Tăng cường hợp tác, theo dõi và thúc đẩy vấn đề an ninh mạng ở cấp độ khu vực

Theo các chuyên gia, an ninh mạng hiện là vấn đề được các quốc gia quan tâm, nghiên cứu và thúc đẩy, đặc biệt trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư đang ngày càng phát triển mạnh mẽ, tác động nhiều chiều, sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội.

An ninh mạng quốc gia là một bộ phận không thể tách rời của an ninh quốc gia, bao gồm sự bất khả xâm phạm về chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, bảo đảm mọi thông tin và hoạt động trên không gian mạng không gây phương hại đến sự ổn định, phát triển bền vững của chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, trật tự, an toàn xã hội.

Quan hệ quốc tế hiện đang chứng kiến sự phát triển và tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng công nghiệp 4.0) đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội trên thế giới. Bên cạnh những mặt tích cực, cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng khiến internet trở thành công cụ cho các hoạt động gây ảnh hưởng tới an ninh mạng và tội phạm mạng cũng gia tăng một cách đáng lo ngại. Tiện ích hay công cụ về sự kết nối toàn cầu của internet đã bị các tổ chức tội phạm sử dụng để chia sẻ cách thức phạm tội, truyền bá tư tưởng cực đoan, tuyển dụng thành viên, tổ chức các hoạt động phạm tội…

Tầm quan trọng của việc hợp tác an ninh mạng khu vực góp phần hạn chế các cuộc tấn công lừa đảo. Ảnh minh họa

Theo báo cáo của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, trong năm 2024 có tới 46,15% cơ quan, doanh nghiệp của Việt Nam đã từng bị tấn công mạng ít nhất 1 lần trong năm qua, trong đó 6,77% thường xuyên bị tấn công. Tổng số vụ tấn công mạng trong năm ước tính lên tới hơn 659.000 vụ. Theo báo cáo của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an, chỉ tính riêng các đơn vị trọng yếu đã có tới hơn 74.000 cảnh báo tấn công mạng, trong đó có 83 chiến dịch tấn công có chủ đích APT.

Do vậy, việc bảo đảm an ninh quốc gia trong môi trường mạng 24h/24h luôn là một trong những nhiệm vụ hết sức khó khăn. Thực tế cho thấy, các cuộc tấn công nhằm vào môi trường mạng phát triển nhanh chóng cả về hình thức lẫn quy mô, có tính chất xuyên biên giới, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự ổn định kinh tế - chính trị của các nước.

Theo Luật An ninh mạng Việt Nam, an ninh mạng là khả năng bảo đảm hoạt động trên không gian mạng không gây hại đến chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân...

Các thế lực thù địch, tội phạm mạng liên tục gia tăng hoạt động tấn công mạng nhằm thu thập thông tin, bí mật nhà nước, bí mật nội bộ, chiếm quyền điều khiển, phá hoại hệ thống mạng thông tin; sử dụng internet nhất là các trang mạng xã hội với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi nhằm gây chia rẽ nội bộ, xâm phạm lợi ích, an ninh quốc gia.

Các thách thức này đòi hỏi Việt Nam cần có chính sách phù hợp nhằm ứng phó, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an ninh mạng. Tăng cường hợp tác, theo dõi và thúc đẩy vấn đề an ninh mạng ở cấp độ khu vực. 

Hoạt động thiết thực gần đây nhất chính là cuộc thi an ninh mạng ASEAN Cyber ​​Shield, nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam, được tổ chức với 2 hạng mục cho những đội tuyển IT của các nước trong khu vực thi đấu diễn ra tại thành phố Hạ Long, Cơ quan An ninh và Internet Hàn Quốc (KISA) tổ chức bế mạc và trao giải cuộc thi an ninh mạng “ASEAN Cyber Shield (ACS)” lần thứ 2 vào tháng 11/2024.

Cuộc thi cung cấp một nền tảng để các tài năng trong lĩnh vực an ninh mạng trình diễn. Đồng thời, đẩy mạnh sáng tạo đổi mới và hợp tác trong khu vực ASEAN. Kết thúc cuộc thi, đội tuyển của Trường ĐH Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh đã xuất sắc giành giải Nhất ở bảng General và giải Nhất ở bảng Student. Trường Học viện Kỹ thuật mật mã giành giải Nhì ở bảng Student.

Hay trước đó Hội thảo UEC Đông Nam Á lần thứ 11 đã diễn ra, với sự tham gia của các nhà khoa học và chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực an toàn thông tin, mật mã và công nghệ viễn thông. Đây là sự kiện thường niên do Trường UEC Nhật Bản tổ chức, nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và trao đổi giáo dục giữa các trường đại học khu vực Đông Nam Á với Nhật Bản.

Sự kiện lần này do Trường UEC Nhật Bản phối hợp với Học viện Kỹ thuật Mật mã (Ban Cơ yếu Chính phủ) tổ chức, tập trung vào các lĩnh vực như an toàn thông tin, mật mã, công nghệ thông tin và viễn thông, những vấn đề đang trở thành trọng tâm trong bối cảnh thế giới ngày càng kết nối và phụ thuộc vào công nghệ.

GS. TS. Nguyễn Hiếu Minh, Phó Giám đốc Học viện Kỹ thuật mật mã nhấn mạnh, vai trò quan trọng của việc hợp tác quốc tế trong việc giải quyết các thách thức phức tạp của an ninh mạng và bảo mật thông tin. Trong thế giới ngày càng kết nối này, tầm quan trọng của sự hợp tác quốc tế là không thể phủ nhận. Hội thảo UEC Đông Nam Á cung cấp một nền tảng tuyệt vời để thúc đẩy quan hệ đối tác và chia sẻ kiến ​​thức. Không chỉ sự hợp tác giữa UEC và các trường đại học Việt Nam, các trường đại học khác trong khu vực Đông Nam Á, mà cả các hoạt động hợp tác trao đổi thông tin khoa học cũng là minh chứng mạnh mẽ cho mối quan hệ giữa hai Chính phủ và nhân dân hai quốc gia.

Hội thảo là phiên thảo luận về hợp tác giữa doanh nghiệp và các trường đại học tại Việt Nam. Hội thảo đã trình bày về những dự án hợp tác giữa UEC và các doanh nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt là sự đóng góp của Hiệp hội Cựu sinh viên UEC tại Việt Nam. Những dự án này không chỉ giúp đẩy mạnh mối liên kết giữa các trường đại học và doanh nghiệp mà còn thúc đẩy sự phát triển công nghệ và kinh tế của Việt Nam thông qua việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến từ Nhật Bản.

 An Dương