Nhập viện do biến chứng sau khi tiêm meso giảm thâm mắt

Mới đây, Bệnh viện Da liễu Trung ương Quy Hòa (Thành phố Quy Nhơn, Bình Định) đã tiếp nhận nhiều trường hợp biến chứng về thẩm mỹ, điển hình là trường hợp bệnh nhân nữ 30 tuổi nhập viện do biến chứng tiêm meso. Vì muốn căng da và giảm thâm vùng mắt, người bệnh đã đến làm đẹp tại cơ sở spa có quảng cáo tiêm meso giá rẻ. Sau 24 giờ người bệnh có dấu hiệu kích ứng da, các nốt sần tại vùng tiêm không biến mất mà ngày càng có dấu hiệu đỏ hơn, cảm giác ngứa, rát kèm châm chích nên đã quyết định nhập viện.

Tình trạng kích ứng quanh vùng mắt của bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện Da liễu Trung ương Quy Hòa (Thành phố Quy Nhơn, Bình Định)

Biến chứng do tiêm meso cũng là một trong những biến chứng phổ biến và thường gặp ở những dịch vụ tiêm meso giá rẻ, được thực hiện bởi các bác sĩ "tay ngang" tại các cơ sở không được cấp phép hoạt động. Các biến chứng tiêm meso thường gặp nhất gồm:

Kích ứng, dị ứng

Với những bệnh nhân có tiền sử dị ứng với hoạt chất tiêm cần tránh tiêm những hoạt chất này cho các lần điều trị tiếp theo. Ảnh minh họa

Biến chứng này luôn có thể xảy ra nếu cơ thể bệnh nhân nhạy cảm hoặc dị ứng với hoạt chất tiêm. Trường hợp nặng hơn có thể dẫn đến sốc phản vệ (hiếm). Để tiên lượng nguy cơ dị ứng, chúng ta có thể tiêm ở vùng nhỏ và theo dõi vài phút, nếu không có biểu hiện gì khác lạ có thể tiếp tục tiêm phần còn lại. Trường hợp kích ứng mức độ nhẹ (với các dấu hiệu đã nêu ở trên), sau tiêm có thể điện di làm mát với huyết thanh/ serum B3/B5/HA làm dịu da hoặc kết hợp thuốc uống (kháng histamine/ alphachymotrypsin/…) khi cần thiết. Cũng có một số ghi nhận phản ứng quá mẫn muộn, với các trường hợp này, điều trị theo tình trạng cụ thể có thể phối hợp thuốc kháng viêm/ kháng histamin/ giảm đau/… theo đánh giá của bác sĩ chuyên khoa. Với những bệnh nhân có tiền sử dị ứng với hoạt chất tiêm cần tránh tiêm những hoạt chất này cho các lần điều trị tiếp theo.

Sưng, bầm, chảy máu

Dấu hiệu sưng và các vết bầm mức độ nhẹ có thể tự hết sau vài ngày (kết hợp chườm lạnh/ điện di lạnh) hoặc dùng thuốc (kháng viêm) để nhanh cải thiện hơn một chút. Tuy nhiên, bạn vẫn cần thời gian phục hồi và vì cũng không có cách nào có thể làm hết bầm ngay lập tức. Với trường hợp bầm máu diện rộng và sưng đau kéo dài, bạn nên thăm khám trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa. Mesotherapy là phương pháp tiêm vi điểm, do đó cần lưu ý các khách hàng có bệnh lý liên quan đến rối loạn đông máu, vì sẽ làm tăng thời gian chảy máu sau tiêm mặc dù nếu tiêm đúng kĩ thuật, dùng kim đầu nhỏ và không chạm mạch thì phương pháp này không gây chảy máu.

Nhiễm trùng da

Mặt dù là thủ thuật xâm lấn tối thiểu, nhưng Mesotherapy cũng có nguy cơ gây nhiễm trùng tại vết kim đưa vào da. Ảnh minh họa

Có nhiều loại vi khuẩn khác nhau được cấy từ các trường hợp nhiễm trùng sau Mesotherapy. Trong số đó có đã có báo cáo nhiễm trực khuẩn lao (mycobacteria) và nhiễm nấm sporotrichum (sporotrichosis). Những trường hợp này, đòi hỏi phải điều trị kháng nấm và kháng sinh phức tạp, làm kháng sinh đồ khi cần, tỉ lệ đề kháng cao và dù cho có đáp ứng tốt với kháng sinh thì việc để lại sẹo là điều khó tránh khỏi. Mesotherapy đơn giản, dễ thực hiện, tuy nhiên thủ thuật này đòi hỏi được thực hiện bởi bác sĩ chuyên môn, những người được đào tạo về vô khuẩn, biết cách theo dõi và xử lý khi có biến chứng chứng xảy ra.

Phản ứng u hạt

hững hoạt chất đã được báo cáo có thể gây u hạt gồm: phosphatidylcholine, deoxycholate, buflomedil, silica hoặc carnitine. Đã có nhiều ca ở Việt Nam được báo cáo khi sử dụng PRDN (DNA cá hồi), nhau thai cừu (placenta) và cả HA. Có thể điều trị bằng dapson, corticoid toàn thân, kháng sinh…

Sốc phản vệ

Sốc phản vệ rất nguy hiểm, tuy nhiên cũng rất hiếm gặp. Các dấu hiệu gợi ý sốc phản vệ sau tiêm meso:

Dấu hiệu khó thở: thở nhanh, thở mệt, thở nặng nhọc…

Dấu hiệu tim mạch: tăng nhịp tim, mạch nhanh, huyết áp tụt…

Phát ban: nếu gặp tình huống này cần xem có dị ứng với sản phẩm tiêm hay không.

Có ghi nhận về một số dấu hiệu khác như bứt rứt, mệt mỏi li bì, ý thức không tỉnh táo… Đây là các dấu hiệu nặng và cần được cấp cứu ngay tại cơ sở y tế, nếu được cấp cứu kịp thời trong khoảng 5 - 10 phút từ lúc có dấu hiệu phản vệ thì đa số có thể thoát được sốc.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Hữu Quang, Phó trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, việc bệnh nhân gặp phản ứng u hạt có thể do nhiều nguyên nhân. "Trước hết, các loại tinh chất được đưa vào da bệnh nhân kém chất lượng hoặc bị trộn thêm collagen, vitamin C… Trong khi đó, những thuốc trộn lẫn thường dẫn đến hiện tượng u hạt", bác sĩ nhận định 

Một nguyên nhân khác là cách thức hay chỉ định tiêm đúng đối tượng hay không. Theo Tiến sĩ Nguyễn Hữu Quang, kỹ thuật, quá trình tiêm tưởng chừng đơn giản nhưng nếu người thực hiện thủ thuật không được đào tạo bài bản, không nắm rõ giải phẫu tại vùng tiêm có thể dẫn đến sai sót. Lượng thuốc, tốc độ tiêm không được điều chỉnh phù hợp, vùng tiêm không đều, mất cân đối cũng có thể dẫn đến hình thành nốt sần, sưng tấy, đau nhức, tăng khả năng gây phản ứng u hạt. Ngoài ra, nếu không tuân thủ quy trình đảm bảo vô khuẩn, tiêm meso cũng dễ bị biến chứng, bội nhiễm do vi khuẩn xâm lấn...

Liệu pháp meso là thủ thuật xâm lấn tối thiểu giúp làm trẻ hóa làn da, sáng da, thu nhỏ lỗ chân lông... ít thời gian nghỉ dưỡng, ít đau do đó đã hấp dẫn rất nhiều người muốn làm đẹp. Tuy nhiên bác sĩ lưu ý người dân phải cần lựa chọn tiêm meso đúng chỉ định, đúng mục đích, lựa chọn sản phẩm chất lượng, có nguồn gốc, xuất xứ, thương hiệu, rõ ràng, được cấp phép... để tránh hậu quả đáng tiếc cho sức khỏe, làn da.

Khánh Mai (t/h)