi dào cho những vi sinh vật ở ngoài. Trong khi đó, môi trường bên ngoài chứa rất nhiều vi sinh vật. Lúc này, nguy cơ tái nhiễm rất lớn, nước sẽ nhanh bị thiu và lượng vi sinh vật nhân lên gấp bội, thậm chí loại nước này còn độc hại hơn lúc chưa đun.

Có hay không việc nước đun sôi để nguội gây ung thư?

Bên cạnh thông tin về vi khuẩn, thời gian vừa qua, nhiều người truyền tai nhau về việc uống nước đun sôi để nguội có thể gây ung thư. Tuy nhiên, các chuyên gia thuộc Viện Dinh dưỡng cho rằng, những kết luận này là chưa đủ căn cứ xác thực.

Chia sẻ với Trí thức trẻ, BSCK II Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM cho biết thêm, hiện nay chưa có bất cứ công bố khoa học nào của các cơ quan uy tín trên thế giới như Tổ chức Y tế thế giới hay hội nghị khoa học uy tín đề cập về vấn đề nước đun sôi để nguội có chất gây ung thư.

Tuy nhiên, không thể phủ nhận những tác hại của việc cất trữ nước quá lâu. Nước đun sôi để nguội lâu ngày sản sinh ra một lượng muối nitrat - chất gây tổn hại đến nhiều tế bào trong cơ thể. Cụ thể, mỗi lít nước có thể sản sinh ra 0,004mg muối nitrat, để sau 3 ngày - lượng muối này là khoảng 0,011mg và sau 20 ngày lên tới 0,73mg.

Bên cạnh việc sản sinh ra muối nitrat, lượng oxy trong nước đun sôi để nguội cũng dần bốc hơi, những vật hữu cơ bị phân giải dần và vật vô cơ lắng xuống. Do đó, càng để lâu, những chất có lợi trong nước sẽ càng giảm xuống, thay vào đó, hàm lượng chất vô cơ, kim loại nặng tăng lên, đe dọa đến sức khỏe.

Ngoài ra, không ít người có thói quen đổ nước cũ và nước mới với nhau sau khi đun. Hành động này vô tình sẽ càng nhân số lượng vi khuẩn của nước tăng lên nhanh chóng, dễ sinh ra nấm mốc, gây hại cho cơ thể người.