Lấy ý kiến sửa đổi quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về toa xe đường sắt

Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện nay, QCVN 18:2023/BGTVT là quy chuẩn đang được áp dụng cho kiểm tra an toàn kỹ thuật với toa xe và phương tiện không tự hành. Quy chuẩn này đã quy định các yêu cầu an toàn cơ bản đối với toa xe đường sắt đô thị. Tuy nhiên, do hệ thống đường sắt đô thị có sự tích hợp chặt chẽ giữa phương tiện và các hệ thống tín hiệu, hạ tầng, cấp điện…, nên cần thường xuyên cập nhật, điều chỉnh. 

Sự tích hợp chặt chẽ giữa phương tiện, hệ thống tín hiệu, hạ tầng và nguồn cấp điện khiến việc cập nhật quy chuẩn trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, nhất là khi các dự án đường sắt như tại Hà Nội và TP.HCM đang ứng dụng tiêu chuẩn kỹ thuật từ Trung Quốc, Nhật Bản và châu Âu dẫn tới chưa có sự đồng bộ cao về chỉ tiêu kỹ thuật giữa các tuyến.

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới thay thế QCVN 18:2023/BGTVT 

Theo Luật Đường sắt sửa đổi, vừa được Quốc hội thông qua, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, đã mở rộng định nghĩa hệ thống đường sắt tại Việt Nam - bao gồm đường sắt quốc gia, địa phương, chuyên dùng và đường sắt tốc độ cao. Điều này cho thấy quy chuẩn mới cần phải thích ứng với nhiều loại hình vận tải và tốc độ khác nhau, vượt qua giới hạn vận tốc thiết kế tối đa 120 km/h như hiện tại.

Trước đó, QCVN 18:2023 chỉ yêu cầu kiểm tra với phương tiện mới sản xuất, lắp ráp hoặc nhập khẩu, chưa qua sử dụng, và toa xe đô thị nhập khẩu mới. Tuy nhiên, quy chuẩn này loại trừ nhóm phương tiện có thiết kế vận tốc thiết kế trên 120 km/h và toa xe đã qua sử dụng.

Nhằm khắc phục những bất cập, Bộ Xây dựng đang triển khai xây dựng dự thảo quy chuẩn kỹ thuật mới thay thế QCVN 18:2023, nhằm tập trung vào việc kiểm định các toa xe và phương tiện chuyên dùng không tự hành sản xuất mới trong nước, cũng như nhập khẩu đã qua sử dụng chưa được cấp phép trước đây. Đặc biệt, nội dung này sẽ áp dụng cho toa xe đô thị nhập khẩu mới – một điểm mới trong phạm vi điều chỉnh.

Việc sửa đổi quy chuẩn lần này đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn hóa quy trình kiểm định, tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho các dự án đang và sẽ thực hiện, đồng thời đáp ứng nhu cầu phát triển nhanh của ngành đường sắt, nhất là trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ như hiện nay.

Bảo Linh