Đẩy mạnh hỗ trợ nâng cao năng suất và chất lượng tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long

Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã vươn lên trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, đồng thời bước vào giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong Chiến lược Phát triển Kinh tế - Xã hội 2021 - 2030, mục tiêu tăng năng suất lao động xã hội bình quân trên 6,5% mỗi năm là một trong những chỉ tiêu hàng đầu, thể hiện rõ định hướng phát triển dựa trên chất lượng thay vì số lượng.

Tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra. Ảnh minh họa

Theo Tiến sĩ Trần Hậu Ngọc - Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, năng suất lao động chính là yếu tố quyết định đến năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và từng doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và cạnh tranh ngày càng gay gắt, nâng cao năng suất là điều kiện sống còn.

Dù vậy, theo số liệu từ Viện Năng suất Việt Nam (VNPI), giai đoạn 2020 - 2023 chứng kiến tốc độ tăng năng suất lao động suy giảm so với các giai đoạn trước. Nguyên nhân chủ yếu đến từ ảnh hưởng kéo dài của đại dịch COVID-19, cùng các bất ổn chính trị - kinh tế trong khu vực và toàn cầu. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cấu trúc mô hình tăng trưởng, chuyển từ khai thác đầu vào sang thúc đẩy đổi mới sáng tạo và áp dụng công nghệ.

Đáp ứng yêu cầu đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt Chương trình 1322 với mục tiêu tăng từ 10 - 15% số doanh nghiệp có năng suất và chất lượng được cải thiện mỗi năm, trong đó, số giấy chứng nhận Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 và số giấy chứng nhận Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 cấp cho doanh nghiệp tăng ít nhất 10% so với giai đoạn 2011-2020; có ít nhất 100 doanh nghiệp được hướng dẫn áp dụng đồng bộ các giải pháp nâng cao năng suất chất lượng, trở thành mô hình điểm để chia sẻ, nhân rộng trên toàn quốc. Đồng thời, tăng cường năng lực cho các tổ chức đánh giá sự phù hợp đạt chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật của các sản phẩm, hàng hóa xuất khẩu chủ lực. Tại Đồng bằng sông Cửu Long, An Giang và Cần Thơ là hai địa phương tiên phong triển khai chương trình này.

Tại An Giang, mới đây, Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Hội nghị triển khai chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa đến năm 2030. Hội nghị đã phổ biến thông tin, chính sách, đồng thời cung cấp kiến thức thực tiễn về các công cụ năng suất, tiêu chuẩn ISO, quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm, trách nhiệm xã hội và các hệ thống quản lý tiên tiến.

Toàn cảnh hội nghị.

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Ngọc Hằng - Giám đốc Marketing Văn phòng Chứng nhận Halal Việt Nam đã chia sẻ chuyên đề “Chứng nhận Halal - Cơ hội xuất khẩu vào các nước Hồi giáo”, mở ra hướng đi mới cho các doanh nghiệp tỉnh nhà trong việc tiếp cận thị trường quốc tế đặc thù.

Ông Võ Minh Tuấn - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ An Giang nhấn mạnh: “Chúng tôi kỳ vọng thông qua việc cung cấp kiến thức và thông tin chuẩn xác, có hệ thống, doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong cải tiến năng suất, chất lượng, đồng thời tạo căn cứ xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp, sát thực tiễn hơn”.

Trong khi đó, tại Cần Thơ, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cụ thể. Theo Kế hoạch số 134/KH-UBND ngày 30/6/2021, năm 2023 thành phố đã giải ngân gần 960 triệu đồng để hỗ trợ 10 doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ thuộcChương trình Năng suất chất lượng năm 2023.

Sang năm 2024, Sở tiếp tục khảo sát 25 doanh nghiệp, hợp tác xã đăng ký tham gia và tổ chức 4 hội đồng tư vấn, xét chọn 6 nhóm nhiệm vụ khoa học và công nghệ cho 20 doanh nghiệp, gồm: Tư vấn, chứng nhận tiêu chuẩn HACCP (2 doanh nghiệp); ISO 9001:2015 - Hệ thống quản lý chất lượng (8 doanh nghiệp); ISO 14001:2015 - Hệ thống quản lý môi trường (1 doanh nghiệp); ISO 22000:2018 - Quản lý an toàn thực phẩm (3 doanh nghiệp); FSSC 22000 - An toàn thực phẩm nâng cao (3 doanh nghiệp); VietGAP - Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (3 doanh nghiệp). Những doanh nghiệp được chọn đã được phê duyệt chính thức tại Quyết định số 2008/QĐ-UBND ngày 10/9/2024 của Chủ tịch UBND thành phố.

Chương trình 1322 đang cho thấy hiệu quả bước đầu khi các địa phương chủ động vào cuộc và doanh nghiệp có nhu cầu thực sự. Song để đạt được mục tiêu đề ra, vẫn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa trung ương - địa phương - doanh nghiệp trong việc hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực cán bộ và tiếp cận các tiêu chuẩn quản lý hiện đại. Việc gắn năng suất với đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, như tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đến năm 2030, sẽ là chìa khóa để đưa năng suất quốc gia thoát khỏi quán tính tăng trưởng cũ.

Duy Trinh - Thành Long