Kiểm soát chất lượng hàng hoá qua livestream: Đâu là giải pháp?

Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam (Vicopro) cho biết, cơ quan này nhận được nhiều đơn thư phản ánh, kiến nghị từ người tiêu dùng và nhà bán lẻ tại Việt Nam về việc nhiều KOL, người nổi tiếng hoạt động kinh doanh online có dấu hiệu bất hợp lý, gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường thời gian vừa qua.

Trong số các KOL này có trường hợp của Võ Hà Linh. Võ Hà Linh liên tục bị phản ánh có hành vi bán phá giá, cung cấp hàng hóa kém chất lượng và kêu gọi người dân tích trữ hàng hóa. Những phản ánh này gây nhiều lo ngại cho cộng đồng người tiêu dùng cũng như tác động không nhỏ đến thị trường.

Cụ thể, trước phiên livestream bán hàng ngày 15/3/2025, trên Facebook có tích xanh, Võ Hà Linh kêu gọi người tiêu dùng mua hàng số lượng lớn với lý do sàn thương mại điện tử sắp tăng phí vào đầu tháng 4 tới.

KOL này còn bị tố liên tục bán hàng giá thấp không tưởng, thấp hơn nhiều lần so với mức giá thị trường, dẫn đến ảnh hưởng tiêu cực đối với hoạt động bán lẻ hàng hóa tại các cửa hàng truyền thống. Theo đơn thư người dân gửi về Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam, nếu tình trạng này tiếp diễn, thị trường tiêu dùng có thể mất cân bằng, gây thiệt hại cho các nhà bán lẻ và ảnh hưởng đến thói quen mua sắm của người tiêu dùng.

Phản hồi về sự việc, trên trang Facebook cá nhân, Võ Hà Linh đã lên tiếng về việc bị tố bán phá giá, bán hàng kém chất lượng trong những ngày vừa qua. TikToker cam kết minh bạch trong các hoạt động livestream bán hàng trên sàn thương mại điện tử (TMĐT) và luôn đặt quyền lợi của người tiêu dùng lên hàng đầu. "Team Hà Linh Official hoạt động theo mô hình tiếp thị liên kết (Affiliate marketing), giới thiệu sản phẩm do nhãn hàng tài trợ với nguồn gốc rõ ràng và giá bán được thống nhất bởi các đối tác chính thức", Võ Hà Linh nhấn mạnh.

Người nổi tiếng hoạt động kinh doanh online có dấu hiệu bất hợp lý, gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường. (Ảnh minh họa).

Bên cạnh đó, cô cho biết chưa nhận được bất kỳ yêu cầu làm việc nào từ cơ quan chức năng liên quan đến các phản ánh gần đây. Tuy nhiên, cô luôn sẵn sàng phối hợp chặt chẽ và đầy đủ để làm rõ mọi thông tin nếu có yêu cầu.

Ngoài Võ Hà Linh, Phạm Quang Linh (tức Quang Linh Vlogs) và Nguyễn Thị Thái Hằng (tức Hằng Du mục) cũng bị người dân phản ánh đến cơ quan này vì quảng cáo sai sự thật.

Bà Nguyễn Quỳnh Anh, Phó Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cho hay, sự phát triển nhanh chóng của hoạt động TMĐT đặt ra những thách thức đối với công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Trong đó, thách thức lớn nhất hiện nay là giao dịch TMĐT ngày càng trở nên phức tạp. Khi người tiêu dùng tham gia nhiều vào các giao dịch TMĐT, họ trông đợi nhiều vào cơ quan quản lý nhà nước.

"Vi phạm tại Việt Nam không dừng ở việc cung cấp hàng hóa không đảm bảo chất lượng, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ (SHTT) mà cao hơn còn là lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên nền tảng số. Thông tin cá nhân, lịch sử giao dịch của người tiêu dùng dễ bị lộ lọt", bà Nguyễn Quỳnh Anh nói.

Theo các chuyên gia, nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ, người tiêu dùng rất dễ rơi vào bẫy. Mặc dù các sàn TMĐT đã triển khai chính sách đổi trả hàng, nhưng nhiều khách hàng vẫn gặp khó khăn trong quá trình khiếu nại. Ông Bùi Thanh Thủy, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đề xuất cơ quan quản lý nhà nước tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát, xác minh để chỉ đạo sát sao, giải quyết kịp thời thông qua chế tài xử lý nghiêm minh, mang tính răn đe, "nếu như vi phạm pháp luật hình sự thì phải xem xét trách nhiệm hình sự để xử lý về hình sự".

Còn đối với doanh nghiệp, ông Thuỷ cho rằng, cần áp dụng các phương tiện khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo để tăng sản phẩm, thu nhập. Tuy nhiên, cũng phải nghĩ đến hoạt động xã hội, nghĩ đến người tiêu dùng. "Như thế giữa nhà nước với doanh nghiệp, người tiêu dùng mới có những lợi ích hài hòa", ông Thủy nhấn mạnh. Các chuyên gia cũng cho hay, bản thân mỗi người tiêu dùng cũng cần tự nâng cao kỹ năng, hiểu biết tiêu dùng của mình để tự bảo vệ quyền lợi khi tham gia mua sắm sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, nhất là trên môi trường TMĐT.

Thanh Hiền (t/h)