Kết nối đưa sản phẩm vùng cao tham gia vào chuỗi cung ứng

Đây là nhận định của các diễn giả tại Tọa đàm “Phát triển thị trường sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi” do Tạp chí Công Thương (Bộ Công Thương) tổ chức ngày 20/9/2023. 

Chia sẻ tại Toạ đàm, bà Lê Việt Nga- Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, giai đoạn vừa qua có những bước tiến quan trọng trong việc thương mại hóa và đưa sản phẩm của vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi vào kênh phân phối tại thị trường trong nước cũng như xuất khẩu. 

Tuy nhiên, với những tiềm năng rất lớn của sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thì việc kết nối, phát triển thị trường trong thời gian qua mới chỉ đáp ứng được phần nào. 

Theo bà Lê Việt Nga, phát triển thị trường cho sản phẩm hàng hóa của khu vực này cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa từ các cấp, các ngành, địa phương cũng như doanh nghiệp để có thêm nhiều hơn nữa các sản phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng tại thị trường trong và ngoài nước. 

Những sản phẩm hàng hóa của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có nhiều lợi thế, tiềm năng, đậm đà bản sắc dân tộc và sự khác biệt với những sản phẩm, hàng hóa đang được người tiêu dùng trong nước và quốc tế quan tâm cũng như là đang hướng tới xu hướng tiêu dùng xanh, tiêu dùng bền vững mà thế giới cũng đang hết sức quan tâm và vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thì đang có lợi thế này- bà Lê Việt Nga nêu rõ. 

Giai đoạn vừa qua, chúng ta đã đạt được những bước tiến thông qua những giải pháp cụ thể. Đó là, tổ chức hoạt động về xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, xây dựng những cẩm nang để giới thiệu về sản phẩm đặc sản của vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tổ chức những khóa đào tạo, tập huấn đến hàng ngàn cán bộ của các tỉnh, thành phố trong giai đoạn triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia. 

Bên cạnh đó, một hoạt động hết sức quan trọng nữa đó là tổ chức những điểm bán hàng hai chiều, cung ứng được hàng hóa thiết yếu cho bà con ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời thu mua sản phẩm, hàng hóa đã được thương mại hóa của vùng đồng bào dân tộc thiểu số để đưa về các vùng có đông người tiêu dùng lớn như TP.Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh, nơi tập trung là đầu mối giao thương lớn nhất cung ứng hàng hóa cho thị trường trong nước cũng như xuất khẩu- bà Lê Việt Nga cho hay. 

Về phía các địa phương, ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn chia sẻ, Hiện nay tỉnh Lạng Sơn có 19 sản phẩm nông nghiệp chủ lực, trong đó là các sản phẩm đặc trưng như là quýt vàng Bắc Sơn, hồng Bảo Lâm, hồng Vành Khuyên, na Chi Lăng, hoa hồi, thạch đen,… Thụ hưởng những chính sách của Chính phủ, Bộ Công Thương đối với việc phát triển thị trường sản phẩm, tỉnh Lạng Sơn cũng đã quan tâm đến hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá, xúc tiến và tìm đối tác để làm đầu ra cho sản phẩm. 

“Đặc biệt, theo sự chỉ đạo của Bộ Công Thương cũng như của tỉnh, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn đã phối hợp với Bằng Tường, Trung Quốc tổ chức các Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung thường niên. Thông qua Hội chợ này, chúng tôi đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp kinh doanh trưng bày, quảng bá, giới thiệu và kết nối tiêu thụ sản phẩm trong nước cũng như tại thị trường Trung Quốc”, ông Nghĩa chia sẻ. 

Hiện tại, tỉnh Lạng Sơn đã có trên 94 sản phẩm được cấp giấy chứng nhận OCOP từ 3-4 sao của 79 chủ thể; trong đó có những sản phẩm hết sức đặc thù như: na Chi Lăng, hồng Vành Khuyên… được tiêu thụ rất tốt ở trong và ngoài tỉnh. Nhiều sản phẩm đã xuất khẩu ra nước ngoài. 

Thời gian tới, Lạng Sơn sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm và đẩy mạnh phát triển thị trường tiêu thụ thông qua hoạt động văn hóa, du lịch và định hướng xây dựng các điểm bán sản phẩm OCOP tại các vùng du lịch trọng điểm, đặc biệt là thông qua các kênh thương mại điện tử, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm phát triển kinh tế xã hội ở địa phương- ông Nguyễn Trọng Nghĩa cho hay. 

Về phía đơn vị phân phối, ông Trần Hoàng- Giám đốc Siêu thị Co.opmart Victoria Hà Nội cho biết, nhu cầu của thị trường hiện nay đối với sản phẩm đặc sản vùng miền và sản phẩm nông sản an toàn rất cao. Tuy nhiên, sản phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số có điểm yếu về vấn đề nguồn hàng và sản lượng do khu vực miền núi, đồng bào dân tộc chủ yếu sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ nên lượng hàng cung ứng thường bị đứt gãy hoặc gián đoạn.

“Khi nhu cầu của khách hàng tăng cao, muốn đặt hàng thêm nhà cung cấp sẽ khó đảm bảo sản lượng. Do đó chúng tôi mong muốn nhà sản xuất sẽ chủ động hơn trong việc dự báo nhu cầu thị trường để có sản lượng phù hợp, đáp ứng nhu cầu của khách hàng”- ông Hoàng chia sẻ. 

Đối với những hợp tác xã hoặc nhà sản xuất ở đồng bào dân tộc miền núi, quá trình vận chuyển hàng hóa về những điểm giao hàng, bán hàng của hệ thống đang gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt những sản phẩm rau lá, hoa quả... nhanh hỏng hoặc chất lượng bị suy giảm do giao thông không thuận lợi. 

Do đó, ông Trần Hoàng đề xuất hỗ trợ về logistics, vận chuyển, hậu cần… của nhà sản xuất, nhà cung ứng để tránh việc sản phẩm ở khu vực có chất lượng tốt, nhưng khi đến tay người tiêu dùng không giữ được chất lượng như ban đầu. 

Tại Tọa đàm, các diễn giả đều cho rằng, thời gian tới, cơ quan quản lý, địa phương và doanh nghiệp cần phối hợp nâng cao năng lực sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh cho sản phẩm vùng dân tộc thiểu số và miền núi; tiếp tục kết nối đưa hàng hóa là lợi thế của các khu vực này tham gia vào chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, các địa phương, doanh nghiệp cần có giải pháp đồng bộ hơn về mặt tổ chức, công nghệ và nhân lực nhằm thu hút bà con chung tay xây dựng những vùng nguyên liệu hàng hóa tập trung, làm cơ sở cho phát triển thị trường sản phẩm, hàng hóa tại khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, tham gia hệ thống phân phối trong và ngoài nước.

 Lê Kim Liên