Hỗ trợ nâng cao năng suất cho doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ

Nghề thủ công mỹ nghệ Việt Nam có truyền thống hàng nghìn năm, gắn liền với tên tuổi của nhiều làng nghề, phố nghề, được thể hiện qua nhiều sản phẩm thiết kế sáng tạo, độc đáo, tinh xảo và hoàn mỹ…. Ở đó, không chỉ là nơi tập trung sản xuất lớn, mà còn là nơi hội tụ các nghệ nhân có tay nghề cao tạo nên những sản phẩm có bản sắc riêng và đậm chất văn hóa Việt Nam.

Ở nước ta, số lượng nghề, làng nghề được hình thành và phát triển khắp cả nước với hàng trăm, hàng nghìn làng nghề có mặt từ lâu và rất nổi tiếng. Đã có những nghiên cứu hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và nhất là doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ, nhằm ứng phó, vượt qua khủng hoảng, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 trong thời gian vừa qua bằng việc áp dụng kết hợp các công cụ năng suất chất lượng nhằm giảm lãng phí, chi phí quản lý đồng thời cải tiến năng suất tạo đà cho doanh nghiệp sớm phục hồi tăng trưởng sau đại dịch.

Theo đó, nhiều doanh nghiệp đã áp dụng các công cụ năng suất chất lượng thiết thực như Kaizen, 5S và các giải pháp thân thiện môi trường của năng suất xanh (GP) giúp doanh nghiệp đem lại hiệu quả ngay lập tức, ngoài ra còn tận dụng được nguồn lực nội bộ với chi phí đầu tư thấp. Đây được coi là tiền đề cho việc phát triển bền vững trong tương lai, nâng cao hiệu quả quản lý, tiết giảm chi phí, nâng cao năng suất lao động.

Đó cũng là mục tiêu đặt ra tại Nhiệm vụ “Hướng dẫn áp dụng Kaizen, 5S và một số giải pháp thân thiện môi trường của năng suất xanh cho doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ Việt Nam - Mã số 03.7/NSCL-2022”, thuộc Chương trình năng suất Quốc gia 1322 do Trung tâm Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ 2 (SMEDEC 2) chủ trì triển khai trong năm 2022.

Nhìn lại những năm qua, có thể thấy việc áp dụng mô hình nâng cao năng suất đối với các doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ đã được thực hiện khá tốt và có kết quả như mong đợi. Trong đó phải kể đến mô hình điểm của Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn. Đây chính là tấm gương để chương trình hỗ trợ các doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ nâng cao năng suất trong tương lai.

Công ty đã có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực sản xuất sản phẩm sơn mài truyền thống. Sau khi được tư vấn của các chuyên gia, Công ty đã áp dụng công cụ 5S và Kaizen. Tuy nhiên, trong quá trình áp dụng, công ty cũng gặp khó khăn bởi từ Giám đốc công ty và các công nhân, do là những người thuần nông, chân chất nên tư duy không dễ dàng chấp nhận đưa cái mới vào làm thay đổi môi trường làm việc hiện tại.

Dù khó khăn là thế, các chuyên gia vẫn kiên trì hướng dẫn cho công ty, tập đi tập lại nhiều lần trong ngày, trong tuần, trong tháng, kiên trì chấm điểm góp ý cải tiến. Cuối cùng, công ty cũng nhận ra rằng có thể sàng lọc, sắp xếp cho sạch sẽ được trong một làng nghề truyền thống hàng trăm năm và thay đổi ngay từ chính môi trường làm việc bằng sự sắp xếp khoa học, bài bản.

Hầu hết các thành viên của Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn đều chuyển các bán thành phẩm từ vị trí này sang vị trí khác bằng tay. Lượng hàng chuyển mỗi lần như vậy sẽ cho số lượng và năng suất không cao. Chính vì vậy, các chuyên gia đã bàn với giám đốc công ty cách thức cải tiến vấn đề này và đi đến thống nhất, các xe đẩy sẽ được sử dụng và chương trình “trên bánh xe” được đưa vào áp dụng.

Các kệ chứa trước đây được đóng thêm bánh xe, các xe đẩy cũng được đóng mới để di chuyển nguyên vật liệu từ vị trí này sang vị trí khác. Sau khi áp dụng chương trình này, công việc của các công nhân có thể dễ dàng hơn, nhẹ nhàng hơn, năng suất hơn trong mỗi lần vận chuyển và sản lượng đạt được nhiều hơn.

Và từ đây, ban giám đốc của Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn nhận thấy được vai trò của cải tiến đối với sản xuất đã mang lại nhiều giá trị thiết thực. Nhất là đối với việc tăn năng suất lao động, tăng chất lượng sản phẩm và rút ngắn được quá trình sản xuất sản phẩm.

Cũng nhờ những những mô hình như Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn và với mong muốn những cải tiến nhỏ như vậy sẽ khơi dậy được khả năng sáng tạo tiềm tàng của các doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ, nên với Nhiệm vụ “Hướng dẫn áp dụng Kaizen, 5S và một số giải pháp thân thiện môi trường của năng suất xanh cho doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ Việt Nam - Mã số 03.7/NSCL-2022”, thuộc Chương trình năng suất Quốc gia 1322 do Trung tâm Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ 2 (SMEDEC 2) chủ trì triển khai đã và đang gặt hái được những kết quả bằng những mô hình cụ thể tại doanh nghiệp.

Phương Nam