Trẻ liệt tứ chi, tử vong vì mẹ không biết phòng bệnh viêm não Nhật Bản

Bệnh nhi tăng vọt vì viêm não Nhật Bản

Theo các bác sĩ bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, tính từ đầu năm 2017 đến nay bệnh viện đã tiếp nhận 176 ca viêm não trong đó có 24 trường hợp là viêm não Nhật Bản. Chỉ riêng trong tháng 6, đã có 21 trẻ nhập viện vì bệnh này.

Theo các chuyên gia y tế, viêm não Nhật Bản có thể diễn ra quanh năm nhưng cao điểm từ tháng 5 đến tháng 9. Hiện nay, tuy đa số các trẻ đã được tiêm phòng đầy đủ nhưng vẫn còn rải rác các trường hợp trẻ mắc bệnh do sức đề kháng kém, chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh hoặc tiêm không đủ số mũi.

Hiện tại, khoa Truyền nhiễm bệnh viện Nhi Trung ương đang điều trị cho hai trường hợp mắc viêm não Nhật Bản. Không may mắn, cả hai bệnh nhi này đều phải gánh chịu một trong những di chứng nặng nề của bệnh.

Bé trai Nguyễn Quốc Đ (4 tuổi, Bắc Ninh) nhập viện ngày 5/6, khi đã rơi vào tình trạng hôn mê, liệt nửa người phải. Sau khi tiến hành thăm khám, chọc dịch não tủy, làm các xét nghiệm, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi mắc viêm não Nhật Bản. Đến nay, sau 17 ngày được điều trị bằng thở oxy, dùng thuốc chống phù não, bệnh nhi đã tỉnh táo, không còn sốt nhưng có di chứng vận động. Người nhà cho biết, cháu Đ chưa được tiêm vắc-xin phòng bệnh này.

Hay trường hợp cháu Đào Khánh L (7 tuổi, Nghệ An) được chuyển đến điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương ngày 12/06, khi bệnh đã diễn biến đến ngày thứ 10. Theo lời người nhà, sáng ngày 2/6, cháu L đột ngột sốt cao 39-40 độ C. Gia đình cho con uống thuốc hạ sốt thì thấy nhiệt độ có hạ. Hai ngày sau đó, bé liên tục kêu đau đầu, đau hốc mắt, có biểu hiện sợ ánh sáng. Đưa con vào Bệnh viện tỉnh Nghệ An, các bác sĩ thông báo cháu L bị mắc viêm não Nhật Bản. Bệnh nhi sau đó được tiến hành điều trị kháng sinh, chống phù não nhưng tình trạng sức khỏe không tiến triển. Các bác sĩ bệnh viện tỉnh đã tiến hành đặt nội khí quản và cho bệnh nhi thở máy.

Hai ngày sau đó, cháu được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng rất nặng, phải đặt nội khí quản và liệt vận động toàn thân. Đến nay, đã qua 14 ngày được các bác sĩ tích cực can thiệp bằng thở máy, thuốc chống viêm, chống phù, tình trạng của L có cải thiện hơn nhưng cháu đã xuất hiện những di chứng nặng như liệt cơ hô hấp, liệt tứ chi. Dù đã mở được mắt song bé vẫn phải phụ thuộc vào máy thở.

Không chỉ có Hà Nội, tính đến ngày 26/6, tại Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM có 6 bé đang phải thở máy vì bệnh viêm não Nhật Bản. Đây đều là những ca rất nặng, trong đó có 2 ca đã kéo dài gần 1 năm qua. Còn tại Bệnh viện Nhi đồng 2 đang điều trị cho 2 bệnh nhi mắc chứng bệnh này.

Bệnh viêm não Nhật Bản nguy hiểm thế nào?

Nói tới bệnh viêm não Nhật Bản, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Lâm, trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, viêm não Nhật Bản được xem là một trong những bệnh nguy hiểm, có tỉ lệ tử vong và di chứng cao ở trẻ nhỏ (từ 25-35%). Những di chứng này khiến người bệnh giảm khả năng giao tiếp, giảm hoặc mất khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Viêm não Nhật Bản là bệnh cấp tính lây truyền qua đường máu do virus viêm não Nhật Bản gây nên. Ở Việt Nam, loại muỗi Culex tritaeniorhynchus sinh sản mạnh vào mùa hè (nhất là từ tháng 3 đến tháng 7), hoạt động mạnh vào lúc chập tối. Loại muỗi này có mật độ cao ở vùng đồng bằng và trung du và là trung gian chủ yếu truyền bệnh viêm não Nhật Bản ở nước ta.

Bệnh thường khởi phát rất đột ngột với triệu chứng sốt cao 39 độ C hoặc hơn. Trong thời kỳ này, bệnh nhân đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn. Ngay trong 1- 2 ngày đầu của bệnh, bệnh nhi đã xuất hiện cứng gáy, tăng trương lực cơ, rối loạn sự vận động nhãn cầu, lú lẫn hoặc mất ý thức. Ở một số trẻ nhỏ tuổi, ngoài sốt cao có thể thấy đi ngoài phân lỏng, đau bụng, nôn. Bởi vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ ngay khi thấy trẻ có những biểu hiện biện bất thường, các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để trẻ được thăm, khám và điều trị kịp thời.

Thông tin thêm về mức độ nguy hiểm của bệnh viêm màng não, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, về sự nguy hiểm của bệnh này có em lệ thuộc máy móc, phải thở máy kéo dài, cuối cùng thì viêm phổi tử vong. Có em sống đời sống thực vật, cuối cùng thì cũng bị bội nhiễm phổi và tử vong. Có em chậm phát triển về trí tuệ, khả năng hòa nhập cộng đồng rất kém. Thậm chí có em bị động kinh hoặc yếu liệt chi....

Khuyến cáo phòng chống bệnh viêm não Nhật Bản đang gia tăng PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Y tế Dự phòng, Bộ Y tế lưu ý, riêng với vaccine ngừa VNNB, nếu không tiêm đủ liều thì hiệu quả bảo vệ rất thấp. Theo đó, nếu chỉ tiêm 1 mũi đầu tiên thì gần như không có hiệu lực bảo vệ, tiêm đủ 2 mũi hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%, tiêm đủ 3 mũi thì hiệu lực bảo vệ đạt 90-95% trong khoảng 3 năm. Do đó, tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Tiêm chủng với 3 liều cơ bản: + Mũi 1: Tiêm càng sớm càng tốt ngay sau 1 tuổi + Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần + Mũi 3: sau mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi. Xây dựng chuồng gia súc xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy và tiêu diệt muỗi. Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở, chuồng gia súc sạch sẽ để muỗi không có nơi trú đậu. Ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc đề phòng muỗi đốt. Các hộ gia đình thường xuyên sử dụng các biện pháp thông thường để xua, diệt muỗi. Khi có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương cần phải đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

An Dương (T/h)