Hòa Bình tăng cường hoạt động cấp và quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói

Việc cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói được xem là “tấm vé thông thành” giúp nông sản Việt Nam vững vàng xuất khẩu theo đường chính ngạch sang nhiều thị trường trên thế giới, mở ra cơ hội cho doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước…

Trong những năm qua, việc thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế và tăng kim ngạch xuất khẩu. Điều này cũng đã giúp thay đổi tập quán canh tác, thúc đẩy sản xuất theo tiêu chuẩn và thị hiếu của thị trường, hướng dẫn người nông dân thực hành sản xuất chuyên nghiệp hơn.

Đánh giá về vấn đề này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hòa Bình cho biết, công tác thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu hiện đang là yêu cầu bắt buộc của nhiều thị trường nhập khẩu và thông lệ quốc tế nhằm đảm bảo tuân thủ quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.

Do đó để tăng cường công tác cấp và quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, đơn vị này đã ban hành công văn số 1275/SNN-TTBVTV theo đó, đề nghị ủy ban nhân dân các huyện, thành phố cần bám sát và tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ đã được giao theo Quyết định số 2433/QĐ-UBND ngày 26/10/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình. Đồng thời phân công, chỉ đạo cơ quan chuyên môn cấp huyện thực hiện tốt việc đăng ký, cấp và quản lý mã số vùng trồng. Để làm được điều này trước tiên cần phổ biến, hướng dẫn các cơ sở sản xuất đáp ứng các yêu cầu chung của vùng trồng.

Theo đó vùng trồng sản xuất một hoặc nhiều loài cây trồng, có thể bao gồm một hoặc nhiều điểm sản xuất được kiểm soát chung bởi một tiêu chuẩn hoặc quy trình sản xuất cho mỗi loài cây trồng hoặc nhóm cây trồng.

 Hòa Bình tăng cường hoạt động cấp và quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói. Ảnh minh họa

Về Quy mô tối thiểu đối với cây trồng lâu năm là 01 ha; cây trồng hằng năm là 0,1 ha. Vùng trồng đáp ứng các điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất thực phẩm theo quy định của Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12.

Vùng trồng chỉ được sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật và phân bón trong danh mục được phép sử dụng hay được phép lưu hành tại Việt Nam; tuân thủ nguyên tắc trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón. Có biện pháp thu gom bao bì thuốc BVTV và bao bì phân bón sau khi sử dụng theo quy định. Áp dụng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) hoặc quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM).

Vùng trồng áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP), vùng trồng sản xuất chủ yếu một loại cây trồng (chỉ cấp mã số cho một loại cây trồng chủ yếu), có quy trình sản xuất chung và sử dụng thống nhất một quy trình quản lý sinh vật gây hại.

Diện tích vùng trồng tối thiểu là 10 ha, trừ trường hợp nước nhập khẩu có yêu cầu khác theo từng mặt hàng cụ thể: Diện tích các sản phẩm trồng trong nhà kính, nhà lưới hoặc các sản phẩm dược liệu thì tùy theo thực tế của địa phương trên cơ sở đảm bảo quy mô sản xuất hàng hóa và khả năng kiểm soát sinh vật gây hại. Không sử dụng các hoạt chất cấm theo quy định của nước nhập khẩu. Các hộ tham gia có ít nhất 01 người/hộ được tập huấn về quy định an toàn thực phẩm, kiểm dịch thực vật của nước nhập khẩu về điều tra, nhận diện, phòng chống sinh vật gây hại và ghi chép hồ sơ; hồ sơ tập huấn được lưu lại đầy đủ.

Được biết Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật Hòa Bình đã thực hiện cấp 03 mã số vùng trồng (MSVT) nội địa cho 03 tổ chức, cá nhân đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định, với tổng diện tích 17,8ha. Trong đó gồm MSVT  Bưởi: 02ha; MSVT Hành tăm: 5,8ha; MSVT Bí xanh: 10ha. 

Liên quan tới quản lý mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói, trước đó Bộ NN&PTNT đã có văn bản gửi các sở NN&PTNT và Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) về phân cấp quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu.

Những năm qua, công tác này đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế và tăng kim ngạch xuất khẩu. Qua đó giúp thay đổi tập quán canh tác, thúc đẩy sản xuất theo tiêu chuẩn và thị hiếu của thị trường, hướng dẫn nông dân thực hành sản xuất chuyên nghiệp hơn.

Hiện nay, nước ta có 6.439 vùng trồng và 1.618 cơ sở đóng gói được cấp mã số xuất khẩu. Có 25 sản phẩm được cấp mã số xuất khẩu như thanh long, nhãn, vải, xoài, chôm chôm, vú sữa, chanh, bưởi, măng cụt, dưa hấu, mít, khoai lang… tập trung ở các thị trường: Trung Quốc, Mỹ, Australia, New Zealand, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU, Thái Lan, UAE, Malaysia...

Các nước nhập khẩu ngày càng nâng cao rào cản kỹ thuật, bắt buộc phải tuân thủ. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay, nhiều địa phương, tổ chức, cá nhân chỉ tập trung mở rộng số lượng diện tích vùng trồng và cơ sở đóng gói mà chưa quan tâm đúng mức đến kiểm tra, giám sát nhằm bảo đảm yêu cầu của đối tác. Ở một số nơi, nhận thức của người sản xuất về mã số vùng trồng và lợi ích của nó còn khá mơ hồ.

Thời gian tới các địa phương cần thực hiện và chịu trách nhiệm toàn bộ việc thiết lập, kiểm tra thực tế, hoàn thiện hồ sơ, cấp mã số và bảo đảm duy trì điều kiện kỹ thuật đối với các mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đã cấp. Cơ quan chuyên môn địa phương phải lưu trữ và chịu trách nhiệm về tính chính xác, phù hợp của hồ sơ. Các đơn vị liên quan cần giải quyết ngay các hồ sơ đề nghị của chủ sở hữu hoặc người đại diện vùng trồng, cơ sở đóng gói trên cơ sở tuân thủ đúng quy định, minh bạch, trách nhiệm.

Trường hợp chưa đạt yêu cầu, phải có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng, tránh gây khó dễ cho người dân, doanh nghiệp. Giám sát định kỳ các vùng trồng, cơ sở đóng gói đã được cấp mã số theo hướng dẫn, quy định của nước nhập khẩu. Thực hiện thu hồi mã số đã cấp với các vùng trồng, cơ sở đóng gói không đáp ứng quy định hoặc phát hiện vi phạm về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm nhiều lần, phát hiện gian lận, tranh chấp trong sử dụng mã số.

Chủ động quy hoạch, thiết lập vùng trồng, cơ sở đóng gói đủ điều kiện cấp mã số, thúc đẩy và kiểm soát chặt chẽ liên kết giữa người dân và đơn vị xuất khẩu để bảo đảm quyền lợi cho các bên; bố trí nguồn lực tăng cường tuyên truyền, tập huấn cho người dân, doanh nghiệp về quy định cũng như các giải pháp kỹ thuật liên quan để thực hiện đúng quy định của nước nhập khẩu; chủ động thanh tra, kiểm tra việc thực hiện cấp, quản lý mã số vùng trồng trên địa bàn tỉnh, thành phố.

An Dương