Xuất khẩu sang Anh- Chú trọng xây dựng thương hiệu, cách tìm kiếm thông tin để nâng cao thị phần

Điểm sáng thương mại hai chiều Việt Nam - Anh

Tại Tọa đàm: 'Xuất khẩu sang thị trường Vương quốc Anh: Chiến lược và cách tìm kiếm thông tin' do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 30/10/2024, ông Vũ Việt Thành - Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, qua 3 năm thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh và Bắc Ailen (Hiệp định UKVFTA), tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam - Vương quốc Anh tăng trưởng trung bình 8,9%/năm. Đây là mức tăng trưởng cao hơn rất nhiều so với mức tăng trưởng chung của xuất khẩu Việt Nam hay tổng kim ngạch thương mại hai chiều của Việt Nam sang EU hoặc sang châu Âu nói chung trong 9 tháng đầu năm.

Trong đó, xuất khẩu của nước ta sang thị trường Anh tăng trưởng trung bình 9,4%/năm. Sự hiện diện các thương hiệu hàng hoá Việt Nam khác nhau theo nhóm mặt hàng, đạt từ 12% đến 19%. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là dệt may, da giày, các loại cơ khí, thuỷ sản, trong đó hưởng lợi nhiều là dệt may, da giày, nông thuỷ sản.

Như vậy, trong bối cảnh kim ngạch thương mại của Việt Nam với nhiều thị trường xuất khẩu trọng điểm sụt giảm do căng thẳng địa chính trị kèm theo khó khăn chung của nền kinh tế toàn cầu, thì thương mại hai chiều giữa Việt Nam - Vương quốc Anh là chính một điểm sáng.

"Có thể thấy, xuất khẩu của Việt Nam sang Anh hưởng lợi rất nhiều từ hiệp định UKVFTA. Tỷ lệ tận dụng C/O ưu đãi theo mẫu của hiệp định này hiện nay ở mức trên 30%, nghĩa là tăng trưởng ổn định dần đều qua các năm", ông Thành nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Hoài Nam- Phó Tổng thư ký, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho hay, lợi thế Hiệp định UKVFTA mang lại cho thuỷ sản Việt Nam rất lớn khi nhiều mặt hàng chủ lực như tôm và cá tra... thuế nhập khẩu về 0%. Hiện nay, mặt hàng tôm đang chiếm 70% tổng kim ngạch mà xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Anh, còn mặt hàng cá tra chiếm 20%... Thủy sản Việt Nam đang đứng ở vị trí thứ 5 tại Anh.

Theo số liệu tổng hợp được từ ITC's Trade Map, hiện nay, có một số mặt hàng xuất khẩu quan trọng của Việt Nam đang đứng đầu phân khúc thị trường Anh. Ví dụ, sản phẩm tiêu, hạt điều tách vỏ, giày dép, cà phê; thủy sản đang đứng ở vị trí thứ 5 và may mặc đang đứng ở vị trí thứ 6. Trong năm 2023 vừa qua, một số mặt hàng nông sản của Việt Nam đã chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Anh như cam, quýt, bưởi, vải, sầu riêng, thanh long...

Về lĩnh vực đầu tư, Vương quốc Anh là một điểm sáng với sự tăng trưởng các dự án đầu tư rất tích cực. Trong hơn 3 năm vừa qua, tổng số dự án đăng ký của Vương quốc Anh vào Việt Nam tăng hơn gấp rưỡi từ mức 380 dự án vào cuối năm 2020 lên 584 án sau 9 tháng đầu năm 2024 với tổng số vốn là 4,5 tỷ USD. Các dự án đầu tư của Vương quốc Anh vào Việt Nam trải khắp trong rất nhiều lĩnh vực quan trọng từ công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ tài chính, ngân hàng, năng lượng tái tạo, y tế, dược phẩm...

Xây dựng thương hiệu, chiến lược tiếp cận thông tin hiệu quả

Mặc dù đạt được những thành tựu nhất định, nhưng hiện xuất khẩu của Việt Nam vào Vương quốc Anh mới chỉ chiếm chưa đầy 1% tổng lượng hàng nhập của thị trường này. Theo các chuyên gia kinh tế, nguyên nhân chính là doanh nghiệp Việt chưa thực sự tập trung xây dựng thương hiệu riêng trên thị trường Vương quốc Anh. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng chưa tập trung vào chiến lược và cách tiếp cận thông tin thị trường hiệu quả.

Do đó, trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt và để nâng cao thị phần tại thị trường Anh, theo các chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp Việt cần có chiến lược xúc tiến thương mại bài bản, tận dụng công nghệ để tối ưu chu trình sản xuất, kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm và xây dựng liên kết thị trường.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng về thị hiếu và xu hướng tiêu dùng tại thị trường Anh, để từ đó, đầu tư xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị thương hiệu, tạo uy tín, vị trí trên thị trường để nâng cao giá trị xuất khẩu và phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Cảnh Cường- Cựu Tham tán công sứ tại Anh– cho hay, doanh nghiệp Việt Nam ngày càng năng động, đặc biệt những doanh nghiệp trẻ, có những kỹ năng mới về công nghệ số, tiếp thị trên các nền tảng dựa trên kỹ thuật số, giúp việc tìm kiếm thông tin nhanh hơn và nhiều hơn so với các phương pháp truyền thống. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều doanh nghiệp chưa chủ động nghiên cứu, tìm kiếm thông tin thị trường, kể cả những thông tin cơ bản nhất. Một số doanh nghiệp Việt Nam có sản phẩm tốt nhưng không có phương pháp tiếp cận thị trường.

“Doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn hạn chế trong việc tìm kiếm và phân tích thông tin. Trong khi nguồn thông tin miễn phí về doanh nghiệp Anh đều có trên trang companieshouse.gov.uk”- ông Nguyễn Cảnh Cường nêu rõ.

Chưa hết, nhiều doanh nghiệp còn chủ quan, lơ là trong việc tìm hiểu, xác minh thông tin đối tác giao dịch. Thậm chí, đã có trường hợp doanh nghiệp không theo sát thay đổi của đối tác, xuyên suốt nhiều làm việc nên không cập nhật tình hình sức khỏe tài chính của đối tác. Khi biết đối tác chuẩn bị phá sản mới ngã ngửa, gây thiệt hại lớn về tài chính.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, ông Vũ Việt Thành- Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) cũng khuyến cáo, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh cần phải tra cứu kỹ lưỡng thông tin về thị trường, doanh nghiệp, đối tác, tránh trường hợp bị lừa đảo, gian lận; đồng thời cần kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quy trình sản xuất, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm…; xác định rõ phân khúc thị trường; nghiên cứu chuyên sâu về thị hiếu, xu hướng thị trường.

Với lộ trình cắt giảm thuế quan của Hiệp định UKVFTA, hàng hóa Việt Nam đang dần có ưu thế nổi trội so với sản phẩm cùng lại từ các quốc gia khác chưa có FTA với Anh. Do vậy, theo các chuyên gia, để khai thác tốt hơn thị trường Vương quốc Anh và các ưu đãi của Hiệp định UKVFTA, nâng cao khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp Vương quốc Anh và toàn cầu, doanh nghiệp Việt Nam cần xây dựng cho mình một chiến lược xuất khẩu phù hợp và nâng cao hiệu quả tìm kiếm thông tin thị trường cũng như thông tin về đối tác.

Lê Kim Liên