53% các loại sản phẩm trái cây bị nhiễm dư lượng thuốc trừ sâu tại châu Âu

Dư lượng thuốc trừ sâu trên trái cây gia tăng tại châu Âu

Nhà vận động của PAN, Salomé Roynel cho biết: “Nguy cơ rủi ro nhiễm thuốc trừ sâu từ việc ăn trái cây đã tăng lên đáng kể. Người tiêu dùng hiện nay đang ở trong một ‘tình thế tồi tệ’ khi ăn trái cây tươi, phần lớn trong số đó bị nhiễm dư lượng thuốc trừ sâu độc hại, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe”.

Nghiên cứu được tiến hành từ năm 2011 đến năm 2019- năm mà các chính phủ châu Âu bắt đầu cấm nhiều loại thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, thay vì giảm thực tế cho thấy thuốc trừ sâu thực sự tăng lên trong khung thời gian đó.

Năm 2019, cứ một trong ba mẫu trái cây thì có một bị nhiễm khuẩn, trong đó phân nửa số mẫu ngẫu nhiên là các loại trái dâu tây, lê và đào. Một phần ba các loại táo, loại trái cây được trồng và tiêu thụ nhiều nhất ở châu Âu, có thuốc trừ sâu độc hại còn dư lượng thuốc trừ sâu.

Mặc dù rau được cho là ít bị sâu bệnh hơn nên ít nguy cơ, nhưng phân tích vẫn cho thấy sự gia tăng ô nhiễm gần 1/5, ở mức 19%. Trong đó các loại rau bị ô nhiễm nhiều nhất là cần tây với 54% mẫu bị ô nhiễm và củ celeriac là 45%. Ngoài ra có gần một phần ba các mẫu cải xoăn được ưa chuộng nhất có dấu vết của thuốc trừ sâu.

Những quốc gia trồng trái cây và rau quả bị tẩm hóa chất nhiều nhất lục địa già là Bỉ với 34% mẫu bị nhiễm độc và Ireland là 26%. Trong khi chỉ có hơn 1/5 trái cây và rau ở Pháp, Đức và Ý được phát hiện có dấu vết của thuốc trừ sâu.

Sự gia tăng các loại hóa chất tổng hợp phun xịt trên rau quả cũng được phát hiện, làm tăng nguy cơ cho người tiêu dùng. Những loại “cocktail hóa học” này được biết là có tác động xấu gấp nhiều lần đến sức khỏe, mà hậu quả chưa được biết đến.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, một nửa số lê được lấy mẫu trên khắp châu Âu bị nhiễm tới 5 tác nhân hóa học mạnh. Con số này tăng lên đến mức gây sốc, với 87% ở Bỉ và 85% tại Bồ Đào Nha.

Nhà hoạt động Roynel nói: “Syngenta, Bayer và những gã khổng lồ hóa học khác sẽ nói rằng những loại thuốc trừ sâu vi lượng này là hoàn toàn an toàn. Nhưng các chuyên gia y tế nói rằng, một số hóa chất không có giới hạn an toàn và điều đó áp dụng cho hầu hết các loại thuốc trừ sâu này”.

Các chính phủ đã có nghĩa vụ loại bỏ dần các loại thuốc trừ sâu độc hại, kể từ khi có chỉ thị của EU hồi năm 2011, nhưng một báo cáo của Ủy ban châu Âu vào năm 2019 cho thấy rằng không hề có sự loại bỏ thuốc trừ sâu độc hại nào.

Theo nhà hoạt động Roynel: “Chúng tôi thấy rõ rằng các chính phủ không có ý định cấm các loại thuốc trừ sâu này, dù luật có quy định như thế nào đi nữa. Họ quá e ngại về hành lang canh tác, vốn đã phụ thuộc vào các hóa chất mạnh và lo sợ mô hình nông nghiệp bị phá vỡ”.

Thống kê cho thấy, hơn một phần ba người dân châu Âu lo ngại về thực phẩm nhiễm thuốc trừ sâu. Vào năm 2017, một bản kiến ​​nghị công khai lần thứ hai được trình lên EU, kêu gọi cấm hoàn toàn thuốc trừ sâu và ngay lập tức nó đã thu được hơn 1 triệu chữ ký.

Ủy ban Châu Âu dự kiến ​​sẽ công bố các mục tiêu giảm thuốc trừ sâu mới vào ngày 22 tháng 6 tới như một phần của nỗ lực bảo vệ môi trường, đồng thời cũng sẽ công bố các mục tiêu phục hồi thiên nhiên.

Ủy ban muốn ràng buộc các quy định mới để cắt giảm một nửa việc sử dụng thuốc trừ sâu vào năm 2030, nhưng PAN cho biết các nhà vận động hành lang đang cố gắng giảm bớt các mục tiêu này.

Nguy hại từ thực phẩm nhiễm thuốc trừ sâu

Các hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc kháng sinh và kích thích tố được sử dụng cho cây trồng, vật nuôi để thúc đẩy sản xuất và đảm bảo cung cấp đầy đủ thức ăn. Tuy nhiên, khi sử dụng các hóa chất này vượt hạn mức tối đa cho phép trong thực phẩm có thể gây ra nhiều hậu quả đáng tiếc cho sức khỏe con người, từ những tác động ngắn hạn như đau đầu và buồn nôn đến tác động mạn tính như ung thư, gây tổn hại bộ máy sinh sản và gây rối loạn nội tiết,... 

Khi ăn thực phẩm có thuốc kích thích và thuốc trừ sâu, cơ thể con người có thể bị ngộ độc với các biểu hiện như: kích ứng da, tổn thương mắt, hệ thần kinh, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, và thậm chí là ngộ độc toàn thân. Nếu tiêu thụ những thực phẩm có dư lượng hóa chất độc hại lớn và trong thời gian dài, vấn đề sẽ trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Một số loại thuốc kích thích và thuốc trừ sâu tồn tại trong thực phẩm có thể gây đột biến tế bào và gây bệnh ung thư. Một số loại ung thư phổ biến có liên quan tới tác hại từ thuốc trừ sâu như: ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, não, xương, tuyến giáp, ruột, gan, phổi,...

Khi ăn thực phẩm có thuốc kích thích và thuốc trừ sâu, dư lượng hóa chất độc hại này có khả năng phá vỡ hệ nội tiết, hệ thống sinh sản và sự phát triển của phôi thai bằng các kích thích tố gây hại. Nội tiết gián đoạn có thể gây vô sinh hoặc hàng loạt các dị tật bẩm sinh và các khuyết tật phát triển trong thai nhi, trong đó có sự mất cân bằng nội tiết tố và phát triển giới tính không đầy đủ, sự phát triển của não bộ bị suy giảm, hành vi bị rối loạn cùng nhiều hệ lụy khác.

Thuốc trừ sâu trong thực phẩm có ảnh hưởng xấu tới hệ thần kinh, đặc biệt là trẻ nhỏ khi chức năng của não bộ và hệ thần kinh chưa hoàn thiện. Rất nhiều các loại thuốc kích thích và thuốc trừ sâu được tìm thấy trong các loại rau quả, như: cần tây, đào, dâu, táo, ớt, rau xanh, nho và khoai tây, đã được kiểm chứng là gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hệ thần kinh.

Bệnh Parkinson là một căn bệnh thường gặp của tuổi già. Tuy nhiên, nếu thường xuyên tiêu thụ thức ăn chứa thuốc kích thích và thuốc trừ sâu, bệnh Parkinson sẽ xảy đến sớm hơn chúng ta tưởng. Dư lượng hóa chất độc hại này sẽ phá hủy cấu trúc và những hoạt động bình thường của hệ thần kinh trung ương, gây ra những rối loạn và thoái hóa, làm giảm khả năng vận động, giảm trí lực và sức khỏe của người bị bệnh.

Thuốc trừ sâu và thuốc kích thích tồn tại trong thực phẩm có thể làm thay đổi hệ thống miễn dịch, khiến cho cơ thể dễ bị bệnh. Một số nghiên cứu đã chứng minh thuốc trừ sâu có thể làm giảm lượng tế bào bạch huyết và tế bào lympho chống lại bệnh tật làm cho cơ thể của họ không tiêu diệt được vi khuẩn và virus. Các dư lượng hóa chất này ảnh hưởng đến sự phát triển của lá lách và tuyến ức, hai cơ quan miễn dịch quan trọng.

Trẻ em đặc biệt nhạy cảm với các mối nguy hiểm liên quan đến sử dụng thuốc trừ sâu vì bộ não chưa được hoàn thiện mà phải tiếp xúc với một số các loại thuốc trừ sâu độc hại sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hệ thần kinh trung ương.

An Dương (T/h)