Triển khai định danh cuộc gọi nhằm ngăn ngừa lừa đảo trên không gian mạng

(VietQ.vn) - Việc triển khai định danh cuộc gọi là một trong những bước tiến quan trọng nhằm nâng cao an toàn cho người dân trong bối cảnh các loại hình lừa đảo qua điện thoại ngày càng phức tạp.
WHO và hơn 50 quốc gia cảnh báo về các vụ tấn công mã độc nhằm vào bệnh viện
Dấu hiệu cảnh báo cơ thể bạn đã tiêu thụ quá nhiều đường
Philippines và Malaysia điều tra chống bán phá giá và phòng vệ thương mại
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, những năm gần đây, sự phát triển mạnh mẽ của viễn thông và công nghệ thông tin đã đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế, quản lý nhà nước và đời sống người dân. Tuy nhiên, bên cạnh các giá trị tích cực, cũng tồn tại nhiều nguy cơ khi các đối tượng xấu sử dụng công nghệ để thực hiện hành vi lừa đảo. Các thủ đoạn tinh vi như giả mạo danh tính cơ quan tư pháp hay các cơ quan Nhà nước đã trở nên phổ biến, gây ra nhiều thiệt hại cho người dân.
Dù các cơ quan chức năng đã và đang triệt phá các đường dây lừa đảo, nhưng do sự chủ quan và thiếu cảnh giác của một bộ phận doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, các đối tượng phạm tội vẫn dễ dàng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã khẳng định, cần phải có những giải pháp cụ thể để ngăn ngừa tình trạng này, trong đó có việc định danh cuộc gọi của cơ quan Nhà nước. Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đối tượng lừa đảo trực tuyến thường sử dụng điện thoại giả danh cơ quan Nhà nước.

Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai định danh cuộc gọi nhằm ngăn ngừa lừa đảo trên không gian mạng. Ảnh minh họa
Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo các nhà mạng đầu tư công nghệ, nếu cơ quan Nhà nước dùng điện thoại liên hệ với người dân sẽ hiện tên của cơ quan Nhà nước trên máy điện thoại di động hoặc điện thoại cố định có màn hình. Nếu nhận được cuộc gọi ở thiết bị điện thoại không có màn hình, người dân có thể yêu cầu gọi điện lại qua số di động để xác định là đại diện cơ quan Nhà nước.
Triển khai giải pháp định danh cuộc gọi ngăn ngừa lừa đảo trên không gian mạng
Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục Viễn thông đã phối hợp cùng các doanh nghiệp viễn thông để triển khai dịch vụ định danh cuộc gọi (Voice Brandname) đối với các số điện thoại di động của cơ quan Nhà nước.
Cụ thể, khi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, hoặc cơ quan thuộc Chính phủ liên hệ với người dân, tên của cơ quan sẽ hiển thị trên màn hình điện thoại thay vì chỉ có số điện thoại. Người dân có thể dễ dàng nhận diện cuộc gọi chính thức từ các cơ quan chức năng, giúp họ phòng tránh được các cuộc gọi mạo danh.
Hiện nay, đã có 732 số điện thoại di động thuộc các cơ quan Nhà nước đăng ký định danh để liên lạc trực tiếp với tổ chức, cá nhân, nhằm phục vụ các công việc chuyên môn. Các nhà mạng lớn như Viettel, Vinaphone, Mobifone, cùng các mạng di động ảo như Itel, Mobicast, Local, VNSky và FPT đã hoàn tất khai báo tên định danh cho các số điện thoại này. Khi nhận cuộc gọi từ các số định danh này, người dân sẽ nhìn thấy tên cơ quan Nhà nước hiển thị thay cho dãy số điện thoại.
Điều này đồng nghĩa với việc, nếu nhận được cuộc gọi từ các số điện thoại có độ dài 10 chữ số (đầu số 03, 05, 07, 08, 09) mà tự xưng là cơ quan Nhà nước nhưng không hiển thị tên định danh, người dân cần cảnh giác và không nên thực hiện theo các yêu cầu từ cuộc gọi này. Đây là dấu hiệu của các cuộc gọi mạo danh nhằm mục đích lừa đảo.
Bên cạnh số điện thoại di động, Bộ Thông tin và Truyền thông đang tích cực triển khai định danh cho các số điện thoại cố định được các cơ quan Nhà nước đăng ký. Tuy nhiên, để thực hiện điều này, cần sự chuyển đổi từ công nghệ cũ (PTSN) sang công nghệ IP, cùng với việc nâng cấp thiết bị và đường truyền dẫn. Do đó, quá trình định danh cuộc gọi cho số điện thoại cố định sẽ cần thời gian để các doanh nghiệp viễn thông liên hệ tư vấn, thiết kế giải pháp, và thực hiện các thủ tục pháp lý với từng đơn vị.
Một số thuê bao điện thoại cố định hiện nay, nếu không có thiết bị đầu cuối hỗ trợ màn hình, sẽ không thể nhận diện tên định danh khi có cuộc gọi đến. Riêng mạng di động Vietnamobile chưa triển khai hỗ trợ tính năng này, do đó người dân sử dụng mạng này cần hết sức cảnh giác với các cuộc gọi tự xưng là cơ quan Nhà nước.
Khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh và kiểm tra kỹ các cuộc gọi
Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến cáo, khi nhận các cuộc gọi xưng danh cơ quan Nhà nước, người dân nên kiểm tra kỹ thông tin và có thể yêu cầu gọi lại qua số điện thoại di động đã được định danh để đảm bảo chính xác. Nếu nghi ngờ là cuộc gọi lừa đảo, người dân nên báo cáo với cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý kịp thời.
Việc triển khai định danh cuộc gọi là một trong những bước tiến quan trọng nhằm nâng cao an toàn cho người dân trong bối cảnh các loại hình lừa đảo qua điện thoại ngày càng phức tạp. Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực cùng các cơ quan, doanh nghiệp để tạo ra môi trường liên lạc an toàn và tin cậy cho người dân.
Mới đây, Công an TP Hồ Chí Minh đã phát đi thông báo khuyến cáo người dân cảnh giác với thủ đoạn mạo danh cơ quan tư pháp (Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân) liên hệ với người nhà của các đối tượng đang bị khởi tố bị can, bắt tạm giam để yêu cầu người nhà nạn nhân chuyển tiền “chạy án” bằng tiền điện tử USDT rồi chiếm đoạt.
Theo đó, qua công tác tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm của người dân, Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện thủ đoạn mới của các đối tượng sử dụng công nghệ cao chiếm đoạt tài sản của người dân với phương thức cụ thể như sau: Các đối tượng tìm kiếm thông tin về các bị can đã bị khởi tố, bắt tạm giam trong các vụ án hình sự, kinh tế trên các phương tiện thông tin báo chí và mạng xã hội; sau đó, tìm hiểu về các mối quan hệ thân nhân trong gia đình, chủ yếu là thông tin vợ chồng, con cái… Sau đó, chỉnh sửa, cắt ghép, điền thông tin lên các biểu mẫu tố tụng hình sự như lý lịch bị can, quyết định khởi tố bị can… để gửi tin nhắn đến người thân của bị can trong vụ án qua ứng dụng Telegram, Facebook…
Các đối tượng tự xưng là điều tra viên, kiểm sát viên đang thụ lý vụ án; trao đổi thông tin liên quan đến vụ án dự trên những nội dung đã được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, gửi hình ảnh, lý lịch bị can, quyết định khởi tố bị can (giả mạo)…. để làm cho người nhà của bị can tin tưởng là thật. Sau đó, các đối tượng yêu cầu người nhà bị can phải chuyển một khoản tiền điện tử (USDT) với giá trị 100.000 USDT (tương đương 2,6 tỷ đồng) vào ví điện tử do đối tượng chỉ định để “chạy án”, giảm nhẹ trách nghiệm hình sự cho bị can trong vụ án.
Khánh Mai (t/h)