Phanh liên tục khi đổ đèo là tài xế đùa với tử thần

Đổ đèo xuống dốc không chỉ áp dụng kỹ năng lái, thao tác linh hoạt mà còn phải am hiểu cả địa lý. Tuy nhiên có nhiều lái xe khi đổ đèo thường rà chân phanh để hãm xe khi xuống dốc và đó là cách hoàn toàn sai. Với những đèo dài, rà phanh liên tục sẽ làm phanh nóng lên và lực hãm giảm dần. Khi thấy lực hãm giảm dần (có dấu hiệu mất phanh), sai lầm chết người tiếp theo của lái xe là đạp phanh sâu hơn và sẽ làm phanh nóng hơn, cho đến khi phanh hoàn toàn mất tác dụng và chiếc xe lao tự do xuống dốc.

Đặc biệt, khi xuống đèo, dốc xe lao nhanh và chạy theo quán tính xe càng nặng, trọng lượng càng cao, tốc độ càng nhanh thì quán tính của xe càng lớn. Nếu chạy bằng số càng cao thì quán tính của xe khi xuống dốc càng lớn.

Một sai lầm nghiêm trọng mà khá nhiều tài xế mắc chính là khi xuống dốc nhanh vượt qua ý muốn tài xế sẽ theo trực giác mà phanh nhưng khi phanh càng nhiều má phanh càng nóng, dẫn đến cháy má làm mất tác dụng phanh. Nếu trường hợp má phanh cũ, mòn nhiều, chất lượng kém, hoặc má dán lỗi, khi phanh gấp bong cả má gây nguy hiểm.

Với những lí do trên, khi xuống dốc người lái nên giảm tối đa việc dùng phanh hoặc chỉ dùng khi gặp trường hợp khẫn cấp. Nếu không phanh, sẽ mất kiểm soát thì chúng ta nên sử dụng hộp số để phanh động cơ.

Hạn chế tối đa việc dùng phanh chân khi xuống dốc, chỉ dùng khi buộc phải dừng hẳn. Thay vào đó phải dùng lực hãm của chính động cơ để hạn chế tốc độ xe. Điều này có thể thực hiện bằng cách đưa xe về chế độ số sàn (tắt tự động) và chạy ở số thấp (thường là bằng hoặc thấp hơn khi lên dốc). Bạn phải về số thấp từ trước khi xuống dốc bởi một khi xe đã trôi xuống dốc ở tốc độ cao thì không thể về số được nữa. Lực hãm của động cơ ở số thấp tốt hơn nhiều so với phanh.

Nếu bắt buộc phải dùng phanh thì không được rà phanh liên tục mà đạp phanh dứt khoát cho tốc độ xe giảm hẳn xuống dưới tốc độ an toàn, sau đó nhả phanh hoàn toàn. Có thể lặp lại thao tác phanh kiểu này khi tốc độ xe trôi tới mức không an toàn nhưng tuyệt đối không được giữ phanh ở trạng thái phanh hờ (rà phanh).

Để xuống đèo, dốc an toàn, người lái cần biết độ dốc thực tế của con dốc, tình trạng địa lý, thời tiết, địa hình, lưu lượng tham gia giao thông mà chọn số hợp lý.

Khi xuống dốc mà xe trôi nhanh ngoài ý muốn thì ngay lập tức phải đạp phanh và gạt cần số về số thấp hơn. Hoặc chọn số quá thấp thì khi xuống dốc sẽ bị gằn, vòng tua máy lên cao, đi như vậy rất hại xe và người lái sẽ gặp khó khăn khi điều khiển, lúc đó bạn nên chọn cấp số cao hơn. Nếu chọn số quá cao thì xe sẽ chạy theo quán tính quá lớn, lúc đó sẽ phanh nhiều, gây ra tình trạng mòn má và nhanh hỏng phanh, vậy nên nhanh chóng đệm phanh và chuyển xuống các số thấp hơn.

Khi để số ở vị trí phù hợp với từng con dốc, ta có thể đưa xe xuống dốc an toàn mà vẫn có thể làm chủ tốc độ và có thể dừng lại khi cần, thậm chí dừng xe trong trường hợp khẩn cấp.

An Dương (T/h)