Ma trận 'sữa hương vị trái cây' chứa hàm lượng đạm không đáp ứng quy chuẩn

'Sữa hương vị trái cây' với đủ loại nhãn mác 

Theo ghi nhận của báo Tuổi Trẻ, hiện thị trường sữa rất đa dạng với đủ các loại nhãn mác "sữa trái cây", "sữa dinh dưỡng trái cây"... khiến khách hàng khó khăn khi phân biệt đâu loại sữa thực sự để lựa chọn.

Chị T.P. (33 tuổi, TP Thủ Đức) cho hay gia đình có hai con nhỏ, mỗi lần lựa chọn sữa cho các con uống đều khiến chị đau đầu. Thay vì sữa nguyên chất truyền thống trẻ nhỏ sẽ không yêu thích bằng các loại sữa có thành phần hương vị trái cây.

"Mỗi lần lựa chọn sữa cho con tôi như lạc vào ma trận, các sản phẩm như thức uống giải khát làm từ sữa kết hợp với hương vị trái cây cũng được quảng cáo là sữa trái cây dinh dưỡng. Nếu chọn sai, đồ uống nhiều đường lâu dần không tốt cho sức khỏe" - chị P. nói.

Có hai con nhỏ, trong tủ nhà chị Loan (32 tuổi, Hà Nội) luôn có sữa uống liền. Chị Loan chia sẻ trung bình mỗi ngày mỗi bé uống hai hộp sữa vào buổi sáng, chiều sau khi tan học.

"Trước đây con thường uống sữa tươi tiệt trùng, nhưng gần đây con đòi uống sữa có vị trái cây nên tôi chuyển sang sữa trái cây cho con uống. Sữa trái cây đa dạng hơn, có loại có thạch, con thích hơn", chị Loan nói.

Khi được hỏi về thành phần của sữa trái cây, chị Loan nói "có lẽ nó cũng như sữa khác". Giống như chị Loan, nhiều phụ huynh cho rằng các loại bắt đầu bằng chữ "sữa" đều cung cấp thành phần dinh dưỡng tương đương nhau.

Theo khảo sát, nhiều loại sữa trái cây chỉ có thành phần đạm rất ít, dưới 2g/100ml. Loại "sữa trái cây K." ghi thành phần dinh dưỡng trong 180ml chứa 134kcal, 0,98g đạm, vitamin A, D3. Hay "sữa trái cây O." có thành phần dinh dưỡng trong 100ml là 82.2kcal, 0,78g đạm và các loại vitamin khoáng chất khác. Trong khi đó, theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 5-1:2017/BYT đối với sản phẩm sữa dạng lỏng, hàm lượng đạm sữa ít nhất 2,7g/100ml mới đủ chuẩn.

Nhiều loại sữa trái cây với đủ nhãn mác khiến người tiêu dùng như lạc vào 'ma trận' khó phân biệt. Ảnh minh họa

Nhiều đồ uống có tên "sữa" nhưng tỉ lệ sữa thấp thường pha đường và hương liệu

Theo TS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng quốc gia), hiện nay nhiều loại thức uống dinh dưỡng được gọi là "sữa" nhưng không phải là sữa. Trong khi người tiêu dùng theo thói quen có chữ "sữa" trong sản phẩm thì coi là sữa. Không chỉ thức uống dinh dưỡng, người dân coi bột từ ngũ cốc, hạt cũng là sữa.

Giải thích kỹ hơn về khái niệm sữa, ThS Bùi Thị Duyên, Phó Chủ nhiệm phụ trách khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Quân y 175, cho hay  hiện nay nhiều đồ uống có tên "sữa" nhưng tỉ lệ sữa thấp, dưới 20% - 30%, và thường pha thêm đường, hương liệu hoặc phụ gia. Dòng sản phẩm này ít giá trị dinh dưỡng, chủ yếu phục vụ mục đích giải khát. Đồ uống từ sữa có thể cung cấp năng lượng nhanh do có chứa đường, thế nhưng do hàm lượng đường cao có thể gây tăng cân hoặc bệnh tiểu đường nếu dùng thường xuyên. Bên cạnh đó có tỉ lệ dinh dưỡng thấp, không thể thay thế sữa nguyên chất.

Do vậy với người tiêu dùng khi chọn sữa cần kiểm tra thành phần dinh dưỡng như tỉ lệ sữa, lượng protein, canxi và đường. Đặc biệt là tránh các sản phẩm có quá nhiều phụ gia hoặc hương liệu. Ngoài ra cần xác định mục tiêu dinh dưỡng như cần bổ sung canxi, protein thì chọn sữa động vật hoặc sữa thực vật bổ sung. Ăn kiêng, giảm béo nên chọn sữa tách béo hoặc sữa thực vật không đường.

Trẻ em hoặc người cần tăng cân ưu tiên sữa nguyên chất, giàu dinh dưỡng. Người dân tránh bị cuốn theo quảng cáo, không phải sản phẩm nào gắn mác "sữa" cũng thực sự bổ dưỡng. Một số đồ uống từ sữa có thể có rất ít giá trị dinh dưỡng nhưng lại ngụy trang bằng quảng cáo hấp dẫn.

Liên quan tới sữa trái cây ThS.BS Dinh dưỡng Đoàn Thị Lan- Bệnh viện Đa Khoa Bảo Sơn 2 - thành phố Hà Nội hướng dẫn, để chọn loại sữa trái cây tốt cho trẻ, ba mẹ nên chú trọng vào bảng thành phần của các loại sữa, tham khảo hãng sữa uy tín trên thị trường, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Tuy nhiên, sữa trái cây không thể thay thế được sữa tươi trong chế độ ăn của trẻ. Theo quan điểm của bác sĩ, ba mẹ nên ưu tiên lựa chọn loại thực phẩm có thành phần dinh dưỡng cân đối và phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ.

Việc uống sữa trái cây thường xuyên làm thay đổi khẩu vị của bé, vừa không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cụ thể là đạm và canxi, vừa khiến bé từ chối ăn các loại thức ăn khác (vì lượng thức ăn con có thể ăn trong một ngày là có hạn). Về lâu dài sẽ khiến tình trạng biếng ăn của bé nghiêm trọng hơn.

Cũng theo ThS.BS Đoàn Thị Lan, hiện nay chưa có nghiên cứu khoa học nào nói về ảnh hưởng của sữa trái cây tới hệ tiêu hóa của trẻ, nhưng thực tế khi sử dụng một sản phẩm không cân đối về mặt dinh dưỡng là không nên. Thay vì tạo thói quen uống sữa trái cây, thì ba mẹ tạo cho con thói quen uống sữa tươi và ăn trực tiếp trái cây vừa giúp trẻ đủ chất, vitamin vừa hỗ trợ hấp thụ và tiêu hóa tốt hơn.

An Dương (T/h)