Ăn cay giúp cơ thể giải nhiệt trong mùa hè nắng nóng

Thực phẩm cay giúp hạ nhiệt cơ thể

Vào mùa hè, mọi người thường uống coca lạnh, một cốc cà phê hoặc bia nhiều đá khi nhiệt độ tăng cao, nhưng tác dụng làm mát không kéo dài. Lý do là cơ thể có khả năng tự điều chỉnh để luôn duy trì thân nhiệt ở 36,5 độ C. Khi ăn, uống thức ăn lạnh hoặc kem, vùng dưới đồi trong não sẽ cảm nhận nhiệt độ cơ thể đang giảm mạnh. Do đó, cơ thể sẽ tăng nhiệt độ lên để cảm thấy ấm hơn. Ngược lại, ăn cay sẽ giúp các cơ quan thụ cảm trong miệng tiếp nhận cảm giác nóng rát, khiến vùng dưới đồi điều chỉnh tăng lưu thông máu và khiến cơ thể đổ mồ hôi. Mồ hôi xuất hiện trên trán, mặt, da đầu và cổ ngay sau lần ăn cay đầu tiên, từ đó giảm nhiệt độ cơ thể.

Thực phẩm cay kích thích các thụ thể trong da có nhiệm vụ phản ứng với nhiệt. Hệ thống thần kinh trung ương phản ứng với mọi tín hiệu từ hệ thống cảm ứng. Do đó, các dây thần kinh cảm nhận đau và nóng sẽ làm giãn mạch, đổ mồ hôi và khiến mặt đỏ bừng. Cảm giác nóng có thể gây đổ mồ hôi. Đổ mồ hôi là một trong những phương pháp cơ bản mà cơ thể dùng để hạ nhiệt. Nguyên nhân là do sự bay hơi của mồ hôi giúp cơ thể giải nhiệt. Vì vậy, nếu bạn đảm bảo giữ đủ nước trong khi ăn cay, mồ hôi toát ra do ăn cay sẽ buộc cơ thể tự làm mát nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Khi ăn cay, cảm giác nóng sẽ gây đổ mồ hôi, đó là một trong những phương pháp cơ bản dùng để hạ nhiệt cơ thể. Ảnh minh họa

Ngoài tác dụng hạ nhiệt, một số chất có trong ớt cay có thể bảo vệ cơ thể khỏi đột quỵ và tích tụ cholesterol xấu gây bệnh tim mạch. Một nghiên cứu trên Tạp chí Y học Anh, cho thấy những người ăn đồ cay 6-7 lần một tuần giảm 14% nguy cơ tử vong so với người ăn ít đồ cay hơn. Ăn nhiều thức cay hơn cũng giảm nguy cơ ung thư, bệnh tim, hô hấp. Việc ăn cay còn có một số lợi ích sức khỏe khác. Ví dụ, trong ớt có chất capsaicin, khi bổ sung hàng ngày giúp tăng tốc quá trình trao đổi chất, đốt cháy thêm 200 calo mỗi ngày, kéo dài trong 14 tuần. Một nghiên cứu năm 2022 trên hơn 6.000 người trưởng thành, cho thấy ăn ớt giúp giảm tích tụ canxi trong thành động mạch vành cung cấp máu cho tim.

Tuy nhiên, thức ăn cay cũng gây một số phản ứng tiêu cực với cơ thể. Ăn ớt cay vừa phải an toàn với những người bình thường nhưng không áp dụng với người có vấn đề về dạ dày như viêm dạ dày. Thức ăn cay nhiều có thể gây viêm nhiễm ở các khu vực hỗ trợ tiêu hóa và đôi khi gây ợ nóng, đau bụng hoặc tiêu chảy. Trong một số ít trường hợp, ớt rất cay gây đau đầu như búa bổ hoặc nôn mửa nặng, tổn thương thực quản. Do đó, mọi người nên tập ăn cay từ từ, không nên ăn quá cay khi vừa mới bắt đầu. Khi ăn cay đến mức độ vừa phải, cơ thể ít tỏa nhiệt và sức chịu đựng với các món ăn tăng lên. Nếu thức ăn quá cay, mọi người có thể dùng thức ăn có hàm lượng chất béo cao để làm dịu, ví dụ sữa hoặc kem chua. Lý do là capsaicin hòa tan trong chất béo, không hòa tan trong nước.

Tương tự, đồ uống nóng khi trời nắng nóng có thể làm dịu cơn nóng

Ở nhiều nước trên thế giới, kinh nghiệm cho thấy có thể hạ nhiệt khi trời nắng nóng bằng cách dùng đồ uống nóng. Ollie Jay, nhà nghiên cứu tại Đại học Ottawa’s School of Human Kinetics ở Ottawa (Canada) - chuyên về đổ mồ hôi, đã công bố một nghiên cứu cho thấy, khi trời khô nóng, uống nước nóng có thể làm mát cơ thể. Để kiểm chứng điều này, nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Jay đã tiến hành thí nghiệm với người tham gia được cho đạp xe trong phòng thí nghiệm.

Mỗi người được trang bị cảm biến nhiệt độ ở da và ống ngậm đo lượng ô xy tiêu thụ và lượng CO2 được tạo ra. Từ đó xác định lượng nhiệt được tạo ra trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Các nhà nghiên cứu cũng cẩn thận theo dõi nhiệt độ và độ ẩm không khí. Dữ liệu đã thể hiện tổng thể về lượng nhiệt mà mỗi người đạp xe tạo ra và lượng nhiệt thải ra môi trường của từng người. Kết quả cho thấy, những người uống nước nóng - khoảng 55 độ C, lưu trữ ít nhiệt trong cơ thể hơn so với những người không uống nước nóng. Các nhà nghiên cứu cho rằng có lẽ đồ uống nóng làm tăng nhiệt độ của cổ họng và miệng, kích thích phản ứng tiết mồ hôi. Lượng mồ hôi tăng thêm - khi bay hơi - sẽ làm hạ nhiệt cơ thể nhiều hơn so với lượng nhiệt tăng thêm do uống nước nóng.

Khánh Mai (t/h)