OEE – chìa khóa cải thiện hiệu suất sản xuất tại doanh nghiệp Việt
(VietQ.vn) - Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, bài toán nâng cao năng suất, tối ưu thiết bị và giảm lãng phí đang trở thành yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp sản xuất. Một trong những công cụ được nhiều doanh nghiệp áp dụng hiệu quả trong những năm gần đây là OEE – Chỉ số hiệu suất thiết bị tổng thể (Overall Equipment Effectiveness).
OEE là công cụ quản trị giúp doanh nghiệp đo lường mức độ hiệu quả của thiết bị sản xuất, thông qua ba yếu tố chính: mức độ sẵn sàng vận hành (Availability), hiệu suất vận hành (Performance) và tỷ lệ sản phẩm đạt chất lượng (Quality). Việc áp dụng OEE cho phép doanh nghiệp phát hiện các tổn thất ẩn trong quá trình sản xuất như thời gian dừng máy, tốc độ chậm hay hàng lỗi từ đó có cơ sở để cải tiến, giảm thiểu lãng phí và nâng cao hiệu quả hoạt động.
Tại Việt Nam, ngày càng nhiều doanh nghiệp áp dụng OEE như một phần trong chiến lược cải tiến năng suất. Không chỉ các tập đoàn lớn, ngay cả doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng ghi nhận những kết quả tích cực khi triển khai công cụ này.
Doanh nghiệp Việt tận dụng OEE để cắt giảm lãng phí, tăng năng suất
Đơn cử như tại Công ty VICEM Bao Bì Bút Sơn (Hà Nam), một trong những đơn vị sản xuất bao bì xi măng lớn khu vực phía Bắc, trong quá trình thực hiện dự án cải tiến năng suất vào năm 2024, doanh nghiệp đã sử dụng OEE để đánh giá hiệu quả vận hành của từng công đoạn trong dây chuyền. Kết quả phân tích cho thấy, thời gian chờ máy chiếm đến 37% tổn thất sản xuất, trong khi tỷ lệ phế phẩm chiếm khoảng 27%. Dựa trên số liệu OEE, công ty đã tiến hành cải tiến bố trí mặt bằng, rút ngắn thời gian set-up thiết bị và đào tạo lại thao tác cho công nhân. Chỉ sau vài tháng, hiệu suất thiết bị được cải thiện rõ rệt, chất lượng sản phẩm ổn định hơn và tỷ lệ hàng lỗi giảm đáng kể.

Bao Bì Bút Sơn – phân tích OEE làm nền tảng cải tiến quy trình.
Tại Công ty cổ phần Nhựa Bao bì Liên Minh (Aplas), việc áp dụng công cụ OEE lại đi kèm với chuyển đổi số. Theo lãnh đạo Aplas, hệ thống giám sát vận hành dựa trên nền tảng số giúp ban điều hành theo dõi hiệu quả từng máy móc theo thời gian thực như có thể biết ngay thiết bị nào đang bị dừng, bị vận hành sai hoặc đang sản xuất ra hàng lỗi. Tất cả được hiển thị trực quan.
Nhờ đó, các quyết định điều chỉnh được đưa ra nhanh hơn, chính xác hơn. Trước đây mọi thứ phụ thuộc vào cảm tính hoặc báo cáo giấy tờ, giờ đã thay đổi hoàn toàn.

Theo lãnh đạo Aplas, việc áp dụng công cụ OEE đi kèm với chuyển đổi số.
OEE - nền tảng cho sản xuất thông minh và văn hóa cải tiến
Thực tế triển khai cho thấy, OEE không chỉ là công cụ đo lường mà còn là đòn bẩy để doanh nghiệp xây dựng văn hóa quản trị dựa trên dữ liệu. Tuy nhiên, để công cụ này phát huy hiệu quả, chuyên gia cho rằng cần có sự cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo và đầu tư bài bản về đào tạo.
Ông Cao Xuân Vũ – Giám đốc Học viện PrintMedia Việt Nam, chuyên gia năng suất của VINPAS cho biết: “Không ít doanh nghiệp khi mới tiếp cận OEE thì thấy phức tạp, đặc biệt trong khâu thu thập và phân tích dữ liệu. Nhưng nếu có hướng dẫn đúng và áp dụng từng bước, công cụ này sẽ giúp họ nhận ra điểm nghẽn của mình đang ở đâu. Điều quan trọng là phải đào tạo nhân sự hiểu và sử dụng được các chỉ số OEE một cách thực chất, chứ không chỉ dừng ở việc ‘báo cáo cho có'.”
Với sự phát triển của công nghệ số, nhiều doanh nghiệp đang dần tiếp cận mô hình OEE thế hệ mới – còn gọi là OEE 5.0 – kết hợp IoT, AI và phân tích dữ liệu lớn. Hệ thống này giúp kết nối trực tiếp các thiết bị với phần mềm, tự động thu thập dữ liệu và gửi cảnh báo khi phát hiện bất thường. Giải pháp OEE thời gian thực được các công ty như Advantech và AISOVietnam cung cấp đang được giới thiệu rộng rãi tại thị trường Việt Nam.
Theo chuyên gia tập đoàn công nghệ quốc tế, nhà máy áp dụng OEE 5.0 có thể tăng hiệu suất sử dụng thiết bị lên 20-30% và giảm chi phí bảo trì đột xuất khoảng 10%. Trong khi đó, một khảo sát nội bộ của AISOVietnam cho thấy, doanh nghiệp nhỏ vẫn có thể triển khai OEE theo từng giai đoạn, bắt đầu từ dây chuyền trọng yếu, sử dụng phần mềm cloud-based để giảm chi phí đầu tư.
Với những lợi ích rõ ràng đã được kiểm chứng, OEE đang dần trở thành “ngôn ngữ chung” trong sản xuất, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực vận hành và cạnh tranh hiệu quả hơn trên thị trường. Trong bối cảnh nền kinh tế đang thúc đẩy chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, việc ứng dụng công cụ cải tiến như OEE không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn là hướng đi chiến lược cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp sản xuất Việt Nam.
An Nguyên









