Chuyên gia khuyến nghị cần chủ động ứng phó phòng vệ thương mại đối với pin năng lượng mặt trời

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), chi tiêu cho năng lượng mặt trời đang có xu hướng phát triển mạnh, vượt xa chi tiêu cho sản xuất dầu trong những năm gần đây. Đây cũng là cơ hội lớn đối với lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu pin năng lượng mặt trời của thế giới nói chung và của doanh nghiệp Việt Nam nói riêng.

Việt Nam hiện được đánh giá là quốc gia có năng lực lớn trong sản xuất và xuất khẩu tấm pin năng lượng mặt trời, bắt kịp xu hướng phát triển của ngành năng lượng xanh trên toàn cầu. Tuy nhiên, cùng với các cơ hội sản xuất và xuất khẩu, đây cũng là điều kiện gia tăng mạnh mẽ các biện pháp phòng vệ thương mại với ngành hàng này.

Hiện mặt hàng pin năng lượng mặt trời của Việt Nam đã bị 3 nước điều tra phòng vệ thương mại là Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ. Trong đó, Hoa Kỳ đã điều tra 3 biện pháp phòng vệ thương mại với pin năng lượng mặt trời sản xuất tại Việt Nam, là chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ, đồng thời điều tra mở rộng chống lẩn tránh các biện pháp trên.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại Hoa Kỳ cho biết, nhu cầu sử dụng pin năng lượng mặt trời của Hoa Kỳ rất lớn với giá trị nhập khẩu hàng tỷ USD mỗi năm. Đồng thời chính sách hỗ trợ lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời với hộ dân của Chính phủ Hoa Kỳ khá linh hoạt, trong khi sản phẩm này của Việt Nam có chất lượng, giá cả, mẫu mã phù hợp. Tuy nhiên, pin năng lượng mặt trời là mặt hàng xuất khẩu khá hiếm ở Việt Nam có liên quan đến tất cả các biện pháp phòng vệ thương mại do Hoa Kỳ áp dụng.

Mặt hàng pin năng lượng mặt trời của Việt Nam đã bị 3 nước điều tra phòng vệ thương mại là Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ. Ảnh minh họa

Việc phải đối mặt với các vụ việc phòng vệ thương mại đã gây khó khăn lớn cho ngành sản xuất pin năng lượng mặt trời trong nước. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị, doanh nghiệp chủ động chuyển đổi sản xuất và ứng phó với các vụ kiện phòng vệ thương mại, nhằm giảm rủi ro và tăng lợi thế cho hàng hóa xuất khẩu.

“Để hạn chế những rủi ro, doanh nghiệp cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cả cơ quan quản lý trong nước của Việt Nam cũng như các cơ quan điều tra của Hoa Kỳ trong quá trình diễn ra các vụ việc về phòng vệ thương mại. Các doanh nghiệp phải chủ động xử lý, nắm và tìm hiểu kỹ quy định về phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ để hình dung ra được quy trình, các mốc thời gian nộp các tài liệu kiểm chứng cũng như các tài liệu theo yêu cầu của vụ việc”, ông Đỗ Ngọc Hưng khuyến nghị.

Để doanh nghiệp Việt phát triển sản xuất, tránh những rủi ro trong quá trình xuất khẩu nói chung và tránh các biện pháp phòng thương mại nói riêng, ông Vũ Thanh Hải, Chuyên gia Viện Năng lượng, Bộ Công Thương cho rằng, đối với thị trường ở Việt Nam, các doanh nghiệp sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời chủ yếu là các doanh nghiệp FDI, còn doanh nghiệp của chính các công ty nội địa Việt Nam thì không có nhiều.

“Các doanh nghiệp Việt Nam nếu muốn vào thị trường sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời thì cần phải tập trung, tìm cách chuyển giao công nghệ, mua công nghệ của nước ngoài làm sao để sản phẩm của Việt Nam có tính cạnh tranh thứ nhất là về công nghệ, thứ hai là về giá thành để có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp FDI”, ông Vũ Thanh Hải nhấn mạnh.

Theo chuyên gia này, tuy rằng, việc sản xuất các tấm pin năng lượng mặt trời còn một số vấn đề, có thể gọi là rủi ro, nhưng vấn đề chúng ta cần quan tâm nhất là chính sách và thị trường nhập khẩu. Họ sẽ có những chế tài hay biện pháp bảo hộ thị trường trong nước phát triển của họ hoặc để đảm bảo tiêu chuẩn để họ nhập về và phát triển trong nước. Đó là vấn đề cần lưu ý và nó có một độ rủi ro nhất định nên việc phối hợp từ Nhà nước cho tới doanh nghiệp phải nhịp nhàng, chặt chẽ để chúng ta vượt qua được và phát huy thế mạnh của mình để xuất khẩu và phát triển sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời một cách có hiệu quả nhất.

Khánh Mai (t/h)