Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn chậm trong 6 tháng đầu năm 2023

Trong đó, chỉ có 5/11 bộ, ngành có số giải ngân, tập trung chủ yếu ở Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam (47,4%), Bộ Giao thông Vận tải (30,9%), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (30,6%)... Hai bộ còn lại có số giải ngân rất ít là Bộ Tài nguyên và Môi trường (4,2%), Bộ Giáo dục và Đào tạo (5,3%).

Đáng chú ý, hiện nay 6 bộ, cơ quan Trung ương còn lại chưa có giải ngân là Đại học quốc gia TP.HCM, Đại học Quốc gia Hà Nội (mới được phê duyệt điều kiện cho vay lại, ký hiệp định vay phụ và hợp đồng ủy quyền); các đơn vị còn lại gồm Bộ Xây dựng, Bộ Công Thương, Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

 Ước tính 6 tháng đầu năm 2023, tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài của các bộ, ngành đạt 27,2% (tương đương 3.225 tỷ đồng). Ảnh minh họa.

Lãnh đạo Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại đánh giá, mặc dù kết quả giải ngân vốn đầu tư nguồn vốn nước ngoài trong nửa đầu năm 2023 có tiến bộ so với năm 2021 và 2022 song vẫn còn chậm, mới chỉ đạt khoảng 27,2% kế hoạch.

“Nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài chậm là do dự án đã được bố trí vốn, đã hoàn thành thủ tục đầu tư nhưng chậm triển khai các việc sẵn sàng cho đầu tư nên ảnh hưởng đến việc giải ngân như chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư; chưa hoàn tất ký kết hợp đồng tư vấn thiết kế; mới hoàn thành việc thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều kiện cho vay lại và ký kết Hiệp định vay phụ, hợp đồng ủy quyền cho vay lại; vướng mắc, tranh chấp giữa nhà thầu và chủ đầu tư về giá trị trượt giá, khối lượng, giá trị cuối cùng.

Cùng với đó, dự án thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, điều chỉnh hiệp định vay, dẫn tới chậm ký kết hợp đồng do không đảm bảo nguồn vốn thực hiện, dẫn tới nhiều gói thầu chậm triển khai. Các vướng mắc này thuộc trách nhiệm xử lý của ban quản lý dự án, cơ quan chủ quản dự án và các nhà tài trợ”, đại diện Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại thông tin.

Liên quan đến vấn đề trên, mới đây, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc đôn đốc đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong bối cảnh nền kinh tế nhiều khó khăn, thách thức, việc giải ngân hiệu quả nguồn vốn to lớn này càng có ý nghĩa nhiều hơn. Do đó, năm 2023 giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, phải phấn đấu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn.

"Với số vốn lớn cần giải ngân, đi kèm với bảo đảm chất lượng, hiệu quả sử dụng từng đồng vốn công. Nếu không có giải pháp phù hợp ngay từ ngày đầu, tháng đầu thì giải ngân vốn đầu tư công sẽ chậm, đầu tư công càng kéo dài càng lãng phí, đội vốn, chỉ số ICOR tăng, hiệu quả giảm, ảnh hưởng tới nguồn lực và động lực của sự phát triển", Thủ tướng nhấn mạnh đây là nhiệm vụ nặng nề.

Một trong những giải pháp nhằm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công được Thủ tướng Phạm Minh Chính chú trọng đó là các bộ, ngành chuyên môn rà soát, phân cấp mạnh hơn, vướng ở đâu phải chủ động tháo gỡ ngay, vượt thẩm quyền thì chủ động đề xuất, không để quy trình vòng vo khắp các bộ ngành, làm nhiều thủ tục lãng phí nguồn lực, hiệu quả không cao.

Thanh Tùng