Xử lý 8 vụ việc sử dụng trạm phát sóng BTS giả phát tán tin nhắn rác

Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết các trạm BTS giả này được sử dụng với mục đích lừa người dân thông qua việc nhắn tin quảng cáo, giả mạo. Các trạm này được phát hiện ở Hà Nội, TP HCM, Gia Lai, Quảng Nam, Thanh Hóa. Đây là bộ thiết bị gồm modem và ăng-ten, có kích thước ngang chiếc vali, có khả năng áp chế mọi điện thoại trong tầm phủ sóng, hạ cấp mạng từ 3G, 4G xuống 2G (GSM) và gửi tin nhắn theo ý đồ.

Ví dụ trong trường hợp được phát hiện ngày 21/3 ở Gia Lai, một người sử dụng BTS giả đặt trên ôtô đỗ bên đường để gửi tin nhắn rác với nội dung khiêu dâm. Các tin nhắn đi kèm đường link nhằm dẫn dụ người quanh khu vực truy cập và tải ứng dụng có nội dung đồi trụy, từ đó lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Loạt tinh nhắn lừa đảo được gửi đến máy của một người dùng tại TP HCM

Trong tháng 3, nhiều người dùng di động tại nhiều khu vực trên cả nước bị làm phiền bởi tin nhắn từ người gửi có tên như "gai goi", "lamtinh", "tinh mot dem". Các tin nhắn liên quan đến tình dục kèm link tải ứng dụng trái phép. Theo các chuyên gia bảo mật, đây có thể là ứng dụng gián điệp, có khả năng đánh cắp thông tin trên thiết bị sau khi được cài đặt.

Đến tháng 4, nhiều người dùng lại phản ánh nhận được các tin nhắn brandname mang tên ngân hàng, nằm chung luồng với tin nhắn thật, lừa truy cập trang web mạo danh, từ đó đánh cắp thông tin đăng nhập và tiền trong tài khoản. Một người suýt mất gần 300 triệu đồng vì tin nhắn giả này. Thời gian tới, để bảo đảm an toàn thông tin mạng, Bộ TT&TT tiếp tục tăng cường công tác giám sát, chủ động rà quét trên không gian mạng Việt Nam, đánh giá, thống kê và tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, cảnh báo trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dùng biết và phòng tránh; đồng thời tiếp tục có các văn bản cảnh báo rộng rãi, đôn đốc việc rà soát điểm yếu lỗ hổng, dấu hiệu tấn công mạng.

Máy tính cùng các thiết bị lập trạm BTS giả được đặt trên xe ô tô để phát tin nhắn rác, tin nhắn giả mạo

Về việc tra cứu thông tin tên miền qua đầu số 156 hoặc website tracuutenmien.gov.vn giúp người dân nhận diện và phòng ngừa các hành vi lừa đảo, Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) ghi nhận đã có 65.040 lượt tra cứu. Được Bộ TT&TT đưa vào hoạt động chính thức từ đầu tháng 3-2023, hệ thống tra cứu tên miền là một biện pháp hỗ trợ người dùng có thể nhận diện, xác thực nguồn thông tin chính thống về website, tên miền mà mình truy cập, hỗ trợ nhận diện và phòng ngừa các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật. Qua đó, góp phần đảm bảo an toàn trên không gian mạng, theo định hướng bảo vệ công dân số của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT.

Cập nhật thông tin về kết quả triển khai hệ thống tra cứu tên miền sau hơn 1 tháng triển khai, bà Trần Thị Thu Hiền, Phó giám đốc phụ trách VNNIC thông tin, trong 65.040 lượt tra cứu thông tin, số lượng lượt tra cứu qua tin nhắn SMS gửi tới đầu số 156 là 5.677 và qua trang web tracuutenmien.gov.vn là 59.363. Trong đó, có tới 69% các tên miền được tra cứu thuộc nhóm tên miền quốc tế. “Điều này cũng phản ánh rất khách quan thực trạng các đối tượng thường sử dụng tên miền quốc tế để thiết lập các website nhằm thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật”, bà Trần Thị Thu Hiền đánh giá.

Kết quả rà soát của VNNIC cho thấy, có 6 nhóm các tên miền được người dùng quan tâm tra cứu gồm: Cờ bạc, ngân hàng, sàn thương mại điện, báo chí, nhạy cảm thuần phong mỹ tục, thương hiệu (nhà mạng, SIM thẻ…). Trong 6 nhóm tên miền này, cộng đồng đặc biệt quan tâm vào 2 nhóm tên miền cờ bạc và ngân hàng, với số lượt tra cứu về tên miền cờ bạc chiếm gần 53% và tên miền ngân hàng chiếm 24,6% trong 6 nhóm tên miền.

Cụ thể, để tra cứu thông tin tên miền, người dân, tổ chức và doanh nghiệp có thể chọn 1 trong 2 hình thức: Gửi tin nhắn miễn phí theo cú pháp “TCTM [Tên miền hoặc link của website]” gửi tới tổng đài 156; hoặc tra cứu trực tiếp trên trang tracuutenmien.gov.vn. Khi đó, hệ thống sẽ cung cấp thông tin chi tiết tới người dùng về loại tên miền, thông tin chủ thể, tổ chức đăng ký và quản lý tên miền.

Thống kê trong giai đoạn 2021-2022, Trung tâm Internet Việt Nam đã phối hợp. Cung cấp thông tin hơn 1.819 tên miền cho các cơ quan có thẩm quyền về xử lý vi phạm, trong đó có 1.683 tên miền quốc tế đăng ký tại nước ngoài sử dụng dịch vụ ẩn giấu thông tin chủ thể. Trung tâm cũng dừng hoạt động và thu hồi 498 tên miền liên quan đến vi phạm về giả mạo các cơ quan báo chí, trang thông tin điện tử tổng hợp, hành vi cờ bạc trực tuyến, lừa đảo ngân hàng, tài chính, mua bán sản phẩm y tế, thực phẩm chức năng trái phép.

Khánh Mai (t/h)