Thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Thụy Điển trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững

Chương trình “Tiên phong đột phá” lần đầu tiên được tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh trong hai ngày 02 và 03/06/2022, do Đại sứ quán Thụy Điển, Hội đồng Thương mại và Đầu tư Thụy Điển (Business Sweden), UBND TP Hồ Chí Minh và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đồng tổ chức nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác Thụy Điển - Việt Nam về lĩnh vực phát triển bền vững.

Đại sứ Thuỵ Điển tại Việt Nam- bà Ann Mawe phát biểu tại sự kiện.

Các chủ đề trọng tâm của chương trình bao gồm năng lượng bền vững, sản xuất bền vững, tiêu dùng và sử dụng nguyên phụ liệu bền vững cũng như tầm quan trọng của một nền kinh tế tuần hoàn.

Tại chuỗi sự kiện, các tập đoàn Thụy Điển đang có mặt tại Việt Nam như ABB, Ericsson, H&M, IKEA, Atlas Copco, Tetra Pak đã chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp điển hình nhằm mang lại lợi ích cho Việt Nam và quan hệ đối tác Việt Nam-Thụy Điển, cùng với sự tham gia từ các đối tác khu vực công và tư của Việt Nam.

Quan hệ song phương Việt Nam – Thụy Điển phát triển mạnh mẽ

Theo lãnh đạo VCCI, việc thực thi Hiệp định EVFTA đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và Thụy Điển. Việt Nam đã vươn lên vị trí thứ 24 trong tổng số 30 đối tác nhập khẩu lớn của Thụy Điển, xếp trên cả Hàn Quốc, Ấn Độ, Hồng Kông, Thái Lan và các nước ASEAN khác.

Giai đoạn 2020 – 2021, đặc biệt là thời kỳ đỉnh dịch ở Việt Nam, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Thụy Điển vẫn tiếp tục duy trì đà tăng trưởng liên tục. Năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam – Thụy Điển đạt trên 1,52 tỉ USD (tăng 3% so với cùng kỳ năm 2020). Trong đó, giá trị xuất khẩu từ Việt Nam sang Thụy Điển đạt gần 1,2 tỉ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2020, và nhập khẩu từ thị trường này trên 320 triệu USD.

Riêng trong 3 tháng đầu năm 2022, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam – Thụy Điển đạt trên 397 triệu USD. Trong đó, Việt Nam XK sang Thụy Điển đạt trên 302 triệu USD và NK đạt 95 triệu USD từ thị trường này. Một số mặt hàng chủ lực Việt Nam đang xuất khẩu sang Thụy Điển gồm: điện thoại các loại và linh kiện, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, giày dép, dệt may, túi xách, nông sản, thủy sản… Ngược lại, một số sản phẩm Việt Nam nhập khẩu từ Thụy Điển gồm: máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng, dược phẩm, giấy, gỗ và sản phẩm từ gỗ, hóa chất…

Lãnh đạo VCCI cho biết, quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Thụy Điển có tính bổ trợ lẫn nhau, không cạnh tranh trực tiếp, nhất là với các sản phẩm nông nghiệp nhiệt đới và nông sản chế biến mà thị trường EU nói chung và Thụy Điển nói riêng có nhu cầu cao. Tuy nhiên, quy mô xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực Bắc Âu nói chung, thị trường Thụy Điển nói riêng vẫn chiếm tỷ lệ khá nhỏ, khoảng trên 2,5 tỉ USD. Có thể thấy, hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Thụy Điển còn chưa tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng của hai bên.

Các đại biểu thảo luận tại sự kiện. 

Về quan hệ đầu tư, thực tế, dòng vốn Thụy điển đã có mặt ở Việt Nam từ lâu, nhưng chủ yếu trong lĩnh vực công nghiệp, tiêu biểu như Tập đoàn ABB thành lập ở Việt Nam từ năm 1993, có nhà máy và tập trung vào 4 mảng chính là sản phẩm điện tử, robot hóa, công nghệ tự động trong các ngành công nghiệp và lưới điện. Ngoài ra, Thụy Điển là nước phương Tây đầu tiên cung cấp viện trợ phát triển cho Việt Nam và tích cực giúp đỡ Việt Nam khai thông quan hệ với các tổ chức tài chính, tiền tệ quốc tế như IMF, WB...

Tính đến tháng 2/2022, Thụy Điển xếp thứ 31 trên tổng số 140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 95 dự án, tổng vốn đăng ký trên 468 triệu USD. Hiện nay các công ty nổi tiếng thế giới của Thụy Điển như Ericsson, Electrolux, Ikea... đang đầu tư và kinh doanh thành công tại Việt Nam. Đa số các doanh nghiệp Thụy Điển đang hoạt động tại Việt Nam đều mong muốn mở rộng sản xuất kinh doanh trong thời gian tới.

Về phần mình, Việt Nam cũng đã bắt đầu phát triển đầu tư ra nước ngoài. Tính đến tháng 2/2022, Thụy Điển là thị trường đầu tư thứ 53 trên 78 quốc gia và vùng lãnh thổ của Việt Nam với 3 dự án, tổng vốn đăng ký trên 1 triệu USD.

Mặc dù Thụy Điển chưa phải là nhà đầu tư hay thương mại lớn nhất của Việt Nam, nhưng tầm vóc của quan hệ không chỉ đánh giá bằng con số mà bằng chất lượng đầu tư. Thụy Điển đang đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao có giá trị gia tăng lớn, có tính dẫn dắt và là động lực cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam- đại diện VCCI nhấn mạnh.

Cùng Thụy Điển tìm ra con đường đột phá đến tương lai!

Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam Ann Måwe chia sẻ: là quốc gia đi đầu trong đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững, Thụy Điển có các kinh nghiệm thực tiễn - và doanh nghiệp Thụy Điển sở hữu các giải pháp công nghệ - để tiên phong và thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Thụy Điển đang trên đà trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới không phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

"Với chuỗi sự kiện tại chương trình “Tiên phong đột phá” lần này, chúng tôi muốn thúc đẩy và tạo điều kiện để hai nước Thụy Điển-Việt Nam cùng sáng tạo để cùng hướng tới xã hội phát triển bền vững, kiên cường và thịnh vượng trong tương lai, dựa trên mối quan hệ đối tác truyền thống hữu nghị, hợp tác trong hơn nửa thập kỷ qua"- Đại sứ Måwe nhấn mạnh.

Các đại biểu tham quan triển lãm "Tiên phong đột phá" với mô hình "tái chế" và các sản phẩm xanh, bền vững.

Ông David Lidén- Tham tán Thương mại kiêm Trưởng đại diện Business Sweden tại Việt Nam cho biết: Công nghệ và chuyển đổi xanh là chìa khóa quan trọng trong việc chống lại các thách thức của biến đổi khí hậu.

''Đổi mới sáng tạo luôn đóng vai trò quan trọng trongsự cạnh tranh của mỗi quốc gia - và mang lại chất lượng cuộc sống cho người dân. Trong chương trình Tiên phong đột phá, chúng tôi tìm kiếm những nhà tiên phong Việt Nam tham gia với tư cách là đối tác và đồng sáng tạo”- ông David Lidén chia sẻ.

Với dân số chỉ gần 10 triệu người, Thụy Điển là trung tâm đổi mới sáng tạo. Thủ đô Stockholm của Thụy Điển đã tạo ra số lượng kỳ lân (công ty công nghệ tỷ đô la) cao thứ hai trên thế giới tính theo bình quân đầu người. Theo OECD, cứ 1000 lao động thì có đến 20 công ty khởi nghiệp sáng tạo (startup) ở Thụy Điển.

Theo đại diện VCCI, đối với Việt Nam, Thụy Điển là quốc gia có tiếng nói quan trọng và uy tín tại châu Âu cũng như trên trường quốc tế. Những thành tựu phát triển của Thụy Điển vẫn thu hút được sự ngưỡng mộ của khu vực và thế giới.

Thụy Điển có lợi thế lớn là sở hữu những kinh nghiệm phát triển hàng trăm năm với nhiều tập đoàn có tên tuổi. Mặt khác, nhằm hướng tới mục tiêu đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững, Thụy Điển đang có mong muốn trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới không sử dụng năng lượng hóa thạch, đồng thời đáp ứng 100% nhu cầu điện từ các nguồn năng lượng tái tạo vào năm 2040. Đó là điều mà Việt Nam muốn tranh thủ, học hỏi và hợp tác với Thụy Điển, nhất là bắt nhịp được với cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 đang từng ngày, từng giờ lan tỏa vào từng khía cạnh của đời sống.

Bên cạnh việc định hướng quan hệ hợp tác kinh tế song phương phù hợp với xu thế tự do hóa thương mại, phù hợp với nền tảng liên kết kinh tế chặt chẽ của châu Âu và sự phát triển năng động của khu vực châu Á -Thái Bình Dương nói cung, khu vực ASEAN nói riêng, Việt Nam luôn mong muốn cùng bạn bè quốc tế, trong đó có Thụy Điển thúc đẩy đổi mới sáng tạo nhằm hướng tới phát triển bền vững.

Tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc lần thứ 26 (COP26), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tuyên bố các cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Để hiện thực hoá mục tiêu này, Việt Nam đang phấn đấu đến năm 2030 sẽ giảm khoảng 9% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển thông thường (tương đương 83,9 triệu tấn CO2). Mức đóng góp này có thể được tăng lên đến 27% nếu có sự hợp tác với các đối tác, doanh nghiệp nước ngoài trên cơ sở hai bên cùng có lợi.

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan cho rằng, việc Việt Nam và Thụy Điển cùng nhau chia sẻ tầm nhìn và triển khai những hoạt động thúc đẩy phát triển bền vững có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những chuyển đổi lớn và sự phổ biến của nguy cơ phi truyền thống đang đe dọa thành quả tăng trưởng kinh tế và chất lượng sống của người dân khắp nơi trên toàn thế giới.

“Thành phố Hồ Chí Minh đang phải chịu sức ép ngày càng gia tăng từ tác động của biến đổi khí hậu, nhất là tình trạng nước biển dâng. Tình trạng ô nhiễm môi trường do sản xuất và sinh hoạt đang gây sức ép lên hệ thống cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện của Thành phố. Ngoài việc phát huy tối đa nguồn lực của mình, Thành phố sẵn sàng hợp tác với các đối tác Thụy Điển cũng như cộng đồng quốc tế ở khía cạnh tài chính xanh, công nghệ xanh và nâng cao năng lực- ông Võ Văn Hoan khẳng định.

Tại hội nghị, nhiều giải pháp về đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững trong các lĩnh vực: năng lượng, sản xuất và tiêu dùng, kinh tế tuần hoàn sẽ được giới thiệu. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp lớn của Thụy Điển cũng sẽ trưng bày các sản phẩm và giải pháp tiên tiến của mình. Các đại biểu cho rằng, Hội nghị là cơ hội tốt để cộng đồng doanh nghiệp hai nước cùng trao đổi các vấn đề mà hai bên quan tâm để tìm kiếm cơ hội họp tác mới, thúc đẩy cho sự đổi mới sáng tạo phát triển một cách mạnh mẽ.

Lê Kim Liên